Cô Anne Lee Dozier ở Washington, Mỹ vào năm 2019 đã mua một chiếc bình tại một cửa hàng đồ cũ ở địa phương với giá gần 4 USD.
Lý do người phụ nữ mua chiếc bình này là vì nghĩ đây chỉ là món đồ nhỏ xinh mang về nhà, đặt trên kệ trang trí và để gợi nhớ về Mexico.
Anne mang chiếc bình về nhà để trang trí. Cô đặt chiếc bình ở vị trí mà có thể rơi xuống đất bất cứ lúc nào nếu con mèo hoặc 1 trong 3 người con trai của cô va vào.
May mắn, suốt 5 năm qua chiếc bình vẫn nguyên vẹn. Vì nếu chiếc bình bị vỡ thì giờ đây, cô đã cực kỳ hối tiếc khi đã không bảo quản nó kỹ hơn. Chiếc bình thực ra là một món đồ cổ có giá trị, tuổi đời từ 1.200 đến 1.800 năm.
Anne biết được giá trị thực của chiếc bình khi đến thăm một bảo tàng quốc gia ở Mexico vào đầu năm 2024. Tại bảo tàng này, cô phát hiện chiếc bình của mình rất giống chiếc bình đang trưng bày ở đó. Tò mò, cô quyết định nhờ một chuyên gia đánh giá.
Khi trở về Mỹ, cô lập tức viết thư và đính kèm ảnh chiếc bình của mình cho đại sứ quán Mexico tại Mỹ. Cô nhanh chóng nhận được phản hồi như sau: "Xin chúc mừng. Chiếc bình đó là một món đồ cổ. Chúng tôi rất muốn có được nó".
Chiếc bình là một phần lịch sử của người Maya. Nó được làm ra vào thời điểm nền văn minh Maya đang ở đỉnh cao.
Anne Lee Dozier đã quyết định trao tặng chiếc bình cho bảo tàng. Cô chia sẻ, cảm giác được đóng một vai trò trong hành trình tìm lại di sản văn hóa của một quốc gia có giá trị hơn rất nhiều so với một khoản tiền đến từ một cuộc đấu giá.
"Tôi rất vui mừng khi được góp một phần nhỏ trong câu chuyện hồi hương của chiếc bình này. Tôi hy vọng nó được quay trở lại đúng nơi mà nó thuộc về. Hơn nữa tôi cũng muốn đưa chiếc bình ra khỏi nhà mình. Nếu con trai tôi làm vỡ nó thì tôi sẽ hối tiếc mãi", Anne nói.