Tin tứcKỳ thi công chức quốc gia Trung Quốc (Guokao) năm nay tiếp tục lập kỷ lục mới về mức độ cạnh tranh, khi gần 3,7 triệu người đăng ký dự tuyển cho 38.000 vị trí, tương đương tỷ lệ trung bình 100 chọi 1 – mức cao nhất từ trước đến nay.
Cuối tháng 11, hàng triệu thí sinh bước vào Guokao, kỳ thi tuyển dụng tập trung lớn nhất thế giới nhằm tìm nhân sự cho các cơ quan trung ương và chính quyền địa phương. Ở nhiều vị trí, tỷ lệ chọi lên tới mức “khó tin”. Tại thành phố Thụy Lệ (tỉnh Vân Nam), một vị trí sĩ quan thu hút tới 6.470 ứng viên cho một suất duy nhất.
Nới lỏng độ tuổi – “cơ hội cuối” cho hàng triệu lao động trung niên
Kỳ thi năm nay diễn ra trong bối cảnh chính phủ lần đầu tiên tăng giới hạn độ tuổi: từ 35 lên 38 cho ứng viên thông thường, và từ 40 lên 43 cho người có bằng sau đại học. Quy định mới thắp hy vọng cho nhiều lao động trung niên bị mắc kẹt trong khủng hoảng nghề nghiệp.
Zhang Meng, 35 tuổi, mẹ đơn thân ở Thượng Hải, gọi kỳ thi này là “phao cứu sinh cuối cùng”. Trên Xiaohongshu, cô chia sẻ lịch trình ôn luyện dày đặc, chỉ ngủ 4 tiếng mỗi ngày vì còn phải chăm sóc con. “Nhiều công ty tư nhân từ chối vì tôi đã 35 tuổi. Nếu trượt Guokao, rất khó để tôi trở lại thị trường lao động”, Zhang nói.
Giới trẻ lương cao cũng bỏ việc tham gia thi công chức
Không chỉ người lớn tuổi, nhiều lao động trẻ từng có thu nhập cao cũng tham gia làn sóng tìm kiếm “bát cơm sắt”. Wang Lei, 27 tuổi, từng làm tại một tập đoàn công nghệ lớn ở Thâm Quyến với lương hơn 20.000 NDT/tháng. Áp lực mô hình làm việc “996” (làm từ 9h sáng đến 9h tối, 6 ngày/tuần) khiến anh kiệt sức, và sau một đợt sa thải, Wang mất việc chỉ sau một đêm.
Hiện anh thức đến 2h sáng mỗi ngày để ôn thi: “Tôi không còn đường lùi. Có được công việc biên chế là có sự ổn định cho cả đời”.
“Bát cơm sắt” - Giấc mơ ổn định giữa thị trường lao động đầy bất định
Công chức tại Trung Quốc được xem là nghề ổn định nhất, với lương và phúc lợi cố định suốt đời, dù thu nhập thực tế thấp hơn khu vực tư nhân. Trong bối cảnh nhiều địa phương chậm chi trả lương và nền kinh tế tư nhân biến động, vị trí nhà nước càng được săn đón.
Theo chuyên gia George Magnus (Đại học Oxford), sự bất ổn của khu vực tư nhân và kinh tế gig khiến giới trẻ mất niềm tin vào thị trường ngoài nhà nước. Tỷ lệ thất nghiệp của nhóm 16-24 tuổi (không tính sinh viên) hiện ở mức 17,3%, đẩy nhiều người vào tình trạng “nằm yên”, tránh nhận các công việc bấp bênh.
Kỳ thi ngày càng khó, phần chính trị được siết chặt
Guokao nổi tiếng khắc nghiệt, bao gồm các câu hỏi phức tạp về luật pháp, logic, tự nhiên và phân tích chính trị. Từ năm ngoái, phần lý luận chính trị được tăng cường, yêu cầu ứng viên phân tích tình huống theo quan điểm của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Năm tới, Trung Quốc dự kiến có 12,7 triệu sinh viên tốt nghiệp, tiếp tục gây áp lực lớn lên thị trường việc làm. Dù việc nới lỏng độ tuổi được đánh giá tích cực, với những người như Zhang Meng, cuộc chiến vừa ôn thi vừa chăm con để giành một suất biên chế vẫn là hành trình đầy khắc nghiệt.
