Trưa cuối tháng 10, Mouhya và hai người bạn đồng hương từ Somalia bước vào một quán cơm bình dân trên phố Tứ Liên (Tây Hồ).
"Thật dễ chịu khi không còn ai nhìn chúng tôi hiếu kỳ như hồi mới đến", chàng trai 28 tuổi chia sẻ trong khi người bạn đang chìa điện thoại ghi tên món ăn cho chủ quán.
Cộng đồng mới ở Tây Hồ
Gần ba tháng qua, người dân các phường Nhật Tân, Tứ Liên đã quen với hình ảnh từng nhóm đàn ông châu Phi đi lại trên phố hoặc làm thuê các công việc tay chân.
Anh Đỗ Ngọc Hạnh (36 tuổi), chủ một khu nhà trọ tại đây cho biết "Hơn 150 người đang thuê trọ ở chỗ tôi. Họ gồm cả nam giới, phụ nữ sống một mình hay hộ gia đình có trẻ con".
Ban đầu chỉ có vài người đến thuê, sau đó họ mách nhau, khiến cả ba ngôi nhà của anh gần như kín chỗ.
Manfred Fregene (42 tuổi) người Nigeria, từng là doanh nhân bất động sản ở quê nhà. Anh đến Việt Nam từ tháng 5 với hy vọng tìm cuộc sống an toàn hơn cho gia đình.
"Một số bạn bè tôi nói đây là một đất nước đáng sống, an toàn nên tôi muốn sang lập nghiệp", anh chia sẻ. Hiện tại, anh làm bốc vác với mức lương 50.000 đồng một giờ để nuôi 8 người con (5 trai, 3 gái) từ 1-16 tuổi.
Cách đó 500 mét, Deborah (46 tuổi) cũng người Nigeria, có hoàn cảnh tương tự. Chị từng dạy tiếng Anh ở Thái Bình với mức lương 450.000 đồng mỗi giờ. Khi trung tâm không ký tiếp hợp đồng, dù visa còn hạn gần hai năm, chị phải chuyển đến Tây Hồ và nhận đủ loại công việc từ phụ vữa đến dọn dẹp nhà cửa.
Mouhya (28 tuổi) người Somalia, có kỹ năng sư phạm đến Việt Nam từ tháng 8. Hai tháng đầu, anh dạy tiếng Anh ở ngoại thành Hà Nội với mức lương 420.000 đồng mỗi giờ. Nhưng ba tuần nay đã thất nghiệp và dự định về nước khi visa sắp hết hạn.
Những nỗ lực hòa nhập và khó khăn
Chị Nguyễn Thị Thảo, chủ quán cơm trên phố Tứ Liên, thường giúp đỡ những lao động châu Phi bằng cách thuê họ rửa bát, phụ nhặt rau để đổi cơm. "Họ thân thiện, nhiều người hiền lành nhưng bất đồng ngôn ngữ nên khó giao tiếp", chị nói.
Chủ nhà trọ Đỗ Ngọc Hạnh và bạn bè đã lập một nhóm chat trên Zalo để giới thiệu việc làm cho họ. Tuy nhiên, một số người dân địa phương nhận xét rằng lao động châu Phi thường không thạo việc như người Việt và có giá công cao hơn.
"Tôi thuê họ vì muốn giao tiếp tiếng Anh chứ muốn công việc hiệu quả sẽ thuê lao động Việt", một người dân chia sẻ.
Thách thức về mặt quản lý
Đại diện UBND quận Tây Hồ cho biết đang gặp khó khăn trong việc quản lý nhóm lao động này do họ không có công việc cố định. Công an quận đã liên hệ với các đại sứ quán để nắm thông tin và tìm phương án hỗ trợ những trường hợp quá hạn visa về nước.
Tiến sĩ Kiều Thanh Nga từ Viện Nghiên cứu Nam Á, Tây Á và châu Phi nhận định với các "xóm lao động châu Phi", chính quyền cần tăng cường kiểm tra để nắm bắt tình trạng lao động và thời hạn visa.
"Người châu Phi thật thà và thân thiện nhưng công việc không ổn định, thất nghiệp kéo dài dễ dẫn đến tình trạng mất trật tự an ninh, an toàn xã hội", bà Nga nói.
