Chờ...

Mông Cổ đang trải qua thời tiết khắc nghiệt nhất 50 năm qua

VOH - Mông Cổ đang trải qua thời điểm khí hậu khắc nghiệt nhất 50 năm qua đã giết chết hơn 4,7 triệu gia súc, đe dọa sinh kế cũng như nguồn cung cấp thực phẩm của hàng nghìn người.

Các điều kiện thời tiết khắc nghiệt, đặc trưng bởi nhiệt độ giảm mạnh và băng tuyết dày bao phủ các khu vực chăn thả vật nuôi và cắt đứt khả năng tiếp cận thức ăn cho gia súc.

Một con chó tru bên những xác cừu và dê chết do cực lạnh ở tỉnh Khentii, Mông Cổ n
Một con chó tru bên những xác cừu và dê chết do thời tiết cực lạnh ở tỉnh Khentii, Mông Cổ ngày 22/2/2024 - Ảnh: AFP

Khi mùa đông tiếp tục kéo dài

Khoảng 300.000 người ở Mông Cổ là những người chăn nuôi du mục truyền thống và sống dựa vào gia súc, dê và ngựa để làm thức ăn và đem bán ở chợ.

Alexander Matheou, Giám đốc khu vực Châu Á Thái Bình Dương của Hiệp hội Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế - IFRC, nói với CNN hôm thứ Năm: “Đối với những người hoàn toàn phụ thuộc vào chăn nuôi để tồn tại, họ đã trở nên nghèo khổ chỉ sau vài tháng”. “Một số người trong số họ giờ đây không còn khả năng tự nuôi sống bản thân hoặc sưởi ấm ngôi nhà của mình nữa”.

Theo IFRC, kể từ tháng 11/2023, ít nhất 2.250 gia đình chăn nuôi đã mất hơn 70% đàn gia súc. Hơn 7.000 gia đình hiện không được tiếp cận với thực phẩm đầy đủ.

Thời tiết khắc nghiệt đã ảnh hưởng đến 3/4 diện tích đất nước tình hình dự kiến ​​sẽ trở nên tồi tệ hơn khi mùa đông tiếp tục kéo dài.

Matheou nói: “Bây giờ là mùa xuân, nhưng mùa đông đang kéo dài ở Mông Cổ, tuyết vẫn còn trên mặt đất và gia súc vẫn chết”.

Chính phủ Mông Cổ đã tuyên bố tình trạng sẵn sàng cao độ vào tháng trước và sẽ kéo dài đến ngày 15/5, và vào thứ Ba, IFRC đã đưa ra lời kêu gọi gây quỹ để giảm bớt nỗi đau của những người mất sinh kế.

Matheou nói: “Ngay cả đã chuẩn bị tốt như Mông Cổ đã từng chuẩn bị trong năm nay và những năm trước vẫn không đủ để đối phó với tình hình khắt nghiệt này”.

Thời tiết khắt nghiệt đã gây thiệt hại nặng nề về kinh tế cho những người chăn nuôi và gây ra sự gián đoạn trong việc đi lại, buôn bán cũng như khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe và giáo dục của nhiều người Mông Cổ, đặc biệt là những người sống ở khu vực nông thôn, do tuyết rơi dày đặc khiến đường đi bị cản trở.

Tại sao thời tiết năm nay lại tệ đến thế?

Các gia đình chăn nuôi thường di chuyển theo mùa, đi khắp vùng đồng cỏ rộng lớn của đất nước để tìm đồng cỏ mới để chăn thả gia súc.

Họ sử dụng những tháng mùa hè để trồng thức ăn gia súc, cỏ và hoa màu để chăm sóc động vật của mình qua mùa đông.

Trong khi họ đã quen với mùa đông khắc nghiệt ở Mông Cổ, một thảm họa xảy đến khi hạn hán vào mùa hè kéo theo tuyết rơi dày đặc và cái lạnh cực độ.

Nhiệt độ có thể giảm xuống -300 C hoặc thấp hơn.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, lượng tuyết rơi năm nay đạt mức cao nhất trong 49 năm qua, bao phủ 90% diện tích đất nước Mổng Cổ đỉnh điểm vào tháng 1/2024.

Mùa hè năm ngoái khởi đầu thuận lợi với lượng mưa dồi dào. Tuy nhiên, nhiệt độ giảm nghiêm trọng và tuyết rơi sớm vào tháng 11 trước khi nhiệt độ tăng đột ngột, khiến lượng tuyết đó tan băng. Tiếp theo đó là một đợt rét đậm kéo dài xuống dưới -400C ở một số khu vực.

Điều đó có nghĩa là đồng cỏ nghèo nàn nên gia súc không thể được vỗ béo trước mùa đông và những người chăn nuôi không thể chuẩn bị đủ cỏ khô để nuôi chúng.

Giờ đây, Mông Cổ đã phải hứng chịu một đợt kép “trắng” và “sắt”, có nghĩa là tuyết rất dày đang ngăn cản động vật tiếp cận cỏ, kết hợp với đợt đóng băng cứng khiến đồng cỏ bị đóng băng.

Thời tiết như vậy đang trở nên thường xuyên hơn ở Mông Cổ nên đồng cỏ và người chăn nuôi không có thời gian để phục hồi giữa hai đợt thời tiết khắc nghiệt.

“Những đợt thời tiết này có tính chu kỳ và chúng xảy ra ngày càng thường xuyên hơn. Đã sáu lần trong 10 năm qua… Đây là điều tồi tệ nhất cho đến nay. Nhưng chúng cứ xảy ra. Chúng từng hiếm khi xảy ra nhưng giờ chúng lại xảy ra thường xuyên,” Matheou của IFRC cho biết.

Mông Cổ bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi khủng hoảng khí hậu

Theo Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), Mông Cổ là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi khủng hoảng khí hậu, với nhiệt độ không khí trung bình tăng 2,1 độ C trong 70 năm qua.

Theo các cơ quan của Liên Hợp Quốc, biến đổi khí hậu do con người gây ra đã làm gián đoạn bốn mùa rõ rệt của Mông Cổ, dẫn đến sự gia tăng các đợt hạn hán tái diễn vào mùa hè và mùa đông khắc nghiệt sau đó .

Theo IFRC, tác động của cuộc khủng hoảng năm nay được dự báo sẽ lớn hơn trận tấn công Mông Cổ năm 2010, khiến 10,3 triệu gia súc thiệt mạng.

Olga Dzhumaeva, người đứng đầu IFRC East, cho biết: “Chúng tôi chứng kiến ​​nhiều hộ chăn nuôi phải đối mặt, từ việc mất đàn gia súc quý giá đến gánh nặng khó khăn về tài chính, nguồn lực hạn chế cũng như áp lực to lớn đối với sức khỏe thể chất và tinh thần của người dân”.

“Tuy nhiên, chúng tôi thấy niềm hy vọng vững chắc và sự kiên cường của rất nhiều gia đình khi họ chiến đấu với cơn thịnh nộ của mùa đông với sức mạnh đáng kinh ngạc. Những cái chết liên tục của vật nuôi, nguồn tài nguyên cạn kiệt và điều kiện ngày càng xấu đi của hàng trăm nghìn người ở Mông Cổ trong mùa đông này là một lời nhắc nhở rõ ràng về nhu cầu hỗ trợ khẩn cấp.”