Tổ chức Nông lương Liên Hiệp Quốc (FAO) cho hay, hiện có hơn 50% dân số thế giới đang sống ở các thị trấn và thành phố. Đến năm 2050, con số này dự kiến sẽ tăng lên 66%.
Sự dịch chuyển môi trường sống từ nông thôn sang thành thị khiến cho các thành phố mở rộng một cách nhanh chóng mà không có bất kỳ chiến lược quy hoạch dài hạn nào. Điều này gây ra những tác động nghiêm trọng đến rừng, cảnh quan, cũng như các khu vực xanh trong và xung quanh thành phố. Các tác động môi trường của đô thị hóa khiến biến đổi khí hậu, ô nhiễm gia tăng, đặc biệt là tăng tần suất xuất hiện khí hậu khắc nghiệt.
FAO nhấn mạnh, cây xanh đô thị có thể giúp giảm thiểu một số tác động tiêu cực và hậu quả xã hội của quá trình đô thị hóa. Công viên, vườn cây, đường đi bộ ven sông, cây xanh ven đường… cung cấp cho đô thị thảm thực vật phong phú và ảnh hưởng tích cực đến tất cả dân số sống trong thành phố.
Trồng nhiều cây xanh trong đô thị giúp thảm thực vật phong phú và ảnh hưởng tích cực đến tất cả dân số (Ảnh: HL)
Dưới đây là lợi ích tích cực của cây xanh mà FAO đã đưa ra:
1. Cây xanh giúp giảm từ 2-8 độ C trong những ngày nắng nóng
Trồng nhiều cây xanh trong các thành phố có tác dụng như tạo ra hệ thống điều hòa tự nhiên. Đặc biệt, cây xanh có thể giúp làm mát không khí và giảm nhiệt từ 2 - 8 độ C trong những ngày nắng nóng, do đó làm giảm hiệu ứng đảo nhiệt đô thị.
Thiếu cây xanh, không khí trở lên ngột ngạt hơn trong những ngày nắng (Ảnh: HL)
Cây xanh là một phần thiết yếu của cảnh quan đô thị để sửa đổi và cân bằng khí hậu khu vực. Bê tông và các bề mặt cứng khác trong đô thị sẽ hấp thụ nhiệt và phản xạ lại vào môi trường, làm tăng đáng kể nhiệt độ. Không có bất cứ yếu tố nào điều chỉnh được các hiệu ứng này, ngoại trừ trồng nhiều cây xanh. Khi cây thoát hơi ẩm qua lá trong quá trình quang hợp, hơi nước sẽ làm giảm nhiệt độ không khí. Cây xanh cũng điều chỉnh khí hậu bằng cách tạo ra bóng râm, tăng độ ẩm và giảm tốc độ gió.
2. Cây xanh có thể giúp giảm 30% nhu cầu điều hòa không khí
Với việc tạo ra bóng mát, giảm nhiệt độ môi trường, một lượng lớn cây xanh xung quanh các tòa nhà có thể giúp giảm 30% nhu cầu sử dụng điều hòa không khí, kéo theo đó là giảm lượng khí thải carbon từ các máy điều hòa.
Thực tế, máy điều hòa không khí đem lại sự mát mẻ, dễ chịu nhưng khiến cả thế giới phải trả giá đắt khi trong quá trình sử dụng - điều hòa tỏa nhiệt độ cao ra môi trường, đồng thời thải một lượng carbon rất cao, gây hiệu ứng nhà kính. Trồng nhiều xanh cây giúp giảm sử dụng năng lượng, kéo theo đó là giảm khí thải ra môi trường.
3. Cây xanh lọc không khí cực tốt
Một cây trưởng thành có thể hấp thụ tới 150 kg CO2 mỗi năm và tạo ra oxy cho khí quyển. Do đó, cây xanh đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu biến đổi khí hậu. Đặc biệt là ở các thành phố có mức độ ô nhiễm cao, cây xanh có thể cải thiện chất lượng không khí, làm cho các thành phố trở thành nơi sinh sống lành mạnh hơn.
4. Cây xanh lọc có thể lọc bụi mịn
Cây xanh tán rộng là bộ lọc tuyệt vời các chất ô nhiễm đô thị và các hạt mịn. Chúng hấp thụ các khí ô nhiễm (như carbon monoxide, nitơ oxit, ozone và sulfer oxide) và lọc các hạt mịn như bụi, bụi bẩn hoặc khói ra khỏi không khí bằng cách bẫy chúng trên lá và vỏ cây.
5. Cây xanh có thể điều tiết nước, giảm ngập
Tại thành phố lớn, các bề mặt cứng và đường nhựa làm tăng nguy cơ ngập lụt. Bản chất không xốp của vật liệu xây dựng khiến nước không thể thấm xuống đất mà chỉ có thể chảy vào hệ thống thoát nước thành phố. Nếu lượng mưa quá nhiều, cống có thể trở nên quá tải và tràn ngập đường phố.
Khi đô thị thiếu cây xanh, nguy cơ ngập nước cao hơn (Ảnh: HL)
Tuy nhiên, cây xanh có thể hạn chế điều này bằng cách thu và lưu trữ một lượng lớn nước, cả trong rễ và trong tán của chúng. Theo FAO, cây trưởng thành còn có thể điều tiết lưu lượng nước mưa, nước ngầm và đóng vai trò chính trong việc ngăn chặn lũ, lụt, ngập nước. Chẳng hạn, một cây thường xanh trưởng thành có thể giúp thấm xuống đất hơn 15.000 lít nước mưa mỗi năm.
Ngoài ra, cây xanh có thể giúp ngăn chặn sự bốc hơi nhanh chóng của nước tưới tại các bãi cỏ, điều này có nghĩa là sẽ giúp tiết kiệm tiền bạc phục vụ tưới cỏ, cây.
6. Cây xanh giúp giảm tiếng ồn
Ở khu vực thành thị, tiếng ồn là một vấn đề đáng kể khi phương tiện giao thông nhiều, tiếng còi xe, tiếng động cơ ổn ã trong khi các bề mặt cứng của các tòa nhà, mặt đường để khúc xạ tiếng ồn.
Cây xanh có thể cải thiện điều này khi nó có khả năng chặn tiếng ồn cực tốt. Cây xanh giúp hấp thụ cả tiếng ồn ban đầu và tiếng ồn khúc xạ, làm giảm đáng kể mức độ căng thẳng của cư dân đô thị.
Ở nhiều thành phố lớn, người xa sử dụng các mảng xanh lớn để cách ly khu vực xa lộ và các khu dân cư, từ đó chặn tiếng ồn hiệu quả. Cây xanh lá rộng có thể chặn tiếng ồn quanh năm mà không mất quá nhiều chi phí khác.
Không coi trọng vai trò của cây xanh, nhiều dự án lớn ở nước ta có xu hướng tiến sát ra mặt đường
7. Cây xanh giúp nâng cao sức khỏe người dân
Một số nghiên cứu cho thấy rằng, người dân sống gần các không gian xanh đô thị và tiếp cận với chúng, có thể cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần (chẳng hạn như giảm huyết áp cao và căng thẳng...).
Sống trong môi trường nhiều cây cối, cuộc sống người dân được cải thiện. Đó là điều không thể phủ nhận khi không ít người có xu hướng chuyển đổi nơi ở ra các khu vực vùng ven để có môi trường thoáng và nhiều cây xanh hơn.
Cây xanh tạo ra những ốc đảo bình yên giữa sự nhộn nhịp và ồn ào của phố. Cây xanh đóng vai trò quan trọng trong việc tăng đa dạng sinh học đô thị. Theo đánh giá của FAO, tại các thành phố trồng nhiều cây xanh, doanh thu kinh doanh, du lịch tăng hơn 20% so với các thành phố nơi không có thảm thực vật.
Cây canh mang lại cực nhiều giá trị cho con người, cho đô thị. Giá trị của cây không chỉ là giảm nhiệt trong những ngày nắng nóng găy gắt, cháy da cháy thịt như thế này, mà về lâu dài nó giúp điều tiết môi trường thành phố, giúp thành phố phát triển bền vững và xinh đẹp.
Đô thị nhiều cây xanh giúp điều tiết không khí, nhiệt độ và không gian đô thị cũng xinh đẹp hơn (Ảnh: HL)
Tuy nhiên, ước vọng về một thành phố hiện đại, xanh lá và ngập tràn sắc màu thiên nhiên hình như quá xa khi ngày càng có nhiều tòa nhà cao tầng mọc lên, nhiều cây xanh bị hạ xuống, những cây non không kịp lớn để điều hòa không khí và chúng ta cứ phải sống trong cảm giác ngột ngạt, oi nồng và bụi bặm ngày qua ngày, năm qua năm.
Nắng nóng 40 độ C, thêm yêu những con đường xanh lá Sài Gòn - Sài Gòn những ngày nắng nóng, ra đường không khác gì bước vào 'lò nướng'. Điều tuyệt nhất với nhiều người lúc này là được chạy xe hay chợp mắt giấc trưa dưới những con đường rợp bóng ...
Dự báo thời tiết ngày mai 28/4: Tây Bắc Bộ và Trung Bộ nắng nóng có thể kéo dài đến ngày 1/5 - Dự báo thời tiết ngày mai (28/4), khu vực Tây Bắc Bộ, Trung Bộ và Nam Bộ nắng nóng. Riêng Tây Bắc Bộ và Trung Bộ, nắng nóng có thể kéo dài đến ngày 1/5.