Trả lại tên … “Trạm thu phí” cho em

Nhấm nháp ngụm cà phê, Ba thợ hồ bất chợt cười ha ha làm mấy ông bạn già giật mình. Tư hưu trí cà khịa “tự nhiên lên cơn vậy cha nội?”. Ba thợ hồ phân bua: tui mắc cười quá mấy ông, đang nghĩ tới việc mấy ông Bộ Giao thông Vận tải tính đổi tên trạm thu phí BOT từ “thu giá” đến “thu tiền” cho đã rồi giờ quay trở lên tên cũ là thu phí. Mấy ông coi rảnh hết chỗ nói hông?

Chưa cập nhật thông tin này, Tư hưu trí quay qua liếc Hai Sài Gòn. Hiểu ý ông bạn già, Hai Sài Gòn mới thủng thẳng: “Thì mới đây, Bộ Giao thông vận tải vừa công bố dự thảo thông tư thay thế Thông tư 49/2016 của Bộ quy định về xây dựng, tổ chức và hoạt động của trạm thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ. Theo định nghĩa tại dự thảo này, "trạm thu phí là nơi thực hiện việc thu tiền dịch vụ sử dụng đường bộ đối với phương tiện tham gia giao thông". Có nghĩa là sau thời gian thay đổi tên gọi "trạm thu phí" BOT thành "trạm thu giá" rồi "trạm thu tiền", trong dự thảo đang lấy ý kiến người dân lần này, Bộ Giao thông vận tải tính trả lại tên là "trạm thu phí" đó”.

 Tư hưu trí lắc đầu : “Tui cũng bó tay luôn. Đâu hình như tui nhớ năm trước, Bộ này dùng tên gọi "trạm thu giá" thay cho "trạm thu phí", họ giải thích là để phù hợp với Luật Giá. Có điều lần đó cụm từ "trạm thu giá" bị phản đối vì không có nghĩa, làm mất đi sự trong sáng của tiếng Việt. Trả lời chất vấn trước Quốc hội tháng 6 năm ngoái, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể cho biết "tiếp thu ý kiến của dư luận xã hội, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, sẽ nghiên cứu chỉnh sửa tên trạm thu phí thành một tên khác phù hợp". Trước ý kiến này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nói: "Không việc gì phải nghiên cứu hay trình gì nữa, cứ đưa về tên cũ trạm thu phí là ổn, "trạm thu phí" là cái tên rất đúng và quen gọi, không có lý do gì để đổi. Nếu Bộ Giao thông vận tải cứ nghiên cứu rồi trình thì sẽ rất mất thời gian, không cần thiết".

Hình minh họa

Tui nhớ khoảng 1 tháng sau, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã có văn bản gửi các nhà đầu tư dự án BOT yêu cầu đổi lại tên "trạm thu giá" thành "trạm thu phí". Ba thợ hồ tiếp lời: “Ai cũng tưởng kết thúc rồi, tới lần công khai dự thảo hồi tháng 5, Bộ Giao thông vận tải còn đưa ra tên gọi "trạm thu tiền", thay thế cho "trạm thu giá", cũng bị phản ứng rần rần. Tư hưu trí mới lắc đầu: “Ta nói, cái tên "trạm thu phí" người ta dùng trong các văn bản pháp lý, hợp đồng kinh tế, biển hiệu, truyền thông và trong dân chúng đã lâu từ đời nào rồi. Trả lại tên cho em, cứ “trạm thu phí” mà gọi là phải rồi, nhưng mà nghe như chuyện hài hước quá xá”.

Ba thợ hồ bồi thêm: “Thì vậy tui mới mắc cười. Như tui bây giờ mà mấy ông kêu tui là Ba thợ xây hay Ba thợ đụng, tui hổng có chịu à”. Anh em nghe Ba thợ hồ tếu táo mà cười khà khà. Hai Sài Gòn nhìn mấy ông bạn già: “Cười thì cười vậy chứ nghĩ kỹ khó chịu lắm nha các anh. Tui nói thiệt, các bộ ngành cứ loay hoay đặt đúng tên cho các khoản thu cũng là lúc khơi gợi, "nuôi dưỡng" những bức xúc không đáng có trong dư luận. Mà cái sự tào lao và lúng túng này ảnh hưởng nhiều thứ lắm, ta nói riêng cái chuyện treo bảng lên rồi gỡ xuống mấy lần là tốn biết bao nhiêu tiền của công sức. Mà cái lớn nhất là ảnh hưởng quá trình kêu gọi xã hội hóa, đặc biệt là trong giao thông, y tế và giáo dục. Hỏi mấy anh chứ ai mà dám bỏ vốn đầu tư khi ngay tên gọi về khoản thu còn loay hoay, lẩn quẩn, chưa nhận được sự đồng thuận của xã hội!?”.

 Nghe chí lý, Ba thợ hồ gật lia lịa rồi thông tin thêm: “Bên cạnh việc trả lại tên "trạm thu phí", tui nghe nói dự thảo cũng quy định rõ hơn việc công khai và lấy ý kiến người dân về vị trí đặt trạm thu phí. Theo đó, vị trí trạm thu phí phải được công khai khi công bố dự án; phải bảo đảm hài hòa lợi ích của nhà nước, nhà đầu tư, người sử dụng. Đối với các trạm thu phí thu theo hình thức thu hở, vị trí trạm phải được công khai cho chính quyền cấp quận, huyện và người dân địa phương trong vòng 30 ngày trước thời điểm quyết định duyệt dự án xây dựng trạm. Đối với quốc lộ, trạm thu phí phải nằm trong phạm vi dự án và được lấy ý kiến của đoàn đại biểu Quốc hội, HĐND, UBND cấp tỉnh và hiệp hội vận tải ôtô tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương - nơi đặt trạm thu phí”. Hai Sài Gòn nói ngay: “Mấy chuyện này đúng ra phải làm từ lâu, chứ đâu phải đến giờ mới dự thảo. Năm lần bảy lượt loay hoay với hình thức, như cái tên gọi kia, đổi tới đổi lui làm gì cho phiền phức. Nội dung mới là quan trọng, cứ công khai minh bạch, đặt đúng chỗ, thu đúng mức, tạo được sự đồng thuận, dân đồng tình ủng hộ là xong hết. Phải không, thưa bà con?!