Tin tứcNăng lượng xanh, sạch: Xu hướng tất yếu để phát triển bền vững
Điển hình, Công ty cổ phần Mỹ phẩm Sài Gòn (SCC) đã giảm hơn 10% điện năng tiêu thụ thông qua sử dụng năng lượng tái tạo, góp phần bảo vệ môi trường và giảm hiệu ứng nhà kính. Theo ông Vương Ngọc Dũng, Giám đốc Marketing SCC, sản xuất xanh giúp doanh nghiệp đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng và tăng lợi thế cạnh tranh.
Tại TP.HCM, thành phố đang triển khai các dự án như điện rác, điện sinh khối và kêu gọi đầu tư vào điện gió Cần Giờ. Theo bà Nguyễn Thị Kim Ngọc, Phó Giám đốc Sở Công Thương, các dự án này không chỉ xử lý rác hiệu quả mà còn cung cấp năng lượng bền vững.
Chuyển đổi năng lượng là nhiệm vụ hàng đầu trong bối cảnh biến đổi khí hậu phức tạp. TS Mai Duy Thiện, Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng Sạch Việt Nam, nhấn mạnh tầm quan trọng của các chính sách ưu đãi và hỗ trợ để thúc đẩy phát triển năng lượng sạch vì lợi ích xã hội và môi trường.
Đồng bằng sông Cửu Long hướng tới nền kinh tế xanh
Các địa phương ĐBSCL đang đẩy mạnh phát triển kinh tế xanh, tận dụng nguồn lực sẵn có, hướng tới bền vững và ứng phó biến đổi khí hậu.
An Giang định hướng trở thành trung tâm lúa gạo và thủy sản nước ngọt, phát triển nông nghiệp công nghệ cao, chế biến tinh, đa dạng hóa sản phẩm giá trị gia tăng. Hậu Giang tập trung vào logistics, kinh tế tuần hoàn, kinh tế số, định hình chuỗi giá trị bền vững. Đồng Tháp tiên phong với nông nghiệp sạch, giảm phát thải, áp dụng mô hình tuần hoàn và phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo tồn văn hóa địa phương.
Đề án 1 triệu héc ta lúa chất lượng cao là chính sách đột phá của Chính phủ, giúp giảm phát thải, nâng cao giá trị sản phẩm và thu nhập nông dân. Kết quả thí điểm cho thấy lợi nhuận tăng 30-35%, lượng khí thải CO2 giảm 6-8 tấn/hA. Đây là nền tảng cho nông nghiệp xanh và nâng cao vị thế lúa gạo Việt Nam.
Sự chuyển đổi này không chỉ đáp ứng tiêu chuẩn toàn cầu mà còn tạo ra cơ hội mới từ tín chỉ carbon, thúc đẩy bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Nông nghiệp Việt Nam trước mục tiêu Net Zero
Xuất khẩu nông sản Việt Nam tiếp tục giữ vững phong độ với 13 sản phẩm chủ lực, như lúa gạo, cà phê, cao su, điều, tôm, cá tra, gỗ và sản phẩm từ gỗ, đạt kim ngạch cao. Trong năm 2024, gạo tăng 23,5%, rau quả tăng 27,8%, cà phê tăng 39,2%. Các nghị định thư với Trung Quốc gần đây đã mở cửa cho nhiều mặt hàng như dừa tươi, sầu riêng đông lạnh, và cá sấu nuôi.
Dù xuất khẩu tăng trưởng mạnh, ngành nông nghiệp đối mặt với sản xuất nhỏ lẻ, cạnh tranh quốc tế và yêu cầu cao về nông nghiệp xanh - sạch. Hằng năm, ngành nông nghiệp thải 80 triệu tấn CO2, chiếm 30% lượng khí nhà kính quốc gia, khiến việc thực hiện Net Zero trở thành bắt buộc.
Nhà nước đã ban hành chiến lược phát triển nông nghiệp xanh và các đề án như 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp tại Đồng bằng sông Cửu Long. Việc thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, giảm khí thải, tiết kiệm nước và xử lý chất thải là nền tảng để đạt mục tiêu này.
Những nông hộ như anh Phùng Minh Hùng tại Đắk Lắk đã chứng minh hiệu quả của mô hình canh tác bền vững, góp phần giảm phát thải và nâng cao năng suất, khẳng định vai trò của từng cá nhân trong nền nông nghiệp Net Zero.
Động lực thúc đẩy hoạt động tái chế
Chính sách Trách nhiệm Mở rộng của Nhà sản xuất (EPR), có hiệu lực từ ngày 1/1/2024 theo Luật Bảo vệ Môi trường 2020, đánh dấu bước ngoặt trong quản lý chất thải và thúc đẩy kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam. Các doanh nghiệp đã đóng góp khoảng 1.500 tỷ đồng vào Quỹ Bảo vệ Môi trường để hỗ trợ thu gom, xử lý chất thải, tạo nguồn lực lớn cho ngành tái chế còn non trẻ.
Theo ông Phan Tuấn Hùng, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Tài nguyên và Môi trường), ngành tái chế đã nhận được ưu đãi về tín dụng, đất đai và hỗ trợ từ Quỹ Bảo vệ Môi trường. Nhờ EPR, nhiều doanh nghiệp đã tăng công suất và cải thiện chất lượng sản phẩm. Công ty Nhựa tái chế Duy Tân cho biết sản lượng thu gom năm 2024 tăng 1,5 lần, với công suất tái chế tối đa đạt 100.000 tấn/năm vào năm 2026, cung cấp 6,5 tỷ chai nhựa tái sinh.
Tuy nhiên, ngành tái chế vẫn đối mặt khó khăn về nguồn nguyên liệu đầu vào và đầu ra sản phẩm. Một số chính sách khuyến khích như giảm trừ trách nhiệm EPR khi sử dụng nguyên liệu tái chế và tín chỉ carbon đang được nghiên cứu nhằm thúc đẩy sự phát triển của ngành.
Đặc biệt, việc đáp ứng tiêu chuẩn tái chế là yếu tố quan trọng để hàng hóa Việt Nam tiếp cận các thị trường khó tính như châu Âu và Mỹ, trở thành "thẻ xanh" cho doanh nghiệp xuất khẩu.
Áp lực chuyển đổi sang kinh tế tuần hoàn của doanh nghiệp Việt Nam
Chuyển đổi sang kinh tế tuần hoàn là xu hướng tất yếu giúp doanh nghiệp Việt đáp ứng yêu cầu khắt khe từ thị trường quốc tế về môi trường, xã hội và truy xuất nguồn gốc. Trọng tâm của mô hình này là thiết kế sản phẩm sinh thái, tối ưu hóa tài nguyên, kéo dài tuổi thọ sản phẩm và giảm thiểu ô nhiễm. Công nghệ số đóng vai trò quan trọng trong quản lý hiệu quả, giảm lãng phí, và thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Thành công của kinh tế tuần hoàn đòi hỏi sự cam kết từ lãnh đạo doanh nghiệp, hợp tác chặt chẽ giữa chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng, tạo nên hệ sinh thái bền vững, cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng hạt nhân, giảm phát thải
Năm 2024, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết tái khởi động dự án điện hạt nhân, đánh dấu bước ngoặt quan trọng cho ngành năng lượng hạt nhân. Đây là nguồn năng lượng sạch, gần như không phát thải khí nhà kính, giúp giải quyết biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường.
Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam đóng vai trò chủ chốt trong nghiên cứu công nghệ, an toàn điện hạt nhân, tư vấn Chính phủ, và hỗ trợ chủ đầu tư tái khởi động dự án Ninh Thuận. Đồng thời, viện tập trung đào tạo đội ngũ chuyên gia, nâng cao năng lực nội địa hóa, và hợp tác quốc tế để đảm bảo triển khai hiệu quả các nhà máy điện hạt nhân.
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng năng lực kỹ thuật, xử lý chất thải phóng xạ, và nâng cao nhận thức cộng đồng về năng lượng hạt nhân. Các nhiệm vụ chính bao gồm hoàn thiện khung pháp lý, phát triển mạng lưới cảnh báo phóng xạ, và đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ hạt nhân trong công nghiệp, nông nghiệp, y tế và bảo vệ môi trường.
Việc tái khởi động ngành năng lượng hạt nhân không chỉ góp phần đảm bảo an ninh năng lượng mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, khẳng định vị thế của Việt Nam trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử toàn cầu.
