Đòn bẩy phát triển bền vững cho doanh nghiệp Việt
Phát triển bền vững theo tiêu chí ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị) ngày càng được các doanh nghiệp toàn cầu coi trọng, với sự gia tăng đáng kể các quy định pháp lý nhằm giảm phát thải, tăng cường minh bạch và trách nhiệm báo cáo. Các quốc gia như Singapore, Mỹ, EU, Trung Quốc đã áp dụng những chính sách nghiêm ngặt, tác động lớn đến doanh nghiệp quốc tế và Việt Nam.
Việt Nam đang xây dựng chiến lược tăng trưởng xanh và khung pháp lý nhằm thực hiện cam kết quốc tế. Các quy định về kiểm kê khí nhà kính, quản lý chất thải, bảo vệ người lao động và bình đẳng giới được triển khai, nhưng vẫn gặp thách thức về nguồn lực tài chính và năng lực thực thi.
Tiếp cận thị trường quốc tế, thu hút đầu tư bền vững và nâng cao uy tín thương hiệu. Chi phí đầu tư ban đầu cao, thiếu tiêu chuẩn rõ ràng, áp lực tuân thủ quy định quốc tế và hạn chế năng lực nội tại.
Hoàn thiện khung pháp lý, nâng cao nhận thức, hỗ trợ tài chính và kỹ thuật cho doanh nghiệp, đặc biệt là SME, cùng với hợp tác quốc tế là những bước đi cần thiết để tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức.
Cần những “cú hích” để thúc đẩy thói quen phát triển bền vững
TS. Hà Thị Cẩm Vân nhận định Việt Nam đang đối mặt với thách thức môi trường nghiêm trọng và cần tiếp cận sáng tạo để phát triển bền vững. Kinh tế học hành vi, sử dụng kiến thức từ tâm lý học và xã hội học, cung cấp giải pháp thay đổi hành vi thông qua môi trường, giúp giảm lãng phí tài nguyên và tăng ý thức bảo vệ môi trường.
Doanh nghiệp có thể áp dụng các biện pháp đơn giản như bố trí thùng rác tái chế, ghi chú tiết kiệm năng lượng hoặc điều chỉnh nhiệt độ hợp lý. Những thay đổi nhỏ này không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn mang lại lợi ích kép cho môi trường.
Đối với doanh nghiệp lớn, việc đầu tư công nghệ xanh và xây dựng văn hóa bền vững có thể tạo ra tác động lớn. TS. Vân nhấn mạnh, các chiến lược phát triển bền vững hiệu quả nhất là những giải pháp thiết kế thông minh, giúp lựa chọn xanh trở thành thói quen tự nhiên và có giá trị thực tiễn.
Pin mặt trời siêu bền kỳ vọng cách mạng hóa ngành năng lượng sạch
Nhóm nghiên cứu tại Đại học Surrey (Anh) đã phát triển tấm pin mặt trời Perovskite hiệu suất cao, bền hơn, hứa hẹn cách mạng hóa ngành năng lượng sạch. Công nghệ này chuyển đổi 23% ánh sáng mặt trời thành điện năng, vượt trội hơn và bền hơn 66% so với pin truyền thống, đồng thời có chi phí thấp hơn.
Nghiên cứu, công bố trên Energy and Environmental Science, đã khắc phục các phản ứng hóa học không mong muốn, giúp pin duy trì hiệu suất lâu dài. Theo Hashini Perera, trưởng nhóm nghiên cứu, đây là bước tiến lớn để phổ biến năng lượng sạch với chi phí phải chăng, giảm phụ thuộc nhiên liệu hóa thạch và khí thải carbon.
Giáo sư Ravi Silva nhấn mạnh, tấm pin Perovskite không chỉ hiệu suất cao mà còn ít phải thay thế, tiết kiệm hơn và giảm thiểu chất thải. Đại học Surrey đang xây dựng trang trại năng lượng mặt trời 12,5 MW để thử nghiệm công nghệ này trong thực tế.
Cần sớm có nghị quyết chuyên đề của Quốc hội về năng lượng mới
Ngày 30/11/2024, Quốc hội thông qua Luật Điện lực sửa đổi, tạo nền tảng thúc đẩy đầu tư các dự án năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện gió ngoài khơi. Theo TS. Nguyễn Quốc Thập, Chủ tịch Hội Dầu khí Việt Nam, luật đã khắc phục nhiều bất cập trước đó, nhưng để sớm đưa vào thực tiễn, cần nghị định hướng dẫn cụ thể và đồng bộ với các luật khác như Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Thuế, và Luật Bảo vệ môi trường.
Hội Dầu khí Việt Nam đề xuất học hỏi từ cơ chế đặc thù trong lĩnh vực dầu khí, như chia lô, khuyến khích đầu tư, và áp dụng linh hoạt cơ chế giá, thuế. Tuy nhiên, hiện vẫn còn nhiều khoảng trống pháp lý về giá điện gió, thuế xuất khẩu, và đánh giá tác động môi trường.
Để phát triển năng lượng tái tạo, cần nghị quyết chuyên đề của Quốc hội, cho phép linh hoạt trong lựa chọn nhà đầu tư và giải quyết khó khăn về giá, thuế, cũng như cơ chế kiểm soát minh bạch. Điều này sẽ giúp Việt Nam đạt mục tiêu không phát thải carbon vào năm 2050 và tăng tỷ trọng năng lượng tái tạo trong cơ cấu năng lượng quốc gia.
Trung Quốc đối mặt vấn đề nghiêm trọng vì lao vào năng lượng mặt trời
Trung Quốc đã đạt mục tiêu lắp đặt 1.200 GW công suất điện gió và điện mặt trời vào cuối năm 2024, sớm hơn kế hoạch ban đầu tới 6 năm. Thành tựu này không chỉ củng cố vị thế toàn cầu của Trung Quốc mà còn đóng góp lớn vào mục tiêu tăng gấp 3 công suất năng lượng tái tạo toàn cầu vào năm 2030, như đề ra tại COP28.
Tuy nhiên, thực tế vẫn tồn tại nhiều thách thức. Quốc gia này phụ thuộc lớn vào than và xây dựng thêm nhà máy nhiệt điện, khiến lượng năng lượng tái tạo sử dụng hiệu quả chỉ chiếm 14%. Tình trạng lãng phí năng lượng xảy ra do thiếu cơ sở lưu trữ và hạ tầng lưới điện chưa đồng bộ.
Chính phủ Trung Quốc đang triển khai các quy định buộc lắp đặt hệ thống lưu trữ tại nguồn và nâng cấp hạ tầng. Tuy vậy, công suất lưu trữ hiện chỉ đạt 44 GW, còn khoảng cách lớn để đáp ứng tiềm năng 1.200 GW. Sự cải thiện này là yếu tố then chốt để Trung Quốc thực sự trở thành hình mẫu về sử dụng năng lượng tái tạo hiệu quả.