Có khoảng 50% doanh nghiệp trên địa bàn TPHCM đang khó khăn về nguồn vốn. Cùng với các chính sách hỗ trợ kịp thời của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước, và sự ứng biến linh hoạt của đồng loạt các ngân hàng thương mại trong việc hỗ trợ giảm lãi suất cho vay từ 0,8% - 1,2%/năm cho các doanh nghiệp, đã phần nào chia sẻ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp cầm cự sản xuất trong thời điểm hiện nay. Tuy nhiên, bên cạnh việc giảm lãi suất, cần có giải pháp đồng bộ hơn để giúp doanh nghiệp tồn tại qua đại dịch.
Nhiều doanh nghiệp khó khăn về vốn
Theo Sở Lao động, Thương binh và Xã hội TPHCM, triển khai nghị quyết 09 của HĐND Thành phố về triển khai gói hỗ trợ an sinh xã hội, đến nay, TPHCM đã chi cho 5 đối tượng với hơn 387.000 tỷ đồng. Tuy nhiên theo ông Chu Tiến Dũng, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Thành phố, việc tiếp cận các gói hỗ trợ đối với đối tượng lao động tại các doanh nghiệp rất thấp, đơn cử như lao động chấm dứt hợp đồng nhưng chưa đủ điều kiện để hưởng trợ cấp thì gần như chưa tiếp cận được. Tiếp đến là những đối tượng tạm hoãn lao động, nghỉ việc, nghỉ không lương. Trong đó, tại TPHCM thống kê có gần 56.000 người, thì chúng ta cũng chỉ mới tiếp cận, giải quyết được cho hơn 10.000 người. Đối với hộ kinh doanh cá thể, Thành phố thống kê có hơn 4.000 hộ, mới giải quyết được 15%; Tiểu thương buôn bán ở chợ mới chỉ được hỗ trợ 17% với hơn 4.300 hộ/25.600 hộ. “Trong tháng 7/2021, Thành phố giải quyết rất tích cực, nhưng rõ ràng, đối tượng, người lao động tại các doanh nghiệp vẫn là đối tượng chưa tiếp cận đúng, có lẽ do phương pháp làm, cách giải quyết còn đâu đó còn chưa ổn. Tới đây, cùng với nghị quyết 68 để có phương thức mới như thế nào giải quyết cho đối tượng này chứ nếu không anh em sẽ rất thiệt thòi và khó khăn”, ông Chu Tiến Dũng nhìn nhận.
Đối với chính sách giãn, giảm thuế cho doanh nghiệp, hiện nay Thành phố đã chấp nhận cho hơn 58.000 doanh nghiệp đề xuất xin giãn, giảm nợ thuế, hơn 17.000 hộ kinh doanh cá thể với tổng số tiền hơn 14.500 tỷ đồng. Tuy nhiên, theo lãnh đạo Hiệp hội, phần quan trọng nhất của doanh nghiệp chính là nguồn vốn. Doanh nghiệp luôn mong đợi chính sách hỗ trợ này từ các giải pháp của ngân hàng.
Trước thực tế này, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã triển khai thông tư 01, thông tư 03. Tính đến hết 6 tháng năm 2021, tổng số dư nợ của các hộ kinh doanh cá thể trên địa bàn Thành phố thực hiện trên 1.200 tỷ đồng, với hơn 400 ngàn khách hàng đã áp dụng chính sách ưu đãi này. Trong đó, vấn đề cơ cấu lại nợ, trả nợ, thời hạn trả nợ cho 183.000 khách hàng, với tổng dư nợ đạt 218.500 tỷ đồng, miễn giảm lãi suất cho 131.400 khách hàng với số dư nợ là 11.317 tỷ đồng.
Mặt khác, ngân hàng cũng đã tiếp nhận đối với gần 800 trường hợp doanh nghiệp đề xuất hỗ trợ, trong đó có 778 hồ sơ được giải quyết. Thông qua chương trình kết nối doanh nghiệp và ngân hàng, trong thời điểm giãn cách, ngân hàng thực hiện việc kết nối trực tuyến, thực hiện kết nối cho vay khoảng 107.300 tỷ đồng cho hơn 12.300 khách hàng. Ngân hàng cũng đã giải quyết nhanh các yêu cầu của doanh nghiệp với tinh thần cầu thị.
Riêng Ngân hàng Chính sách Xã hội, do nguồn vốn hạn hẹp nên số vốn cho vay hỗ trợ không nhiều. Ông Trần Văn Tiên, Giám đốc Ngân hàng Chính sách Việt Nam TPHCM cho biết, ngày 19/7 vừa qua, Ngân hàng này đã có hướng dẫn hồ sơ cho 8 người sử dụng lao động xin vay để trả lương cho hơn 3.000 lao động với số tiền vay là 13 tỉ đồng. “Đó là chương trình cho vay giải quyết việc làm, nếu các doanh nghiệp vay vốn để tạo việc làm cho người lao động, thì có thể vay vốn tối đa được 2 tỷ đồng. Hiện nay chúng tôi cũng không cho vay được nhiều, bởi vì lượng vốn giải quyết việc làm Thành phố cấp cho Ngân hàng Chính sách hàng năm cũng không nhiều. Thậm chí năm nay cũng chưa được cấp, do đó cũng khó khăn”, ông Trần Văn Tiên cho biết thêm.
Hiện nay, 50% khó khăn của doanh nghiệp là nguồn vốn. Ngân hàng Nhà nước cũng đã có thông tư 01 và thông tư 03. Thông tư 01 năm 2020 được đánh giá là cởi mở, cơ cấu lại nợ, điều chuyển lãi vay, không trả lãi hoặc không chuyển nhóm nợ. Tuy nhiên, việc cởi mở này khiến việc cho vay cũng tiềm ẩn nguy cơ.
Trong khi đó, Thông tư 03 ban hành ra nhằm quy định chặt chẽ hơn để hạn chế các nguy cơ và yêu cầu các tổ chức tín dụng làm sao để triển khai chính sách hỗ trợ chính xác và cần phải có trích lập dự phòng rủi ro để đảm bảo an toàn cho hệ thống. Tuy nhiên, thông tư 03 triển khai bắt đầu từ ngày 17/5 đến nay, trong khoảng thời gian này, diễn biến dịch quá nhanh nên đến thời điểm này, thông tư 03 lại có những điểm không còn phù hợp với tình hình thực tế.
Theo Tiến sĩ Lê Thị Kim Xuân, Trưởng Văn phòng đại diện Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam tại TPHCM, cái vướng của thông tư 03 là thời hạn trả nợ kéo dài và tất cả các khoản nợ chỉ được kéo dài trong vòng 12 tháng. Điều này sẽ rất khó khăn với các khoản cho vay trung và dài hạn. Việc khắc phục những bất cập của thông tư cần có thời gian. Do đó mới đây, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam tại TPHCM đã họp trực tuyến với các Ngân hàng, tổ chức tín dụng trao đổi các giải pháp tháo gỡ khó khăn. Theo đó, các ngân hàng đều đồng thuận sẽ giảm lãi suất cho vay.
Các ngân hàng giảm lãi suất cho vay
Theo đó, đầu tiên có 3 ngân hàng Sacombank, ACB, MB, tiếp theo có các ngân hàng tham gia cùng như: Vietcombank, BIDV, Tiên Phong bank, Agribank, Ngân hàng Quốc tế VIB, Ngân hàng Bản Việt. Mức giảm lãi suất của các ngân hàng dao động từ 0,8%-1,2%/năm và phổ biến bình quân 1%/năm so với lãi suất hiện hành tùy theo từng đối tượng khách hàng và tùy theo chính sách của từng ngân hàng.
Cụ thể, Ngân hàng ACB thông báo giảm lãi suất cho các khách hàng hiện hữu với mức tối đa là 0,8%/năm đối với cho vay ngắn hạn và 1% đối với cho vay trung, dài hạn. Ngân hàng này còn triển khai thêm gói ưu đãi 10.000 tỷ đồng với mức lãi suất tối thiểu là 6% cho khách hàng doanh nghiệp và 7% cho khách hàng cá nhân.
Sacombank cũng đã giảm lãi suất 1% cho khách hàng doanh nghiệp và cá nhân đang có khoản vay tại Sacombank thuộc các ngành chịu tác động trực tiếp như: du lịch, lữ hành, vận tải, nhà hàng, khách sạn, nghỉ dưỡng, giáo dục, y tế. Bản Việt cũng đã hỗ trợ triển khai gói hỗ trợ 9.000 tỷ đồng với lãi suất cho vay ngắn hạn, trung và dài hạn giảm đến 2%/năm.
HD bank và Ngân hàng Phát triển BIDV cũng đã thông báo giảm lãi suất cho 18.000 khách hàng với mức giảm bình quân từ 1% cho 3 nhóm khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Đây cũng là ngân hàng đầu tiên ưu tiên cho việc giảm lãi suất cho các khách hàng thuộc địa bàn giãn cách, phong tỏa theo chỉ thị 16 trên địa bàn TPHCM. Với việc cùng đồng thuận giảm lãi suất cho vay từ các ngân hàng, điều này sẽ phần nào hỗ trợ các doanh nghiệp vượt qua khó khăn trong tình cảnh hiện nay.
