Ngân hàng UOB nhận định, tốc độ tăng trưởng GDP thực tế của Việt Nam tiếp tục tăng 5,33% so với cùng kỳ trong Quý 3 năm 2023, từ mức 4,14% so với cùng kỳ trong Quý 2 năm 2023. Điều này được hỗ trợ bởi những cải thiện trong hoạt động thương mại và sản lượng sản xuất chế tạo cùng với các hoạt động trong nước.
Tốc độ tăng trưởng nhanh hơn trong quý 3 năm 2023
Dữ liệu mới nhất cho thấy nhiều dấu hiệu đáng khích lệ , các hoạt động đã khởi sắc khi xuất khẩu tăng trong tháng 9 sau 6 tháng giảm liên tiếp trong khi sản lượng sản xuất chế tạo có tháng tăng thứ 4 liên tiếp. Các doanh nghiệp nước ngoài vẫn tiếp tục cam kết đầu tư vào Việt Nam trong làn sóng phi toàn cầu hóa, giảm thiểu rủi ro và chuyển dịch chuỗi cung ứng hiện nay.
Mặc dù tăng trưởng GDP quý 3/2023 đã vững chắc hơn nhưng với kết quả hạn chế trong 6 tháng đầu năm, UOB đã điều chỉnh giảm dự báo tăng trưởng cả năm của Việt Nam xuống 5%, thay vì mức 5,2% trước đó, với giả định tốc độ tăng trưởng GDP thực tế trong quý 4 năm 2023 sẽ tăng thêm 7,0% so với cùng kỳ (so với dự báo trước đó là 7,6%). Điều này vẫn đòi hỏi các hoạt động kinh tế và đơn đặt hàng phải tăng tốc trong những tháng tới.
Dữ liệu kinh tế do Tổng cục Thống kê (GSO) công bố) cho thấy tốc độ tăng trưởng GDP thực tế của Việt Nam đã tăng trong quý 3 năm 2023 lên 5,33% so với cùng kỳ, từ mức 4,14% so với cùng kỳ trong quý 2 năm 2023, trong khi hoạt động dịch vụ (chiếm 43% tỷ trọng GDP) tăng 6,2% so với cùng kỳ, tường đương mức tăng trong quý 2 năm 2023. Điều này được hỗ trợ bởi những cải thiện trong hoạt động thương mại và sản lượng của các ngành sản xuất chế tạo cùng với các hoạt động trong nước.
Tăng trưởng nhiều thách thức
Xuất khẩu tăng trong tháng 9 sau 6 tháng giảm liên tiếp, đạt mức 4,6% so với cùng kỳ. Nhập khẩu cũng cho thấy xu hướng tương tự, tăng 2,6% so với cùng kỳ trong tháng 9 sau 10 tháng giảm liên tiếp.
Sản lượng công nghiệp đã tăng 5,1% so với cùng kỳ trong tháng 9, mức tăng tốt nhất kể từ tháng 11 năm 2022, do lĩnh vực sản xuất ghi nhận sản lượng tăng tháng thứ tư liên tiếp so với cùng kỳ.
Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thực hiện (hoặc giải ngân) của Việt Nam đã tăng tháng thứ tư liên tiếp trong tháng 9 năm 2023, với mức tăng 9 tháng đạt 2,2% so với cùng kỳ năm ngoái, ở mức 15,9 tỷ USD, so với mức tăng 1,3% so với cùng kỳ trong 8 tháng đầu năm và Mức tăng 17,2% trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9 năm 2022.
Nếu tốc độ tăng tiếp tục ở mức tương tự, dòng vốn FDI cả năm có thể sẽ đạt mức 19,7 tỷ USD như năm 2021, đây là một kết quả đáng kể khi xét đến hoàn cảnh hiện tại bị chi phối bởi các yếu tố thúc đẩy tăng trưởng chưa chắc chắn, áp lực lạm phát và niềm tin suy yếu.
Ở trong nước, chi tiêu của người tiêu dùng dường như đã lấy lại đà tăng trưởng, với thương mại bán lẻ tổng thể đã tăng 9,4% so với cùng kỳ trong tháng 9 sau khi dao động dưới mức 7% trong 3 tháng trước đó và là tháng tốt nhất kể từ tháng 4 năm 2023.
Doanh số bán lẻ tăng 7,4 % so với cùng kỳ trong tháng 9, cũng là mức tăng lớn nhất kể từ tháng 4 năm 2023 trong khi sản lượng thương mại dịch vụ và lưu trú tăng 34,7% trong tháng 9 sau khi dao động quanh mức 5-10% trong 4 tháng trước đó, cho thấy hoạt động du lịch đang tăng tốc.
Theo UOB, dù có nhiều cải thiện trong tháng 9/2023 cũng như trong quý này nhưng mức tăng vẫn thấp hơn so với cùng kỳ năm ngoái nên tăng trưởng GDP thực tế quý 3/2023 vẫn thấp hơn so với dự báo 5,6% được UOB dự báo trước nhưng vẫn cao hơn kết quả cuộc thăm dò của Bloomberg là 5%.
Tính chung, trong 9 tháng đầu năm 2023, kinh tế Việt Nam tăng trưởng 4,24% so với cùng kỳ, đây là một sự cải thiện so với mức 3,72% của nửa đầu năm 2023, nhưng chỉ bằng một nửa so với tốc độ tăng trưởng 8,85% so với cùng kỳ vào năm 2022.
“Điều này đồng nghĩa với việc mục tiêu tăng trưởng chính thức 6,5% là một thách thức. Để đạt được mục tiêu này, tốc độ tăng trưởng trong quý 4/2023 của Việt Nam sẽ cần ít nhất là 12% và điều này khó xảy ra trong bối cảnh hiện tại nếu nhu cầu cơ bản không có sự cải thiện mạnh mẽ”, UOB nhận định.
Do đó, UOB điều chỉnh hạ dự báo tăng trưởng cả năm của Việt Nam xuống 5,0% (từ mức 5,2% trước đó), với giả định tốc độ tăng trưởng GDP thực tế trong quý 4 năm 23 sẽ tăng thêm 7,0% so với cùng kỳ (so với dự báo trước đó là 7,6%). Điều này đòi hỏi các hoạt động kinh tế và đơn đặt hàng phải tăng nhanh trong những tháng tới.
UOB vẫn giữ nguyên mức dự báo tăng trưởng GDP năm 2024 của Việt Nam ở mức 6% với kỳ vọng tình hình thế giới sẽ có diễn biến tích cực hơn.
Có thể NHNN tiếp tục hạ lãi suất
Theo UOB, trước tình hình kinh tế còn nhiều khó khăn, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã phản ứng nhanh chóng bằng cách cắt giảm lãi suất tái cấp vốn tổng cộng 150 điểm cơ bản trong 6 tháng đầu năm xuống còn 4,5%.
Mặc dù vẫn có triển vọng cắt giảm lãi suất thêm 100 điểm cơ bản nữa (xuống 3,5%), nhưng thời gian thực hiện có thể được chuyển sang quý IV và quyết định này có thể vẫn cần cân nhắc khi ngân hàng trung ương sẽ xem xét cân đối cả rủi ro tăng trưởng và lạm phát.
Tỷ lệ lạm phát đã tăng cao hơn trong những tháng gần đây và rủi ro là áp lực tăng giá tiêu dùng có thể gia tăng trong thời gian tới do giá thực phẩm và năng lượng đã tăng gần đây khi các nhà sản xuất dầu chủ chốt cắt giảm sản lượng. Tiếp đến là xung đột đang diễn ra giữa Nga và Ukraine cũng những thay đổi về khí hậu/thời tiết.
UOB giữ nguyên dự báo lạm phát CPI của Việt Nam ở mức 3,9% cho năm 2023, số liệu mới nhất là 3,7% cho tháng 9, cao hơn nhiều so với mức thấp nhất của năm nay là 2% (tháng 6 năm 2023) và đang tiến gần hơn đến mục tiêu chính thức là 4,5%.
Do đó, dự báo của UOB về việc tiếp tục cắt giảm lãi suất của NHNN trong quý IV vẫn bị chi phối bởi các yếu tố chưa chắc chắn.