Tin tứcĐây là tín hiệu tích cực đối với ngành cao su Việt Nam, nhưng cũng đồng thời đặt ra những thách thức trong việc duy trì và phát triển bền vững trên thị trường quốc tế.
Theo Tổng cục Hải quan, trong năm 2024, Việt Nam xuất khẩu 2 triệu tấn cao su, trị giá 3,4 tỷ USD, đánh dấu mức kim ngạch cao nhất từ trước đến nay, vượt qua kỷ lục 3,3 tỷ USD của năm 2022.
Mặc dù lượng xuất khẩu giảm 6,2% so với năm 2023, nhưng giá xuất khẩu cao su lại tăng mạnh, đạt mức bình quân 1.701 USD/tấn, cao hơn 18,2% so với năm trước đó.
Sự gia tăng này đặc biệt rõ ràng khi xét đến giá cao su xuất khẩu sang các thị trường lớn như Trung Quốc.
Từ đầu năm 2024, giá cao su xuất khẩu sang Trung Quốc liên tục tăng, từ 1.388 USD/tấn trong tháng 1 lên 1.905 USD/tấn vào tháng 11, ghi nhận mức tăng 40% so với cùng kỳ năm 2023.
Một trong những nguyên nhân chính giúp giá cao su tăng mạnh là sự thiếu hụt nguồn cung toàn cầu. Theo Hiệp hội Các nước sản xuất cao su tự nhiên (ANRPC), sản lượng cao su tự nhiên toàn cầu trong 10 tháng đầu năm 2024 mới chỉ đạt 11,2 triệu tấn, trong khi nhu cầu lên tới 12,1 triệu tấn, tạo ra một khoảng thiếu hụt lên đến 900 ngàn tấn.
Dù dự báo sản lượng cao su toàn cầu sẽ tăng 4,5% vào năm 2024, nhưng cán cân cung - cầu vẫn nghiêng về phía cầu, đẩy giá cả cao su lên cao.
Trong năm 2024, Trung Quốc vẫn là thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, chiếm 72% lượng cao su xuất khẩu, trị giá khoảng 2,4 tỷ USD.
Tuy lượng xuất khẩu sang Trung Quốc giảm 8,5%, nhưng kim ngạch lại tăng gần 11% so với năm 2023, cho thấy sự ảnh hưởng rõ rệt của giá cao su tăng cao.
Mặc dù giá cao su xuất khẩu tăng giúp các doanh nghiệp tăng trưởng về doanh thu và lợi nhuận, nhưng ngành cao su Việt Nam vẫn đang phải đối mặt với nhiều thử thách, đặc biệt là khi phải tuân thủ các yêu cầu ngày càng khắt khe từ các thị trường quốc tế, đặc biệt là Liên minh châu Âu (EU).
Một trong những thách thức lớn đối với ngành cao su Việt Nam là Hiệp định không phá rừng của EU (EUDR), yêu cầu các sản phẩm xuất khẩu, trong đó có cao su, phải đảm bảo truy xuất nguồn gốc và tuân thủ các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường.
Các doanh nghiệp trong ngành cần cải thiện quy trình sản xuất, nâng cao khả năng truy xuất nguồn gốc và đáp ứng các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường để duy trì khả năng xuất khẩu sang các thị trường khó tính này.
Giáo sư Adelegan, Chủ tịch Nhóm nghiên cứu cao su quốc tế (ISG), nhấn mạnh rằng việc tuân thủ các tiêu chuẩn bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng sản phẩm là yếu tố quan trọng để ngành cao su Việt Nam phát triển bền vững.
Ông cũng cho rằng các doanh nghiệp cần tập trung cải thiện chất lượng sản phẩm và khả năng truy xuất nguồn gốc để đáp ứng yêu cầu của EU và các thị trường khác.
Mặc dù đối mặt với không ít khó khăn, ngành cao su Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội để phát triển bền vững nếu có thể đáp ứng được các yêu cầu về bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng sản phẩm.
Ông Lê Thanh Hưng, Tổng Giám đốc Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (VRG), cho biết doanh thu của khối cao su năm 2024 ước đạt 24.582 tỷ đồng, vượt 11% so với kế hoạch đề ra.
Điều này cho thấy ngành cao su Việt Nam đang trên đà tăng trưởng mạnh mẽ nhờ vào việc cải thiện chất lượng sản phẩm và tận dụng cơ hội từ giá cao su quốc tế.
Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng và khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế, ngành cao su Việt Nam cần tiếp tục cải tiến, nâng cao tính bền vững trong sản xuất và chủ động đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.
