Ngành xuất khẩu thủy sản đang phục hồi

Dự hội nghị có ông Nguyễn Thanh Bình, cục trưởng Cục công tác phía nam, Bộ Tư pháp, ông Nguyễn Xuân Hoàng, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn TPHCM; ông Trương Đình Hoè, phó chủ tịch kiêm tổng thư ký Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP).

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, ngành thủy sản Việt Nam hiện có gần 700 nhà máy quy mô công nghiệp và hàng trăm cơ sở sản xuất gia đình quy mô nhỏ - gắn liền với sinh kế của hàng triệu nông-ngư dân trên toàn quốc, trong ít nhất 20 năm qua với nguồn lực nội tại của chính mình đã vươn lên top 4 các quốc gia sản xuất và cung ứng thực phẩm thủy sản hàng đầu trên thế giới với những mặt hàng có giá trị và uy tín cao như: tôm, cá tra, cá ngừ, và là top 10 các ngành hàng mang lại kim ngạch xuất khẩu lớn hàng năm cho đất nước.

Đặc biệt trong 10 năm qua, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam có sự tăng trưởng đột phá gấp hơn 2 lần, từ mức 4,2 tỷ USD năm 2009 lên gần 8,6 tỷ USD năm 2019, sau khi đạt mức đỉnh trên 8,8 tỷ USD năm 2018. Tăng trưởng xuất khẩu bình quân hàng năm trong 10 năm qua là 13% một mức tăng trưởng cao đối với một ngành hàng xuất khẩu. Trong đó, xuất khẩu tôm chiếm tỷ trọng lớn nhất 39-50% với doanh số 3,3-4 tỷ USD/ năm, cá tra chiếm 22-26% với 1,8-2,2 tỷ USD/năm, các mặt hàng Hải sản chiếm 30-35% với 3,0-3,5 tỷ USD/năm.

Thủy sản Việt Nam được xuất khẩu đi 160 thị trường trên thế giới, trong đó top 6 thị trường chiếm 78-83% kim ngạch xuất khẩu gồm: Mỹ với kim ngạch nhập khẩu 1,4-1,7 tỷ USD, chiếm 17-22%, EU nhập khẩu từ 1,2-1,5 tỷ USD , chiếm 15-18%, Nhật Bản doanh số 1,0-1,4 tỷ USD , chiếm 15-17% Trung Quốc, Hàn Quốc.

Năm 2020, dịch COVID-19 lan rộng toàn cầu tác động mạnh tại các quốc gia, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và xuất khẩu thủy sản của Việt Nam trong quý I, II/2020. Sang quý III đã khả quan hơn nhưng các thị trường vẫn bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 nên doanh số xuất khẩu chưa hồi phục bằng cùng kỳ năm ngoái.

Về kim ngạch xuất khẩu: xuất khẩu thuỷ sản cả nước 8 tháng đầu năm 2020 đạt khoảng 5,23 tỷ USD, giảm 6% so với cùng kỳ năm 2019. Chuỗi cung ứng nguyên liệu và cung ứng thành phẩm bị đứt gãy, dòng hàng và dòng tiền đều thiếu hụt hoặc ùn ứ, tồn kho trong bối cảnh DN phải gia tăng tối đa trách nhiệm xã hội với chuỗi và với người lao động khiến DN chịu nhiều khó khăn và các sức ép lớn trong đợt dịch Covid 19.

Về thị trường nhập khẩu: những thị trường lớn bị tác động giảm nhiều nhất gồm EU (-15%) , ASEAN (-14%), Hàn Quốc (-5%) và Trung Quốc (-4%), Nhật Bản ( -4%).

Về mặt hàng: xuất khẩu cá tra giảm mạnh nhất trên -30%, mực-bạch tuộc giảm -14%, cá ngừ giảm -17%, chỉ có xuất khẩu tôm tăng khoảng 9%.

Tuy nhiên có thể nói ngành xuất khẩu thủy sản đã vượt qua dịch COVID-19 và đang hướng tới phục hồi nhanh để phấn đấu cho mục tiêu kim ngạch xuất khẩu năm nay không bị sụt giảm so với năm 2019 (8,6 tỷ USD).