Thủ tướng: Hỗ trợ doanh nghiệp vượt thách thức, đón thời cơ, phục hồi nền kinh tế

"Không phải quyền anh, quyền tôi mà phải vì đất nước, dân tộc và 100 triệu dân Việt Nam xắn tay áo vào cuộc, đồng hành cùng doanh nghiệp” là yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc với các Bộ ngành địa phương tại hội nghị trực tuyến “Thủ tướng Chính phủ gặp doanh nghiệp: Cùng nỗ lực - Vượt thách thức - Đón thời cơ - Phục hồi nền kinh tế” diễn ra vào sáng nay 9/5.

Trên 6.000 đại biểu, hàng trăm ngàn doanh nghiệp, hộ kinh doanh cùng theo dõi sự kiện.

Khai mạc hội nghị, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, hội nghị này được đánh giá là diễn đàn tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong bối cảnh nền kinh tế như “lò xo nén lại” vì dịch COVID-19 và nay đang chờ bật lên, tái khởi động khi dịch bệnh đã cơ bản được đẩy lùi tại Việt Nam.

Trong thời gian xảy ra dịch COVID, cộng đồng doanh nghiệp (DN) Việt Nam đã và đang phát huy tinh thần vượt khó, tự lực, tự cường, nỗ lực duy trì sản xuất kinh doanh và việc làm cho người lao động.

Hội nghị trực tuyến Thủ tướng Chính phủ với doanh nghiệp “Cùng nỗ lực, vượt thách thức, đón thời cơ, phục hồi nền kinh tế”. Ảnh: TTXVN.

Tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã trình bày báo cáo về tác động của dịch COVID-19, thách thức và thời cơ, cơ hội phát triển kinh doanh và thông báo nội dung cơ bản của dự thảo Nghị quyết Chính phủ về tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm trật tự an toàn xã hội.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết: qua khảo sát gần đây cho thấy các DN Việt Nam đã rất chủ động có các giải pháp tự cứu mình. Nhiều sáng kiến đã được triển khai để khắc phục những tác động tiêu cực của dịch bệnh như áp dụng giờ làm linh hoạt; cắt giảm chi phí sản xuất; rà soát, tìm kiếm nguồn cung ứng nguyên vật liệu thay thế; Tích cực tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm, đặc biệt là khai thác thị trường nội địa, nhanh nhạy nắm bắt cơ hội kinh doanh mới; Ứng dụng công nghệ số trong sản xuất kinh doanh

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, thời gian qua, các giải pháp Chính phủ ban hành để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh như gia hạn nộp thuế, ưu đãi về thuế, tín dụng, hỗ trợ người lao động, giảm chi phí cho DN… đã được triển khai hiệu quả.

Trình bày dự thảo Nghị quyết Chính phủ về tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, bảo đảm trật tự an toàn xã hội, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu rõ:

Để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, thời gian tới cần huy động các DN nhà nước có quy mô lớn thực hiện vai trò dẫn dắt, mở đường trong sản xuất ngành, lĩnh vực mới để đáp ứng yêu cầu này; tập trung vào các ngành sản xuất, chế biến, chế tạo, công nghiệp hỗ trợ, nông nghiệp mũi nhọn.

Bên cạnh đó, khuyến khích các DN công nghiệp hỗ trợ trong nước, đặc biệt là các DN sản xuất các nguyên phụ liệu đầu vào cho một số ngành công nghiệp như dệt may, da giày (là các ngành phụ thuộc lớn vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu) tăng cường sản xuất, kết nối với các DN sản xuất sản phẩm hoàn chỉnh (đặc biệt là các DN FDI) để đáp ứng một phần nhu cầu nội địa.

Dự thảo Nghị quyết cũng đưa ra các giải pháp cụ thể như: ban hành quy định cụ thể danh mục các sản phẩm, chi tiết linh kiện, phụ kiện chỉ có các DN có quy mô nhỏ và vừa được sản xuất. Duy trì ổn định các loại nguyên vật liệu phục vụ sản xuất Việt Nam có lợi thế như cao su, xơ, sợi.. ;Tập trung phát triển các loại vật liệu cơ bản như thép cán nóng, thép chế tạo, vải, các loại vật liệu mới; Phát triển mạnh các vùng sản xuất, các khu công nghiệp, khu kinh tế để chủ động hơn nguồn cung ứng nguyên liệu trong nước; hạn chế xuất khẩu những mặt hàng trong nước có nhu cầu; Hỗ trợ hình thành và phát triển các chuỗi cung ứng, chuỗi liên kết thuần Việt; Có chính sách khuyến khích, tạo điều kiện để thu hút đầu tư từ DN trong nước và DN FDI vào sản xuất nguyên phụ liệu. Xúc tiến lưu thông hàng hóa, kết nối và đa dạng hóa thị trường đầu ra; Có chính sách hỗ trợ DN đẩy mạnh xuất khẩu, đặc biệt tại các thị trường có thể sớm hết dịch như Hàn Quốc, Trung Quốc…; Đa dạng hóa các kênh phân phối, bảo đảm vận hành tốt các kênh trực tiếp và online, phát triển mạnh thương mại điện tử; Hỗ trợ các hãng vận tải hàng không, đường biển thực hiện các chuyến vận chuyển hàng hóa xuất khẩu cho DN….

Phát biểu tại hội nghị, qua các cuộc khảo sát vừa qua, ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam cho biết, các doanh nghiệp đang hết sức khó khăn, có 69% doanh nghiệp giảm doanh thu do thị trường bị thu hẹp, 45% doanh nghiệp thiếu vốn, thiếu dòng tiền, 22% khó khăn trong việc tìm kiếm vật tư, nguyên liệu, 18% thiếu hụt lao động có kĩ năng… Theo ông Vũ Tiến Lộc, minh bạch hóa, đơn giản hoá, rút ngắn thời gian và chi phí thực hiện các thủ tục hành chính để triển khai nhanh các dự án đầu tư và kinh doanh là giải pháp cứu cánh cho các doanh nghiệp lúc này. Chỉ riêng việc giải ngân khẩn trương khoản đầu tư công cho các dự án cơ sở hạ tầng đã có trong kế hoạch với số tiền "trong túi" của các bộ ngành và địa phương là trên 30 tỉ đô la Mỹ thì đã tạo ra một cú hích quan trọng cho đầu tư phát triển, mở mang được thị trường, tạo cơ hội cho doanh nghiệp, tạo việc làm cho người dân, xây dựng được nền tảng hạ tầng cho giai đoạn bứt phá của nền kinh tế sau này.

Theo Chủ tịch Vũ Tiến Lộc , Chính phủ cần tiếp tục triển khai các chương trình khuyến khích tiêu dùng hàng nội địa - người Việt Nam tiêu dùng hàng Việt Nam, bao gồm cả các mặt hàng nguyên vật liệu đầu vào của sản xuất.  

Ông Vũ Tiến Lộc đề nghị, Chính phủ bổ sung các giải pháp miễn giảm một số sắc thuế, kéo dài thời gian giãn hoãn các khoản phải trả, phải nộp của doanh nghiệp trong thời gian 6-12 tháng; Nới rộng, nâng trần tăng trưởng tín dụng để tiếp xúc cho doanh nghiệp nhưng điều quan trọng nhất cộng đồng doanh nghiệp muốn kiến nghị là phải thúc đẩy thật nhanh, hiệu quả, minh bạch, công tâm các gói hỗ trợ đã được ban hành.

“Một miếng khi đói bằng một gói khi no”, “ Nhanh một ngày thì doanh nghiệp sống, chậm một ngày thì có thể doanh nghiệp không còn và lúc đó các biện pháp hà hơi tiếp sức cũng không còn có tác dụng”, ông Lộc nói.

Tại TPHCM hiện có 421 ngàn doanh nghiệp đăng ký, trong 4 tháng đầu năm, dưới tác động của dịch COVID-19, đã có 12.700 doanh nghiệp giải thể, dừng hoạt động, hệ quả là hơn 300.000 lao động, tạm hoãn, ngưng hợp đồng lao động, mất việc. Theo Chủ tịch UBND Tthành phố Nguyễn Thành Phong, TPHCM đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ như lập tổ công tác hỗ trợ doanh nghiệp từ tháng 3 nhằm hướng dẫn, hỗ trợ các doanh nghiệp. 

Về thực hiện các chính sách, ông Phong cho biết các ngân hàng đã cơ cấu lại nợ là 63.000 tỉ đồng, giảm lãi cho kinh tế hộ 12.300 tỉ đồng cho 168.000 khách hàng, cho vay mới 88.800 tỉ đồng để đồng hành cùng doanh nghiệp với lãi suất ưu đãi. Cục thuế đã khoanh nợ 40.000 tỉ đồng, gia hạn nộp thuế đến 30/7/2020. Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Thành Phong cho biết, trong thời gian tới, tổ công tác của thành phố sẽ triển khai tính điểm, xếp hạng ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp trên địa bàn thành phố, triển khai kế hoạch hỗ trợ doanh nghiệp tới hết 2020 với 5 giải pháp, gồm:

Hỗ trợ duy trì sản xuất kinh doanh, ngăn chặn phá sản, trong đó chú trọng hỗ trợ thu nhập cho người  lao động để doanh nghiệp không mất lao động; hỗ trợ đảm bảo tính thanh khoản của doanh nghiệp; hỗ trợ phục hồi sản xuất dịch vụ nhằm vào nhu cầu nội địa 100 triệu dân; hỗ trợ khuyến khích thay thế hàng nhập khẩu, nhất là vật tư thiết bị có nguồn gốc địa phương, mở rộng giá trị gia tăng trong nước, kể cả sản phẩm xuất khẩu; tiếp tục hỗ trợ đổi mới công nghệ, đẩy mạnh số hóa; tiếp tục các chương trình khởi nghiệp sáng tạo; kịp thời dự báo với các quốc gia, đối tác để mở cửa kinh tế, thương mại với từng nước vào thời điểm phù hợp.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và các Phó Thủ tướng chủ trì hội nghị tại điểm cầu Hà Nội. Ảnh: TTXVN

Thời điểm này, trạng thái bình thường mới được xác lập để đẩy mạnh hoạt động sản xuất kinh doanh bình thường ở Việt Nam. Do đó Thủ tướng đã đồng ý để các chuyên gia, người nước ngoài vào Việt Nam để hợp tác phát triển kinh tế của đất nước, trước hết là Lào, Campuchia và nhiều nước khác trong thời gian tới.

Thủ tướng khẳng định, Covid là đại dịch, nhưng là cơ hội phát triển của Việt Nam nếu chúng ta biết tổ chức kinh doanh phát triển và hợp tác tốt. Khẳng định vị trí của doanh nghiệp là lực lượng chủ chốt trên mặt trận kinh tế, từ tăng trưởng đến giải quyết việc làm, đến thu ngân sách, áp dụng các tiến bộ kỹ thuật.

Thủ tướng đưa ra 3 yêu cầu đối với doanh nghiệp, đó là các doanh nghiệp không được trông chờ, ỷ lại trong phát triển; Tái cơ cấu, nâng cao trình độ trong phát triển bền vững; Các cấp các ngành, đặc biệt là doanh nghiệp áp dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ trong phát triển để nâng cao năng suất.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu cải thiện tình hình kiểm soát, tăng cường hậu kiểm, làm nhanh các thủ tục tháo gỡ cho doanh nghiệp phát triển, nhất là những vướng mắc hiện nay nơi doanh nghiệp đóng trụ sở chính, cải cách tái cơ cấu doanh nghiệp phù hợp với bối cảnh kinh doanh hiện nay. Đặc biệt quan tâm đến doanh nghiệp và người lao động yếu thế, các doanh nghiệp nhỏ và vừa bị tác động rất lớn và nơi đây, giải quyết rất nhiều lao động. Quan tâm xử lý kiến nghị doanh nghiệp nhanh hơn, thuận lợi hơn, không được đổ qua đổ lại chậm mất thời cơ kinh doanh của doanh nghiệp.

Theo Thủ tướng tất cả doanh nghiệp đang chờ tiếng nói giải quyết nhanh của các cơ quan nhà nước, đặc biệt các địa phương tháo gỡ cho doanh nghiệp, đặc biệt có nhiều vướng mắc. “Chủ tịch UBND các tỉnh, các bộ trưởng có liên quan phải có trách nhiệm xử lý nhanh những kiến nghị này để tháo gỡ cho doanh nghiệp. Đối với doanh nghiệp, nhà nước, cần phải giữ 3 thứ hiện nay, giữ lao động, giữ thị trường, phát triển thị trường trong nước và nước ngoài. Giữ danh dự bản lĩnh doanh nhân Việt Nam đổi mới trung thực và quyết tâm phát triển doanh nghiệp”, Thủ tướng nói.