Tin tứcTheo số liệu từ Tổng cục Hải quan, trong 8 tháng đầu năm 2024, Việt Nam đã chi ra 843 triệu USD để nhập khẩu gạo, tăng 43,6% so với cùng kỳ năm trước. Con số này gần bằng mức nhập khẩu của cả năm 2023, vốn chỉ đạt 860 triệu USD.
Nhập khẩu gạo 8 tháng 2024 sắp vượt cả năm 2023
Với đà tăng mạnh như hiện nay, nhiều chuyên gia dự báo kim ngạch nhập khẩu gạo của Việt Nam trong năm 2024 có thể vượt mốc 1 tỷ USD, mức cao nhất trong lịch sử. Lượng gạo nhập khẩu chủ yếu thuộc phân khúc thấp như gạo 25% tấm và 100% tấm, phục vụ cho sản xuất các sản phẩm từ gạo như bún, bánh, thức ăn chăn nuôi, bia và rượu.
Giá gạo xuất khẩu cao kỷ lục
Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2024 đã tăng mạnh, đạt mức cao nhất thế giới. Giá gạo trắng 5% tấm của Việt Nam đạt 625 USD/tấn, cao hơn giá gạo cùng loại của Thái Lan và Pakistan. Gạo 25% tấm và 100% tấm của Việt Nam cũng có giá cao hơn so với các đối thủ cạnh tranh.
Đây là lý do khiến nhiều doanh nghiệp trong nước chọn cách nhập khẩu gạo giá rẻ từ các nước như Ấn Độ và Campuchia để tiết kiệm chi phí sản xuất.
Năm 2023, Việt Nam đã nhập khẩu gạo chủ yếu từ Ấn Độ và Campuchia, trong đó gạo từ Ấn Độ chiếm ưu thế nhờ thuế nhập khẩu ưu đãi 0% theo Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN-Ấn Độ (AIFTA). Điều này giúp các doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận nguồn gạo với giá thành thấp hơn, phù hợp cho các ngành sản xuất trong nước.
Xuất khẩu gạo vẫn chiếm ưu thế
Song song với việc tăng cường nhập khẩu gạo, xuất khẩu gạo của Việt Nam cũng đạt thành công ấn tượng. Trong 8 tháng đầu năm, Việt Nam đã xuất khẩu 6,15 triệu tấn gạo, thu về gần 3,85 tỷ USD. Dù sản lượng chỉ tăng 5,8% so với cùng kỳ, giá trị xuất khẩu lại tăng tới 21,7%. Sự tăng trưởng này chủ yếu nhờ vào mức giá xuất khẩu cao và chất lượng gạo Việt Nam ngày càng được cải thiện.
Việt Nam đã triển khai chiến lược nâng cao chất lượng hạt gạo, tập trung vào các giống gạo thơm, chất lượng cao, để cạnh tranh với các nước như Thái Lan và Pakistan. Điều này giúp giữ vững vị trí top đầu trong ngành xuất khẩu gạo toàn cầu, đồng thời đảm bảo lợi nhuận cho các doanh nghiệp xuất khẩu.
Nhập khẩu nhằm đảm bảo nhu cầu trong nước
Mặc dù xuất khẩu gạo đạt thành tích ấn tượng, Việt Nam vẫn phải nhập khẩu gạo để phục vụ nhu cầu chế biến trong nước. Việc tăng giá xuất khẩu khiến gạo nguyên liệu trong nước trở nên khan hiếm, dẫn đến nhu cầu nhập khẩu gạo từ các thị trường khác để đảm bảo nguồn cung cho sản xuất.
Các loại gạo nhập khẩu, chủ yếu là gạo phân khúc thấp, được dùng trong chế biến thực phẩm như bún, bánh phở, bột gạo và sản xuất thức ăn chăn nuôi. Theo các chuyên gia, việc nhập khẩu gạo giá rẻ để phục vụ sản xuất là một chiến lược kinh tế hợp lý, khi Việt Nam có thể tận dụng lợi thế giá gạo xuất khẩu cao để thu về giá trị lớn, đồng thời tiết kiệm chi phí cho các ngành chế biến trong nước.
Trong bối cảnh giá gạo xuất khẩu của Việt Nam duy trì ở mức cao, việc nhập khẩu gạo giá rẻ để phục vụ nhu cầu chế biến trong nước đã trở thành một lựa chọn kinh tế phù hợp. Với tốc độ nhập khẩu như hiện nay, Việt Nam nhiều khả năng sẽ lập kỷ lục mới về kim ngạch nhập khẩu gạo trong năm 2024. Điều này phản ánh một chiến lược kinh tế khôn ngoan, khi nước ta không chỉ tận dụng lợi thế xuất khẩu mà còn biết cách đáp ứng nhu cầu sản xuất trong nước bằng nguồn gạo nhập khẩu giá thấp.
