Tin tứcNgày 26/11, Tòa án Nhân dân TPHCM tiếp tục phiên xét xử sơ thẩm vụ án tại Công ty TNHH Thương mại Vận tải và Du lịch Xuyên Việt Oil, với phần đối đáp của Viện Kiểm sát Nhân dân TPHCM và quan điểm bào chữa của luật sư cho các bị cáo.
Trong phần đề nghị mức hình phạt, đại diện Viện Kiểm sát đề nghị Hội đồng Xét xử tuyên phạt cựu Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil Mai Thị Hồng Hạnh 20 năm tù về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí," từ 10-12 năm tù về tội “đưa hối lộ”; tổng hợp hình phạt là 30 năm tù giam.
Bà Hạnh bị cáo buộc chiếm đoạt 219 tỷ đồng tiền Quỹ bình ổn giá xăng dầu và 1.463 tỷ đồng tiền thuế bảo vệ môi trường, dùng tiền này chi tiêu cá nhân và đưa hối lộ cho các cựu quan chức. Tổng cộng Hạnh đã hối lộ các quan chức 22 lần với số tiền hơn 31 tỷ đồng.
Luật sư bào chữa cho bị cáo Hạnh đề nghị miễn truy cứu trách nhiệm hình sự cho bị cáo về tội “đưa hối lộ”.
Theo luật sư, bị cáo Hạnh sau khi bị khởi tố tội “vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí”, chưa khởi tố tội “đưa hối lộ”, đã nhanh chóng khai báo hành vi “nhận hối lộ” của các bị cáo khác. Sự thành thật khai báo này giúp cơ quan điều tra dễ dàng hơn trong điều tra tội nhận hối lộ của các bị cáo khác trong vụ án. Do đó, thuộc trường hợp được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự.
Viện Kiểm sát phản hồi rằng vụ án bắt đầu không phải từ lời khai của Mai Thị Hồng Hạnh mà từ đơn tố cáo của một số nhân viên Công ty Xuyên Việt Oil. Sau khi điều tra, Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an tiến hành khởi tố bị cáo Hạnh. Trong lúc tạm giam, Hạnh khai thêm các bị cáo khác.
Viện Kiểm sát lập luận nếu Hạnh không bị bắt và bị khởi tố về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” thì bị cáo cũng sẽ không khai báo ra hành vi nhận hối lộ của các bị cáo khác.
Ngoài ra, Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an trong quá trình khám xét nơi ở, nơi làm việc của Hạnh đã phát hiện một số tài liệu cho thấy hành vi đưa hối lộ của bị cáo.
Viện Kiểm sát cho rằng việc chủ động khai báo của bị cáo Hạnh đã được ghi nhận, và được đề nghị áp dụng mức án dưới khung hình phạt.
Tuy nhiên, hành vi của bị cáo Hạnh không thuộc trường hợp được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự, nên không có căn cứ để miễn truy cứu tội danh “Đưa hối lộ”.
Luật sư của Mai Thị Hồng Hạnh cho rằng bị cáo không phải thương nhân theo quy định của pháp luật, nên chỉ xử lý vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm về trích lập, quản lý Quỹ bình ổn giá xăng dầu của bị cáo.
Luật sư nói thêm việc cáo buộc Hạnh gây thiệt hại tài sản 219 tỷ đồng của Nhà nước không thuyết phục vì Công ty Xuyên Việt Oil có báo cáo tài chính rõ ràng.
Về nội dung này, Viện Kiểm sát nêu quan điểm Công ty Xuyên Việt Oil được Bộ Công Thương cấp giấy phép năm 2016 đúng quy định pháp luật, do đó bị cáo Hạnh đủ điều kiện là thương nhân.
Điều lệ công ty quy định về chức trách nhiệm vụ của Hạnh là Chủ tịch kiêm Giám đốc công ty, Hạnh cũng nắm giữ 98% cổ phần.
Em gái Hạnh là Mai Thị Ngọc Trinh sở hữu 2% vốn góp nhưng chỉ đứng tên hộ. Hạnh là người quyết định toàn bộ hoạt động kinh doanh, tài sản và tài chính. Viện Kiểm sát khẳng định việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với bị cáo Hạnh là hoàn toàn có cơ sở.
Về lập luận của luật sư cho rằng việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Mai Thị Hồng Hạnh là không thuyết phục, Viện Kiểm sát nêu rõ theo luật hiện hành, việc xử lý vi phạm phải dựa trên mức độ và hậu quả của hành vi. Kết quả điều tra xác định hành vi vi phạm trong việc trích lập Quỹ bình ổn giá xăng dầu của Hạnh đã gây thất thoát số tiền đặc biệt lớn và không có khả năng hoàn trả.
Như vậy, hành vi vi phạm của Hạnh có dấu hiệu tội phạm, cơ quan có thẩm quyền phải chuyển hồ sơ sang cơ quan tố tụng hình sự để xử lý. Luật pháp cũng nghiêm cấm việc giữ lại những vụ việc có dấu hiệu tội phạm để xử lý hành chính. Vì vậy việc luật sư cho rằng hành vi của bị cáo Hạnh chỉ thuộc phạm vi vi phạm hành chính là không có căn cứ.
Luật sư các bị cáo khác lập luận bào chữa mục đích bị cáo Hạnh tặng quà rất khó phân định giữa quà tặng mang tính chất tình cảm và quà nhằm thực hiện hành vi phạm tội.
Phần này, Viện Kiểm sát dẫn lại lời khai của Hạnh trong biên bản hỏi cung, trong đó Hạnh thừa nhận mục đích đưa tiền và quà cho các bị cáo là để đổi lấy lợi ích cho Công ty Xuyên Việt Oil, hợp thức hóa giấy tờ và tạo điều kiện cho công ty hoạt động dù chưa đủ điều kiện.
Chứng tỏ các bị cáo là cựu quan chức đã lợi dụng chức vụ để nhận tiền và tài sản từ bị cáo Hạnh để thực hiện các hành vi giúp bị cáo Hạnh đạt được lợi ích bất chính. Hành vi này đã cấu thành tội “Nhận hối lộ” theo quy định tại Điều 354 Bộ luật Hình sự.
Viện Kiểm sát dẫn chứng trường hợp bị cáo Nguyễn Lộc An, cựu Vụ phó Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương). Ông An bị cáo buộc nhiều lần nhận tiền từ Hạnh để cấp giấy phép kinh doanh xuất nhập khẩu xăng dầu dù doanh nghiệp chưa đủ điều kiện. Theo cáo trạng, bị cáo An nhận tổng cộng khoảng 921 triệu đồng, bao gồm một đồng hồ Patek Philippe.
Kết luận của Viện Kiểm sát nhận định các hành vi nhận tiền và quà từ bị cáo Hạnh của các bị cáo là vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, Viện Kiểm sát ghi nhận một số bị cáo có sự thành khẩn khai báo và tỏ ra ăn năn hối lỗi, sẽ được xem là tình tiết giảm nhẹ và đề nghị Hội đồng xét xử xem xét khi quyết định hình phạt.
