Với nhiều nội dung chỉ đạo mới quan trọng về quản lý nhà nước đối với đất đai, Nghị quyết 18 được kỳ vọng tạo ra những đột phá mạnh mẽ cho sự phát triển thị trường bất động sản theo hướng đầy đủ, minh bạch và hiệu quả hơn.
Làm gì để nghị định 18 đi vào thực tiễn cuộc sống, đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp cho cả người dân, doanh nghiệp và nhà nước. Tiếp tục kỳ 2 nội dung Toạ đàm do VOH tổ chức.
Khách mời:
- PGS-TS Nguyễn Đình Thọ, Viện trưởng Viện chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường, Bộ Tài nguyên Môi trường;
- Ông Chu Vĩnh Lăng, Phó Trưởng phòng Pháp chế, Sở Tài nguyên Môi trường TPHCM;
- Ông Phan Công Chánh, Chuyên gia tài chính bất động sản;
- Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó chủ nhiệm Đoàn luật sư TPHCM; Chủ tịch Trung tâm trọng tài thương mại Luật gia Việt Nam;
- Ông Võ Đình Bảo, Chủ tịch, Tổng Giám đốc Công ty Bất động sản Vạn Lộc Phát.
*VOH: Mới đây Bộ Tài nguyên Môi trường cho biết, sẽ không đánh thuế vào đối tượng có nhiều nhà, mà đánh vào hạn mức sử dụng và sở hữu nhiều đất đai nhưng không sử dụng. Đồng thời, sẽ áp thuế cao với những người đầu cơ, mua đất, dự án nhưng sau đó không đầu tư mà chờ thị trường tăng để thu lời… Là cơ quan nghiên cứu chiến lược về tài nguyên, PGS TS Nguyễn Đình Thọ, Viện trưởng Viện chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường, Bộ Tài nguyên Môi trường có ý kiến về vấn đề này ?
PGS TS Nguyễn Đình Thọ: Chúng tôi đã cân nhắc rất kỹ tất cả yếu tố để xây dựng lộ trình. Mục tiêu không phải là nâng mức thuế sử dụng đất, thuế đối với tài sản, với nhà,… lên đến mức có thể gây kìm hãm thị trường. Tập trung vào việc đánh thuế và tăng quyền sử dụng đất đối với đất bỏ hoang, chậm đưa vào sử dụng, đặc biệt đối với các nhà đầu tư dự án. Đối với người dân thì chúng ta sẽ có lộ trình thực hiện, vì sẽ khó hơn, thậm chí có thể tham khảo mô hình của các nước.
*VOH: Ở góc độ pháp luật, tình trạng đầu cơ đất được pháp luật điều chỉnh như thế nào? Nếu sử dụng các công cụ hành chính đề hạn chế đầu cơ có thật sự phù hợp và hiệu quả hay không? Và đây có phải là điểm sáng của Nghị quyết 18 không thưa Luật sư Nguyễn Văn Hậu ?
Luật sư Nguyễn Văn Hậu: Nghị quyết 18 và dự thảo Luật Đất đai có ghi rõ, đất đai là một tài sản đặc biệt, Nhà nước giao đất cho người sử dụng đất là ổn định, lâu dài và quyền sử dụng đất không phải là quyền sở hữu - đây là 1 điểm mới !
Tôi cho rằng việc đầu cơ đất đai thì các quy định cũng đã đề cập nhiều - chúng ta xem đây là những tội phạm cần phải xử lý hành chính cũng như hình sự. Sửa đổi 1 luật nhưng liên quan rất nhiều luật, phải giải thích thêm để đồng bộ, phù hợp với thực tiễn cuộc sống.
*VOH: Sử dụng đất phải hiệu quả và tiết kiệm, nhất là với những TP lớn, đất chật, người đông, vì nếu không đến một thời điểm sẽ không còn quỹ đất để nhà nước thực hiện một số nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội. Với TPHCM thì Thành phố đề xuất các giải pháp gì để việc quản lý những vấn đề chúng ta vừa nêu mang tính chuyên nghiệp, hiệu quả hơn? Mời đại diện Sở Tài nguyên Môi trường TPHCM:
Ông Chu Vĩnh Lăng: Sở đã tham mưu cho UBND Thành phố trong các công tác về thống kê, kiểm kê, lập quy hoạch sử dụng đất (cấp quốc gia, cấp tỉnh, cấp huyện). Khi mình quy hoạch được hoàn chỉnh thì mình mới bố trí được ở đâu, làm gì trong 10 năm, 20 năm tới. Đây là công tác cực kỳ quan trọng trong việc phát triển của TP, quốc gia. Về công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cũng cần đảm bảo phải cấp hết để quản lý. Vừa rồi, Thành phố cũng đề xuất cho phép được thí điểm tách việc phân bổ phương án sử dụng đất, để có thể chủ động, từ đó liên kết vùng, liên kết dân cư sẽ đồng bộ hơn.
*VOH: Vậy, Thành phố có cần thêm những chính sách nào để hạn chế đầu cơ, giảm giá nhà đất, giúp người nghèo tiền cận nhà đất dễ hơn?
Ông Võ Đình Bảo: Hiện, có 1 điểm sáng mang lại lợi ích cho nhà nước, doanh nghiệp và người dân đó là góp đất vào dự án. Khi đó, áp lực về vốn đối với doanh nghiệp sẽ giảm, người dân sẽ thỏa thuận 2 bên. Sự đồng thuận tuy khó làm nhưng tôi nghĩ sẽ được ! Sắp tới sẽ bỏ khung giá đất thì giá đất sẽ tiệm cận giá thị trường nên sẽ không còn đầu cơ nữa.
Ông Phan Công Chánh: Ở nhiều quốc gia trên thế giới, để điều tiết đầu cơ hay đầu tư bất động sản, họ hướng đến sử dụng công cụ tài chính hơn là hành chính, ví dụ như thuế. Theo tinh thần của Nghị quyết 18, cụ thể là trong dự thảo sửa đổi luật đất đai sắp tới thì thuế là công cụ mà cơ quan quản lý nhà nước sử dụng để hài hòa giữa đầu cơ và đầu tư theo hướng hạn chế bớt đầu cơ, vì thực tế ở nước ta thì việc đầu cơ quá lớn, dẫn đến hệ quả là giá đất tại một số TP lớn đã vượt ngưỡng có thể chịu đựng, vượt ngưỡng để có thể sở hữu 1 căn nhà của phần đông người dân. Khi lợi ích chỉ rơi vào nhóm nhỏ dẫn đến hệ quả là nhà ở xã hội đang thiếu, gây ảnh hưởng đến an sinh xã hội và phát triển của TP.
*Mời đón xem tiếp kỳ 3.