Ít vận động dễ sinh bệnh
Nghiên cứu mới này được trình bày tại Hội nghị châu Âu về Bệnh béo phì ở Porto, Bồ Đào Nha.
Để tìm hiểu xem việc ngưng hoạt động thể lực có thể ảnh hưởng như thế nào đến người trưởng thành khỏe mạnh, các nhà nghiên cứu đã tuyển 28 người đàn ông và phụ nữ, tuổi trung bình 25 - những người không đi làm thường xuyên nhưng đi bộ khoảng 10.000 bước mỗi ngày và có chỉ số khối cơ thể trung bình là 25.
Trước khi nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đo khối lượng mỡ và cơ của người tham gia, đo lường mức độ điều chỉnh năng lượng và hồi phục sau khi tập thể dục...
Sau đó, những người tham gia được yêu cầu đeo một bộ theo dõi hoạt động trong hai tuần và giảm hoạt động hàng ngày của họ từ hơn 80% xuống còn khoảng 1.500 bước mỗi ngày. Họ cũng được yêu cầu không thay đổi lượng thức ăn của họ trong thời gian đó.
Vận động ít và ngồi nhiều nguy hiểm hơn nhiều người nghĩ (Ảnh: NPR)
Trong 14 ngày, những người tham gia nghiên cứu giảm hoạt động mạnh từ 161 phút xuống còn 36 phút, trong khi thời gian ngồi tăng trung bình 129 phút/ngày.
Sau hai tuần đó, họ đã tăng cân và mất khối cơ. Tổng mỡ trong cơ thể cũng tăng lên - đặc biệt là chất béo xung quanh bụng, đây là một yếu tố nguy cơ chính gây ra bệnh mạn tính.
Các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy những thay đổi khác ít mong đợi hơn. Đó là, những người ít tập luyện hơn so với thời gian trước có sự nhạy cảm với insulin, tăng chất béo tích tụ trong gan và tăng triglycerides (một thành phần của cholesterol).
Dan Cuthbertson, người cố vấn cho Viện lão khoa và bệnh mãn tính của Đại học Liverpool cho biết: "Mọi thứ mà bạn đo lường trở nên tồi tệ hơn trong một khoảng thời gian ngắn, đáng ngạc nhiên là bao gồm cả những yếu tố nguy cơ đối với bệnh tim và bệnh đái tháo đường tuýp 2".
Chỉ cần ngồi ít đi và đi bộ nhiều hơn
Nghiên cứu sinh Kelly Bowden-Davies cho biết: “Kết quả nghiên cứu liên quan đến các cá nhân tương đối trẻ và khỏe mạnh. Nếu ngay cả những người đó có nguy cơ mắc bệnh vì ít vận động, thì những bệnh nhân lớn tuổi hoặc sức khỏe kém hoặc những người có các yếu tố nguy cơ khác, như tiền sử gia đình bị bệnh sẽ như thế nào?".
Các tác giả thừa nhận rằng, những thay đổi trong nghiên cứu là nhỏ, nhưng chúng có ý nghĩa về thống kê. Nếu lối sống “tĩnh tại” tiếp tục kéo dài hơn hai tuần, những thay đổi có thể trở nên rõ ràng hơn.
Nhưng cũng có những tin tốt từ nghiên cứu này: Khi những người tham gia tiếp tục hoạt động bình thường sau khoảng thời gian tĩnh tại, sức khoẻ của họ trở lại bình thường trong hai tuần tiếp theo.
Cuthbertson nói: "Các hiệu ứng này hoàn toàn có thể đảo ngược được - vì vậy sẽ tốt hơn nếu bạn đi nghỉ mát trong hai tuần và sau đó trở lại nhịp sống bình thường, tập luyện đều đặn. Vấn đề chỉ là nhiều người không quay trở lại với những mức độ hoạt động này và những ảnh hưởng sẽ tích lũy".
Người ít hoạt động trong thời gian dài sẽ khó khăn hơn để trở lại bình thường, nhất là những người đã có vấn đề về sức khoẻ.
Cuthbertson nhấn mạnh rằng, ngay cả khi mọi người không thể đến phòng tập thể dục hoặc làm đổ mồ hôi thường xuyên, chỉ cần hoạt động bằng cách “ngồi ít đi” và “đi bộ nhiều hơn” cũng có thể giúp cơ thể tránh được những thay đổi xấu được thấy trong nghiên cứu này.
Hậu quả từ việc ít hoạt động có thể xảy ra sớm hơn trước khi mọi người nhận ra. Vì vậy, theo các nhà nghiên cứu, điều quan trọng là phải tiếp tục di chuyển và tránh ngồi lâu. Nếu bạn ít vận động cơ thể hơn bình thường thì hãy thay đổi vì không phải là quá muộn để lấy lại những gì bạn có thể đã mất.