Nguy cơ viêm hô hấp từ virus HMPV
Ngày 7/1, Sở Y tế TPHCM cho biết, Human metapneumovirus (HMPV) không phải là virus mới. Đây là một trong số các tác nhân gây viêm hô hấp ở trẻ em và đã được ghi nhận tại TPHCM, chiếm tỷ lệ 12.5% ở trẻ em so với các tác nhân khác như rhinovirus (44,6%), virus hô hấp hợp bào RSV (41,1%), cúm A (25%).
Theo kết quả từ hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm tại TPHCM cho thấy, năm 2024 số ca viêm đường hô hấp dao động từ 16.000 - 18.000 ca mỗi tháng trong 8 tháng đầu năm 2024. Đến cuối năm, số ca bệnh có dấu hiệu gia tăng.
Thông thường, các bệnh hô hấp có xu hướng gia tăng khi thời tiết chuyển lạnh, tuy nhiên hiện tại chưa ghi nhận sự gia tăng đột biến về số ca mắc bệnh cũng như các trường hợp bệnh nặng.
Kết quả báo cáo từ chương trình nghiên cứu tác nhân viêm phổi cộng đồng hợp tác giữa Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) với Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TPHCM, Bệnh viện Đa Khoa tỉnh Khánh Hoà, Viện Pasteur Nha Trang và Trung tâm bệnh truyền nhiễm quốc gia Singapore (thuộc dự án PREPARE) cho thấy, tác nhân gây bệnh là các virus và vi khuẩn phổ biến.
Cụ thể, kết quả xét nghiệm 103 bệnh nhân viêm phổi cộng đồng (gồm 56 trẻ em và 47 người lớn) nhập viện từ tháng 7 đến tháng 12/2024 tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới TPHCM cho thấy, HMPV chiếm tỷ lệ nhỏ (12.5% ở trẻ em) so với các tác nhân gây viêm phổi cộng đồng khác. Các tác nhân phổ biến hơn được tìm thấy ở trẻ em như vi khuẩn H. influenzae (71.4%), S. pneumoniae (42.9%), virus cúm A (25%), rhinovirus (44.6%), RSV (41.1%), ... Tác nhân phổ biến ở người lớn là vi khuẩn H. influenzae (42.6%), S. pneumoniae (27.7%) và virus cúm A (48.9%).
Theo kết quả giám sát cho thấy, đợt bùng phát viêm hô hấp ở trẻ em cuối năm 2023 tại TPHCM ghi nhận tình trạng đa dạng tác nhân virus thường gặp, trong đó virus HMPV cũng được phát hiện với tỷ lệ 15%.

Tuy nhiên, Sở Y tế TPHCM đã đưa ra khuyến cáo cần luôn trong tư thế sẵn sàng ứng phó với các diễn biến phức tạp của dịch bệnh. Sở Y tế chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM (HCDC) và các đơn vị y tế tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên thế giới, sẵn sàng triển khai hoạt động kiểm dịch y tế tại sân bay và cảng biển theo chỉ đạo của Cục Y tế Dự phòng nhằm phát hiện sớm và ngăn ngừa nguy cơ lây lan dịch bệnh (nếu có).
Nhằm chủ động phòng chống dịch bệnh, Sở Y tế chỉ đạo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM (HCDC) và các đơn vị y tế tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên thế giới, sẵn sàng triển khai hoạt động kiểm dịch y tế tại sân bay và cảng biển theo chỉ đạo của Cục Y tế Dự phòng nhằm phát hiện sớm và ngăn ngừa nguy cơ lây lan dịch bệnh (nếu có).
Ngoài ra, tiếp tục các hoạt động giám sát dịch tễ nội địa, bao gồm giám sát số ca viêm hô hấp, số ca viêm hô hấp cấp tính nặng nhập viện, giám sát các tác nhân gây viêm hô hấp và giám sát các sự kiện như phát hiện chùm ca bệnh trong trường học, nhà máy, cộng đồng để có biện pháp xử lý kịp thời.
Virus HMPV là gì?
Human metapneumovirus (HMPV) là một loại virus thuộc họ Pneumoviridae, được phát hiện lần đầu tiên vào năm 2001. HMPV có liên quan đến virus hợp bào hô hấp (RSV) và là một trong các tác nhân gây viêm nhiễm đường hô hấp trên và dưới cho trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch suy giảm.
Virus này lây lan từ người sang người qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp qua bề mặt nhiễm virus, với nguy cơ gia tăng cao trong mùa đông và đầu mùa xuân.
Các triệu chứng điển hình của nhiễm HMPV bao gồm ho, sổ mũi, đau họng và sốt. Trong một số trường hợp, bệnh có thể tiến triển thành viêm phổi. Do chưa có vaccine phòng ngừa hoặc thuốc điều trị đặc hiệu, việc thực hiện các biện pháp phòng dịch theo khuyến cáo của ngành y tế là vô cùng cần thiết.