Các bác sĩ cho biết: "Gần đây, Zika đã hoàn toàn không còn được chú ý nữa, nhưng việc truyền thông không còn chú ý không có nghĩa là nó đã biến mất".
Báo The New York Times dẫn lời các chuyên gia bày tỏ lo ngại về mối đe dọa liên tục của vi-rút Zika ở các nơi trên thế giới, bao gồm Nam Mỹ và có thể là cả Châu Phi. Trong khi số lượng ca bệnh đã giảm mạnh kể từ đỉnh điểm năm 2016, với gần 20.000 ca nhiễm mới ở Brazil vào năm ngoái khiến Brazil trở thành trung tâm phơi nhiễm của vi-rút.
Các bác sĩ cho biết: vi-rút Zika sau đó đã hoàn toàn không còn được quan tâm, nhưng việc truyền thông không còn chú ý đến không có nghĩa là nó đã biến mất. Việc lo ngại dịch Zika bùng phát, không phải là vấn đề "nếu bùng phát thì sẽ ra sao", mà là "khi nào thì bùng phát?.
Zika: giải đáp những thắc mắc liên quan
Với số ca nhiễm vi-rút Zika tăng cao đã trở thành tiêu điểm ở Hoa Kỳ, sự việc đã gây ra mối lo ngại và gây nhầm lẫn với các bệnh dị tật bẩm sinh. Sau đây là những gì bạn nên biết về Zika trong thời kỳ du lịch quốc tế trở nên phổ biến và nhộn nhịp. Trong khi đó, mùa hè là mùa du lịch cao điểm và cũng là thời điểm lý tưởng cho muỗi sinh sôi nảy nở.
Làm thế nào để biết mình mắc phải vi-rút Zika?
Theo khoa học, vi-rút Zika là một loài thuộc chi flavivirus cùng họ với vi-rút West Nile, chỉ gây ra các triệu chứng nhẹ thường thấy ở hầu hết mọi người. Bốn trong số năm người không có triệu chứng ngay, nhưng họ sẽ bị sốt, phát ban, đau khớp và đau mắt đỏ không quá một tuần.
Các khuyết tật bẩm sinh như tật đầu nhỏ có thể gây ra bởi vi-rút Zika khiến các quan chức y tế lo ngại rằng “Nó đáng sợ hơn so với chúng ta nghĩ ban đầu”. Hội chứng Guillain-Barré, một loại rối loạn hiếm gặp trong đó hệ thống miễn dịch tấn công các dây thần kinh và có thể làm tê liệt cơ thể, cũng có liên quan đến loại vi-rút này.
Khi nào cần kiểm tra xem mình có nhiễm Zika hay không?
Nói chung chỉ có phụ nữ mang thai hoặc du khách có triệu chứng sẽ được bác sĩ kiểm tra. Ngoài ra, tất cả những phụ nữ đang mang thai đã đến các quốc gia nơi bệnh đang lây lan thì ngay lập tức nên xét nghiệm. Hiện nay không có vắc-xin để phòng bệnh.
Trường hợp nào có nguy cơ mắc phải nhất? Vi-rút Zika lây lan như thế nào?
Theo đó, phụ nữ mang thai sống (hoặc đã đi du lịch) ở những khu vực bị nhiễm Zika nặng có nguy cơ mắc phải cao nhất. Giống với vi-rút West Nile, Zika thường lây truyền qua muỗi, đặc biệt là muỗi vằn. Một con muỗi cắn một cá nhân bị nhiễm và sau đó lây truyền vi-rút cho người khác. Những người bị cắn trở thành người mang mầm bệnh.
Bên cạnh đó, vi-rút Zika cũng có thể được truyền qua đường tình dục. Các trường hợp được báo cáo ở Hoa Kỳ phần lớn được ghi nhận là những người đã đi du lịch đến các quốc gia có dịch Zika hoặc lây lan thông qua đường tình dục thay vì bị muỗi đốt.
Mối liên hệ với bệnh teo đầu nhỏ là gì?
Không giống như các chi thuộc họ flaviviridae khác, Zika có thể được truyền sang thai nhi thông qua phụ nữ mang thai. Các quan chức y tế đã liên hệ nó với bệnh teo đầu nhỏ (Một chứng rối loạn thần kinh dẫn đến việc em bé được sinh ra với đầu nhỏ hơn nhiều so với đầu bình thường).
Điều này có thể dẫn đến các vấn đề với sự phát triển và thậm chí trong một số trường hợp gây tử vong. Hàng ngàn trường hợp mắc bệnh teo đầu nhỏ ở Brazil đã được xác nhận và nghi ngờ có liên quan đến vi-rút Zika.
Tuy nhiên, mối liên hệ này vẫn chưa hoàn toàn chính xác: Một số phụ nữ mắc Zika sinh con bị mắc phải bệnh teo đầu nhỏ trong khi những trường hợp khác thì không, và hiện tại không có vắc-xin hoặc thuốc chữa bệnh.
Tại sao không có phương thuốc chữa trị dành cho bệnh Zika?
Trong nhiều năm qua, các nhà khoa học tin rằng Zika về cơ bản là lành tính và việc đầu tư nghiên cứu và điều chế thuốc là không cần thiết. Bên cạnh đó, theo tờ báo Times, những nỗ lực tạo ra vắc-xin đã và đang diễn ra tuy nhiên vẫn chưa thành công.
“Nhu cầu về một loại thuốc thì không được chú ý như nhu cầu về vắc-xin”, theo bác sĩ Anthony Fauci - Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm tại Viện Y tế Quốc gia, phát biểu trên TIME vào năm 2016. “Vì Zika là một bệnh truyền nhiễm, và hầu hết mọi người thường hết trong vòng vài ngày nên việc uống thuốc thì không có nhiều tác động như việc tiêm phòng ngừa bằng vắc-xin”.
Làm sao để bảo vệ bản thân khỏi việc bị nhiễm Zika ?
Sử dụng các phương pháp cải tạo môi trường và phun thuốc xịt côn trùng là những biện pháp ngăn chặn cực kỳ quan trọng. Thuốc xịt côn trùng nên bao gồm các thành phần như: DEET, picaridin, IR3535, dầu khuynh diệp chanh hoặc para-menthane-diol. Đối với gia đình có trẻ em hoặc phụ nữ mang thai, nên chọn các loại thuốc xịt được các cơ quan y tế phê chuẩn là an toàn cho sức khỏe, hoặc các loại thuốc diệt côn trùng có nguồn gốc từ tinh dầu thiên nhiên. Tóm lại cách tốt nhất để không mắc vi-rút Zika là tránh bị muỗi đốt. Mặc áo dài tay và quần dài, đồng thời thực hiện các biện pháp cải tạo môi trường xung quanh khu vực sinh sống, tích cực thực hiện các biện pháp chống muỗi sinh sôi là cách tốt nhất để phòng tránh dịch bệnh.
