Xoắn tinh hoàn, bệnh thường gặp ở lứa tuổi thiếu niên

Xoắn tinh hoàn là tình huống nguy hiểm

Xoắn tinh hoàn là một cấp cứu về nam khoa. Nếu như không xử lý kịp thời và đặc biệt là trong trường hợp mà xoắn tinh hoàn diễn ra trên 6 tiếng đồng hồ thì khả năng mà cứu sống được tinh hoàn từ từ nó sẽ giảm dần đi. Do đó đó cần phải được xử lý càng sớm càng tốt, nếu để chậm thì có khả năng dẫn đến hoại tử tinh hoàn.

Xoắn tinh hoàn là tình trạng thường gặp ở nam giới, nhất là ở những cái bạn nam trẻ, đỉnh điểm có thể là từ 12-18 tuổi.

"Tinh hoàn được nuôi dưỡng bởi một cái động mạch  tận, tức là chúng ta nếu như không có cấp máu được qua cái động mạch này thì không có những cái nhánh động mạch khác để mà cùng cấp máu cho vùng tinh hoàn" - Bác sĩ Nguyễn Hồ Vĩnh Phước, Khoa Nam Học, Bệnh Viện Bình Dân.

Nguyên nhân gây xoắn tinh hoàn

Có nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng xoắn tinh hoàn như bất thường bẩm sinh; sinh hoạt tình dục hoặc hoạt động thường ngày; tinh hoàn không xuống bìu đầy đủ; chấn thương ở vùng kín; tập luyện thể dục thể thao sai cách; phản xạ thừng thinh; khí hậu quá lạnh…

Thậm chí như ở lứa tuổi 12-18, nam giới thường hoạt động về thể chất, vận động quá nhiều cũng làm cho mức độ di chuyển của tinh hoàn có thể là nhiều hơn và từ đó gây hiện tượng xoay dễ xảy ra hơn.

Dấu hiệu nhận biết

Khi nam giới bị đau một cách đột ngột và cơn đau sẽ gia tăng từ nhẹ đến dữ dội tại khu vực bẹn và bìu - là vùng chứa phần tinh hoàn - thì chúng ta sẽ cần phải nghĩ ngay đến trường hợp xoắn tinh hoàn.

Cơn đau thường xuất hiện ở một bên tinh hoàn do tinh hoàn tự động xoay quanh trục dẫn đến tắc nghẽn thừng tinh. Đây là nguyên nhân trực tiếp làm giảm hoặc tắc lượng máu đến tinh hoàn.

Ngoài ra chúng ta có thể chú ý thêm một số các triệu chứng khác ví dụ như là phần bìu có thể từ từ sưng phù, dầy lên bởi vì khi tinh hoàn bị xoắn thì có thể kích hoạt các cái hiện tượng như là viêm. Bên cạnh đau ở trong vùng bìu thì bệnh nhân có thể cảm thấy đau đến phần hông lưng, phía sau. Khi dùng tay chạm vào tinh hoàn bị xoắn sẽ cảm thấy đau dữ dội, đặc biệt khi nắn theo chiều dọc của ống bẹn.

Đặc biệt, một triệu chứng rất cần được quan tâm đó là cái dấu hiệu bị đau đột ngột dữ dội nhất là vào nửa đêm. Với trường hợp này, nhiều người thường cảm thấy ngại ngần không muốn phải ra khỏi nhà, đi đến cơ sở y tế… nhưng đối với bệnh lý xoắn tinh hoàn thì rất cần bệnh nhân phải đi đến bệnh viện sớm, gặp bác sĩ sớm được chẩn đoán sớm và được điều trị sớm. Tại các bệnh viện,  bác sĩ sẽ can thiệp nhanh, tháo xoắn, giúp cung cấp máu lại nuôi tinh hoàn kịp thời đó để tránh những cái biến chứng về sau.

Chẩn đoán xoắn tinh hoàn

Theo bác sĩ Vĩnh Phước, trước tiên là người bệnh sẽ phải là những cái người cảm nhận đầu tiên khi họ thấy đau, cảm thấy bất thường và nên đến bệnh viện để kiểm tra sớm. Thời gian vàng để chẩn đoán và can thiệp là khoảng 6 tiếng đồng hồ.

Tại cơ sở y tế, bác sĩ có chuyên môn sẽ xác định bằng cách nhìn hoặc là sờ và có những câu hỏi chẩn đoán. Cũng có thể chỉ định siêu âm Doppler bìu để có kết quả chính xác hơn.

Trong trường hợp để muộn hơn, nếu đã đã có những cái dấu hiệu như là phù nề bìu, sưng đỏ và thậm chí là hoại tử. Do đó, điều tối quan trọng là thấy là khi bệnh nhân vừa có cảm giác đau và khó chịu, đặc biệt là đau đột ngột và dữ dội lúc nửa đêm thì nên đi đến bệnh viện, đến các nơi có bộ phận cấp cứu về nam khoa và tiết niệu để được thăm khám và được điều trị kịp thời.

Phương pháp điều trị

Hiện tại, phương pháp điều trị cơ bản là tháo xoắn tinh hoàn.

Bác sĩ sẽ tiến hành gây mê hoặc gây tê tủy sống, sau đó mở vùng bìu ra và thám sát ở trong vùng tinh hoàn và vùng dây tinh, nếu thấy có hiện tượng xoắn sẽ có thể tháo xoắn. Tuy nhiên, nếu không may, tinh hoàn đã có dấu hiệu hoại tử và không hồi phục được do bệnh nhân đến trễ, lúc này buộc lòng bác sĩ phải phẫu thuật để cắt tinh hoàn hoại tử đi.

Thông thường sau khi phẫu thuật xoắn tinh hoàn thì các bác sĩ sẽ cố định tinh hoàn vào trong bìu và không chỉ là cố định ở bên bị xoắn mà người ta cố định luôn cả hai bên. Bởi vì theo ghi nhận, nếu trong trường hợp bị xoắn ở một bên thì khả năng mà bên còn lại bị xoắn cũng khá cao.

Lưu ý gì sau khi điều trị?

Thường sau khi điều trị, bệnh nhân cần nằm nghỉ ngơi tại giường trong khoảng 1-2 ngày. Không cần kiêng cữ trong ăn.

Trong trường hợp nếu có các dấu hiệu khác lạ, ví dụ như phần bìu có vẻ căng, to bất thường thì cần thông báo ngay cho cán bộ y tế.

Sau khi về nhà, vết thương sẽ tự lành sau khoảng 1 tuần.