Tin tứcĐiều này được dự đoán tạo điều kiện thuận lợi cho việc bán máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo do Nhật, Anh và Ý hợp tác phát triển đến bên thứ ba.
Động thái của Tokyo giải quyết trở ngại chính cho Chương trình Máy bay chiến đấu của ba quốc gia (GCAP), dự kiến bắt đầu sản xuất hàng loạt vào năm 2031.
Phó thủ tướng Oliver Dowden nói ở Tokyo: “Chúng tôi hoan nghênh quyết định của chính phủ Nhật Bản. Một phần trong các lý do tồn tại của GCAP, là khả năng xuất khẩu sang nước khác.”
Ngày 15/3, Chính phủ Nhật tuyên bố cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu được sản xuất trong dự án GCAP tới 15 quốc gia, trong đó có Australia, Ấn Độ và Indonesia. Quyết định này nới lỏng các hạn chế từ lâu của Nhật Bản với việc xuất khẩu vũ khí, bắt nguồn từ hiến pháp hòa bình thời hậu chiến.
Anh và Ý đã vận động hành lang để xuất khẩu máy bay trong dự án GCAP sang bên thứ ba, từ khi chương trình này được công bố vào tháng 12/2022, như một cách giảm thiểu chi phí sản xuất. Tokyo đã trì hoãn vấn đề trên, chủ yếu do sự phản đối của đảng Komeito, đối tác trong liên minh của Đảng Dân chủ Tự do cầm quyền, và là bên bảo vệ trung thành hiến pháp hòa bình của Nhật Bản.
Tuần trước, sau nhiều tháng tranh luận tại quốc hội, Komeito đã đồng ý cho phép xuất khẩu máy bay sang các quốc gia có thỏa thuận chuyển giao công nghệ và thiết bị quốc phòng với Nhật Bản. Các quốc gia đó phải không được tham gia vào bất kỳ cuộc xung đột trực tiếp nào.
Phó thủ tướng Dowden nói Vương quốc Anh rất hài lòng với 15 quốc gia mà Nhật Bản đồng ý xuất khẩu tới, vì họ chiếm một phần đáng kể thị trường quốc phòng toàn cầu.
Theo một cuộc khảo sát của Asahi Shimbun được thực hiện vào ngày 16-17/3, 45% công chúng Nhật Bản phản đối xuất khẩu máy bay, trong khi 40% ủng hộ.
Tokyo và London đã củng cố mối quan hệ quốc phòng trong Hiệp định Hiroshima mang tính bước ngoặt, bên lề hội nghị thượng đỉnh G7 vào tháng 5/2023.
Ông Dowden cho biết, tăng cường hợp tác an ninh với Nhật Bản, là ưu tiên hàng đầu của Vương quốc Anh, đặc biệt trong bối cảnh các quốc gia không tuân theo trật tự quốc tế đang hợp tác với nhau.
Chuyến thăm 2 ngày của ông Dowden tới Nhật Bản thực hiện trong tuần này, sau khi ông tham dự Hội nghị Thượng đỉnh về Dân chủ ở Seoul, nơi ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ các cuộc bầu cử tự do, trong thời điểm đáng lo ngại đối với tất cả các nền dân chủ.
Trong một năm quan trọng của các cuộc bầu cử trên toàn thế giới, ông Dowden nhấn mạnh sự cần thiết của việc bảo vệ tính minh bạch và trung thực, trong bối cảnh các mối đe dọa ngày càng gia tăng do công nghệ, trí tuệ nhân tạo và thông tin sai lệch.
Tháng 1/2024, ông đã giám sát việc ký Biên bản ghi nhớ hợp tác giữa London và Tokyo, về vấn đề an ninh mạng, đánh dấu sự hợp tác sâu sắc hơn giữa 2 nước.
Ông Dowden nói với Nikkei Asia: “Chúng tôi biết rằng với Nhật Bản, chúng tôi sở hữu một đối tác có thể tin tưởng, và có những cuộc thảo luận rất thẳng thắn, trong bối cảnh các rủi ro bủa vây như hiện nay.”
Vương quốc Anh nằm trong số những nền dân chủ dự kiến sẽ tổ chức bầu cử trong năm nay. Ông Dowden tin tưởng rằng, Đảng Bảo thủ sẽ giành chiến thắng. Tuy nhiên, Đảng Bảo thủ hiện đang theo sau Đảng Lao động đối lập, trong các cuộc thăm dò.
