Tin tứcCột mốc lịch sử lại diễn ra trong bối cảnh xã hội chia rẽ rõ rệt, khi nỗi ám ảnh về giá cả leo thang và vòng xoáy bất ổn chính trị vẫn phủ bóng lên đời sống người dân.
Suốt năm qua, tại Bulgaria liên tiếp xuất hiện các cuộc phản đối với khẩu hiệu “Giữ lại đồng Lev Bulgaria”, phản ánh tâm lý lo ngại rằng việc đổi sang đồng euro sẽ khiến giá hàng hóa, dịch vụ tăng nhanh, đẩy gánh nặng sinh hoạt lên vai các hộ gia đình.
Kết quả khảo sát Eurobarometer mới nhất cho thấy 49% người dân Bulgaria phản đối chuyển đổi sang đồng euro một con số đủ lớn để cho thấy đây không chỉ là tranh luận kỹ thuật mà là câu chuyện niềm tin và an sinh.
Chính phủ Bulgaria vẫn giữ vững lập trường gia nhập Eurozone, coi đây như “tấm khiên” bảo vệ nền kinh tế. Lập luận của Sofia là Bulgaria đã gắn chặt vận mệnh tiền tệ với châu Âu từ lâu: sau cuộc khủng hoảng siêu lạm phát thập niên 1990, nước này neo tỷ giá đồng Lev vào đồng mark của Đức và sau đó là đồng euro.
Việc gia nhập chính thức, theo quan điểm của chính quyền, sẽ giúp Bulgaria thoát khỏi thế bị động, chuyển từ “đi theo” sang “được tham gia” trong các quyết sách tiền tệ của liên minh.
Một số chuyên gia cũng nhấn mạnh lợi ích chiến lược của bước chuyển này. Theo chuyên gia kinh tế Georgi Angelov (Viện Xã hội Mở), khi trở thành thành viên Eurozone, Bulgaria sẽ có tiếng nói trong quá trình ra quyết định của liên minh tiền tệ, thay vì chỉ chịu tác động từ những quyết định đã được đưa ra.
Trong chuyến thăm Sofia tháng trước, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde nêu bật các lợi ích “đáng kể” của việc chuyển đổi: thương mại thuận lợi hơn, chi phí tài chính thấp hơn và kỳ vọng ổn định giá cả tốt hơn.
Bà cũng ước tính khối doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể tiết kiệm khoảng 500 triệu euro mỗi năm nhờ giảm chi phí chuyển đổi ngoại tệ. Ngành du lịch đóng góp khoảng 8% GDP của Bulgaria được kỳ vọng hưởng lợi khi rào cản thanh toán và đổi tiền giảm xuống.
Về lo ngại giá cả, bà Lagarde trấn an rằng tác động lạm phát từ việc chuyển đổi tiền tệ thường chỉ là "khiêm tốn và ngắn hạn," dao động từ 0,2 đến 0,4 điểm phần trăm dựa trên kinh nghiệm của các nước đi trước.
Chuyên gia Angelov cho rằng thách thức lớn nhất lúc này là phải có một chính phủ ổn định trong ít nhất 1-2 năm tới để Bulgaria có thể gặt hái trọn vẹn thành quả từ việc gia nhập khu vực đồng euro.
