Đạo luật chống phá rừng của Liên minh châu Âu (EU) cấm nhập khẩu các mặt hàng như dầu cọ và ca cao có liên quan đến nạn phá rừng, vốn dự kiến có hiệu lực vào cuối năm 2024, nhưng đã được hoãn lại một năm vào tháng 12/2024, sau đó tiếp tục bị trì hoãn thêm 12 tháng vào tháng 9 vừa qua.
Tuy nhiên, EU đã lùi thời hạn thực thi thêm một năm vào tháng 12 năm ngoái, và tiếp tục hoãn thêm 12 tháng nữa vào tháng 9 vừa qua.
Trong đề xuất mới công bố, Ủy ban châu Âu (EC) khẳng định luật sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 30/12/2025, nhưng với việc giảm bớt yêu cầu báo cáo cho các nhà sản xuất nhỏ, đồng thời các doanh nghiệp lớn sẽ được thêm 6 tháng trước khi quy định được kiểm tra và thực thi đầy đủ.
Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula Von der Leyen. - Ảnh: Getty Images.
Lệnh cấm nhập khẩu hàng hóa liên quan đến nạn phá rừng là một phần trọng tâm trong chương trình nghị sự xanh của EU, hiện đang vấp phải phản ứng gay gắt từ nhiều ngành công nghiệp và một số chính phủ cho rằng các biện pháp chống biến đổi khí hậu đang trở nên quá khắt khe.
Các đối tác thương mại lớn như Brazil, Indonesia và Mỹ cũng cho rằng quy định này sẽ làm tăng chi phí và ảnh hưởng tiêu cực đến xuất khẩu của họ sang châu Âu.
Theo quy định, các nhà cung cấp thịt bò, ca cao, cà phê, dầu cọ, đậu nành và gỗ vào thị trường EU sẽ phải nộp bản kê khai thẩm định để chứng minh sản phẩm của họ không góp phần gây ra phá rừng.
Trong hai điều chỉnh mới được EC đề xuất ngày 21/10, các hộ sản xuất nhỏ tại các quốc gia “rủi ro thấp”, bao gồm Hoa Kỳ, Canada, Ấn Độ, Trung Quốc và Úc, sẽ chỉ cần nộp một bản kê khai duy nhất để đăng ký với tư cách nhà cung cấp. Tuy nhiên, thay đổi này không áp dụng cho các quốc gia bị xếp vào nhóm “rủi ro trung bình” như Brazil, Indonesia và Malaysia.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp EU, mua nguyên liệu như ca cao từ nhà nhập khẩu để sản xuất sô-cô-la, chỉ cần chuyển tiếp bản kê khai của nhà nhập khẩu thay vì phải tự lập báo cáo mới.
Việc kiểm tra và thực thi đối với các doanh nghiệp lớn sẽ bắt đầu từ ngày 30/06/2026, trong khi các doanh nghiệp nhỏ (với không quá 50 lao động) chỉ phải nộp bản kê khai kể từ ngày 30/12/2026.
Đề xuất này vẫn cần được chính phủ các nước thành viên EU và Nghị viện châu Âu phê duyệt, trước khi được thông qua chính thức, và có thể sẽ tiếp tục được điều chỉnh trong quá trình xem xét.
Trong năm qua, EU đã nới lỏng một số quy định khác liên quan đến mục tiêu giảm khí thải CO₂ cho ngành ô tô, cũng như các quy tắc về báo cáo phát triển bền vững doanh nghiệp và minh bạch chuỗi cung ứng, như một phần trong nỗ lực “đơn giản hóa” chính sách của khối.


