Sắc lệnh do Tổng thống Claudia Sheinbaum ban hành đã chính thức có hiệu lực sau khi được đăng trên Công báo Liên bang.
Theo nội dung sắc lệnh, mọi hành vi cung cấp hoặc sử dụng vũ khí dành riêng cho lực lượng vũ trang – bao gồm các loại súng, đạn và thiết bị quân dụng – đều bị nghiêm cấm và sẽ bị xử phạt nghiêm khắc. Đồng thời, các loại vũ khí được chế tạo bằng công nghệ in 3D hoặc sản xuất thủ công trái phép cũng nằm trong diện bị cấm.
Một điểm đáng chú ý trong cải cách lần này là lệnh cấm sử dụng xe bọc thép tư nhân được thiết kế để vận chuyển hoặc sử dụng vũ khí. Ngoài ra, các phụ kiện chiến thuật như kính ngắm nhiệt, tia laser, kính nhìn ban đêm cũng bị hạn chế nghiêm ngặt, trừ trường hợp có sự chấp thuận rõ ràng từ cơ quan chức năng.

Bộ Quốc phòng Mexico được chỉ định là cơ quan duy nhất có thẩm quyền cấp phép cho việc sử dụng vũ khí, đạn dược và vật liệu phục vụ mục đích chiến tranh, trong những trường hợp có lý do chính đáng về an ninh hoặc quốc phòng.
Chính quyền liên bang cũng kêu gọi tăng cường tuyên truyền về văn hóa hòa bình, trong đó các cơ quan hành pháp, chính quyền địa phương và Văn phòng Thị trưởng Mexico City được giao nhiệm vụ tổ chức các chiến dịch giáo dục cộng đồng nhằm giảm nhu cầu sở hữu và sử dụng vũ khí trong dân.
Đây được xem là bước đi quyết liệt của tân Tổng thống Claudia Sheinbaum trong nỗ lực kiểm soát tội phạm vũ trang và bạo lực có tổ chức – một vấn đề nan giải tại Mexico suốt nhiều năm qua. Theo các thống kê gần đây, tỷ lệ tội phạm liên quan đến vũ khí tại nước này vẫn ở mức cao, đặc biệt tại các bang có hoạt động của băng đảng ma túy và các nhóm tội phạm có tổ chức.
Giới quan sát đánh giá, việc kiểm soát các loại vũ khí tự chế hoặc sản xuất bằng công nghệ mới như in 3D là cần thiết trong bối cảnh hình thức chế tạo vũ khí “ngầm” đang gia tăng nhanh chóng, gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong việc truy xuất nguồn gốc và ngăn chặn.
Chuyên gia an ninh Jorge Medellín nhận định: “Đây là một cải cách phù hợp với thực tiễn mới. Cấm súng không đủ, cần cấm cả công nghệ chế tạo súng tại nhà – và điều đó đang được thực hiện.”
Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rằng thành công của chính sách này phụ thuộc nhiều vào hiệu quả thực thi và sự phối hợp giữa các cấp chính quyền, đồng thời yêu cầu tăng đầu tư vào công nghệ kiểm soát an ninh và đào tạo lực lượng chấp pháp.
Cải cách luật vũ khí lần này được kỳ vọng sẽ góp phần từng bước xây dựng một môi trường an toàn hơn tại Mexico, nơi người dân đã quá quen với tiếng súng và bạo lực vũ trang – nhưng cũng là nơi đang đặt nền móng cho một giai đoạn bình ổn mới.