Ngày 10/10, trong cuộc trả lời phỏng vấn với báo Izvestia (Nga), Đại diện Thường trực của Nga tại Liên Hợp Quốc ở Geneva, ông Gennady Gatilov tiết lộ phái đoàn Mỹ tại Hội nghị Giải trừ Quân bị bày tỏ mong muốn khôi phục đối thoại với Moskva sau nhiều năm gián đoạn.
Theo ông Gatilov, gần đây phái đoàn Mỹ đã thể hiện thái độ “mềm hơn” khi tham gia hội nghị, ngôn từ chỉ trích Nga giảm rõ rệt, đồng thời các cáo buộc liên quan đến xung đột Ukraine đã chấm dứt.
Điều này, theo nhà ngoại giao Nga, phản ánh sự khác biệt ngày càng rõ giữa lập trường của Washington và các nước châu Âu vốn vẫn duy trì thái độ cứng rắn với Moskva.
“Các đại diện Mỹ đang cho thấy họ muốn khôi phục các mối quan hệ làm việc trong khuôn khổ hội nghị,” ông Gatilov nhấn mạnh.
Một trong những lĩnh vực có thể được khởi động lại hợp tác là vũ khí sinh học, sau khi Tổng thống Donald Trump tuyên bố tại kỳ họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc lần thứ 80 rằng Mỹ sẵn sàng dẫn đầu nỗ lực quốc tế giám sát việc kiểm soát loại vũ khí này.
Nga đã hoan nghênh tuyên bố của Washington, coi đây là bước tiến quan trọng sau nhiều năm Mỹ tỏ ra do dự trong việc thúc đẩy cơ chế xác minh của Công ước Cấm Phát triển, Sản xuất, Tàng trữ và Tiêu hủy Vũ khí Sinh học và Vũ khí Hóa học (BTWC).
“Chúng tôi hoan nghênh việc Washington lần đầu tiên sau thời gian dài thừa nhận sự cần thiết của cơ chế xác minh BTWC. Điều đó mang lại lý do để lạc quan một cách thận trọng,” ông Gatilov nói.
Tương lai của Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (START) sẽ hết hạn vào tháng 2/2026 đang trở thành ưu tiên hàng đầu trong các cuộc tiếp xúc giữa hai bên.
Nga mới đây đề xuất gia hạn hiệu lực hiệp ước thêm một năm, tạo thời gian cho việc đàm phán khuôn khổ kiểm soát vũ khí mới, tránh nguy cơ sụp đổ hoàn toàn các cam kết ràng buộc song phương về hạt nhân.
Một thỏa thuận khác, Hiệp ước Các lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) đã bị hủy bỏ dưới nhiệm kỳ đầu của ông Trump khiến mối quan hệ chiến lược Mỹ - Nga rơi vào trạng thái “không có điểm tựa pháp lý” trong lĩnh vực vũ khí hạt nhân.
Theo ông Gatilov, hợp tác song phương vẫn rất hạn chế, chủ yếu thông qua các cuộc tiếp xúc không thường xuyên, song động thái tích cực từ phía Mỹ cho thấy cơ hội tái lập cơ chế đối thoại đang dần hé mở.
Giới quan sát nhận định, việc Washington giảm giọng điệu đối đầu và tỏ ý muốn thảo luận về vũ khí sinh học là dấu hiệu cho thấy Nhà Trắng đang muốn hạ nhiệt căng thẳng chiến lược, đặc biệt trong bối cảnh Mỹ đang phải chia sẻ nguồn lực cho nhiều mặt trận quốc tế cùng lúc.



