Tin tứcTuy vậy, tài liệu này vẫn cần được chỉnh sửa để phù hợp với lợi ích của Kiev và cấu trúc an ninh châu Âu.
Trong cuộc gặp ngày 22/11 tại Nam Phi, bên lề hội nghị thượng đỉnh G20, lãnh đạo Đức, Pháp, Anh, Canada, Hà Lan, Tây Ban Nha, Phần Lan, Ý, Na Uy, Liên minh châu Âu (EU) và Nhật đã trao đổi khẩn về phản ứng chung trước yêu cầu của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Washington mong muốn Ukraine chấp nhận bản kế hoạch trước ngày 27/11.
Kế hoạch 28 điểm bao gồm đề xuất Kiev rút hoàn toàn khỏi tỉnh Donetsk, giới hạn quân số và không gia nhập NATO. Những nội dung này được xem là thay đổi lớn trong lập trường của Ukraine sau hơn hai năm chiến sự.
Thông cáo sau cuộc gặp nêu rõ các nhà lãnh đạo đánh giá bản dự thảo có những điểm quan trọng để hướng tới một nền hòa bình công bằng và bền vững. Dù vậy, nhóm nước này cho rằng cần tiếp tục chỉnh sửa để bảo đảm Kiev không rơi vào thế bất lợi.
Một trong những lo ngại lớn nhất liên quan đến đề xuất giới hạn lực lượng vũ trang Ukraine. Các lãnh đạo nhận định hạn chế này có thể làm Ukraine đối mặt rủi ro an ninh khi xung đột chưa có dấu hiệu kết thúc hoàn toàn.
Nhóm E3 gồm Pháp, Anh và Đức sẽ cử cố vấn an ninh quốc gia gặp đại diện EU, Mỹ và Ukraine tại Thụy Sĩ ngày 23/11 để tiếp tục trao đổi. Ý được cho là cũng cử một quan chức tham gia cuộc họp.
Trong thông cáo chung, các lãnh đạo lưu ý những nội dung liên quan đến EU và NATO phải nhận được sự đồng thuận của tất cả thành viên. Đây là yêu cầu bắt buộc trong bối cảnh kế hoạch của Mỹ chạm đến nhiều vấn đề chiến lược của châu Âu.
Một nguồn tin chính phủ Đức mô tả cuộc gặp diễn ra tại một căn phòng mang tên “sư tử” ở Johannesburg. Không khí thảo luận được cho là “quyết liệt” nhằm tìm kiếm một phương án tốt hơn cho Ukraine.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhấn mạnh thỏa thuận cần được xây dựng dựa trên tham vấn rộng rãi, không chỉ là đề xuất đơn phương. Ông nói thỏa thuận phải đem lại hòa bình cho người Ukraine và tạo an ninh cho toàn châu Âu.
Thủ tướng Đức Friedrich Merz nhận định việc hỗ trợ Ukraine có ý nghĩa lớn đối với châu Âu. Ông cho rằng nếu Ukraine thất bại, tác động sẽ lan rộng tới toàn bộ chính trị châu Âu. Theo ông, cơ hội chấm dứt chiến sự đang xuất hiện, nhưng còn xa mới đạt được kết quả có lợi cho tất cả các bên.
Nga, Mỹ và Ukraine hiện chưa đưa ra phản hồi về thông cáo chung của nhóm lãnh đạo phương Tây và Nhật.
Trong diễn biến liên quan, cuộc họp tại Nam Phi diễn ra một ngày sau phát biểu của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ông cho rằng Kiev đang đứng trước hai lựa chọn khó khăn: hoặc chấp nhận nguy cơ mất phẩm giá và tự do, hoặc đối mặt nguy cơ mất sự ủng hộ từ Washington.
Cùng ngày 22/11, Tổng thống Trump khẳng định bản kế hoạch 28 điểm không phải đề xuất cuối cùng của Mỹ. Ông cho biết Washington đang tìm cách chấm dứt chiến sự và cho rằng cuộc xung đột lẽ ra không nên xảy ra. Khi được hỏi điều gì sẽ diễn ra nếu Ukraine không đồng ý vào ngày chót, ông trả lời: “Vậy thì ông ấy cứ tiếp tục chiến đấu hết mình đi”, ám chỉ Tổng thống Zelensky.
