Tin tứcTháng 5, Ấn Độ vận hành S-400 trong chiến dịch không kích quy mô lớn nhằm vào Pakistan, đánh dấu cột mốc quan trọng trong xuất khẩu vũ khí của Nga.
Trong hơn hai thập niên, Moscow dành ngân sách lớn để phát triển S-400, mức đầu tư được đánh giá cao hơn tổng chi phí mua sắm toàn bộ máy bay chiến đấu của Nga trong cùng giai đoạn. Hiện hơn 30 trung đoàn S-400 đang trực chiến, trở thành trụ cột trong mạng lưới phòng không quốc gia trong bối cảnh phương Tây tăng tốc phát triển tên lửa tầm xa và máy bay thế hệ mới.
Trong cuộc phỏng vấn gần đây, Tổng giám đốc Tập đoàn Almaz-Antey, ông Yan Novikov, cho biết hiệu quả chiến đấu của S-400 đã được kiểm chứng tại Ukraine và cả trong chiến dịch của Ấn Độ. Ông nhấn mạnh chưa có hệ thống phòng không nào trên thế giới đạt khả năng tương đương S-400 trong cùng phân khúc. Đây được xem là tuyên bố mạnh mẽ nhất của Almaz-Antey về vị trí của S-400 trên chiến trường hiện đại.
Ông Novikov đánh giá lợi thế của S-400 nằm ở khả năng hiện đại hóa nhanh. Hệ thống có thể tích hợp radar mới, thuật toán dẫn bắn và các loại tên lửa thế hệ mới mà không phải thiết kế lại cấu trúc tổng thể. Điều này giúp S-400 thích ứng với tốc độ thay đổi công nghệ, đặc biệt trước sự phát triển của UAV tấn công và vũ khí chính xác cao.
Tên lửa tầm xa 40N6 là thành phần quan trọng tạo nên sức mạnh của S-400. Dù được trang bị từ năm 2018, 40N6 vẫn nằm trong nhóm tên lửa phòng không tầm xa nhất thế giới, đạt tầm bắn 400 km. Khả năng tấn công mục tiêu phía sau đường cong Trái Đất nhờ dữ liệu dẫn bắn từ radar mặt đất hoặc radar trên không A-50U giúp S-400 bao phủ phạm vi lớn. Quỹ đạo bay vươn lên độ cao khoảng 30 km rồi bổ nhào xuống giúp tên lửa đánh trúng mục tiêu ở độ cao từ 30.000 m đến mức sát mặt đất. Phía Nga cho biết tên lửa 40N6 đã được kiểm chứng trong các trận đánh ở Ukraine và tại khu vực Nam Á khi Ấn Độ triển khai S-400.
Thành công của S-400 góp phần thúc đẩy ngành công nghiệp phòng không Nga. Từ đầu những năm 2000, Nga hiện đại hóa loạt cơ sở sản xuất gồm nhánh mới của nhà máy Obukhov, nhà máy Avitek ở Kirov và tổ hợp NMP tại Nizhniy Novgorod. Giai đoạn đầu tiến độ gặp nhiều trở ngại nhưng đến giữa thập niên 2010 năng lực sản xuất tăng nhanh, đáp ứng nhu cầu trang bị trong nước và xuất khẩu.
Hiện chưa có thông tin về một phiên bản kế nhiệm trực tiếp của S-400. Nga tiếp tục mở rộng kho tên lửa, nâng cấp radar và được cho là đang nghiên cứu loại tên lửa tầm xa mới, dự kiến xuất hiện vào khoảng giữa thập niên 2030. Điều này cho thấy Moscow vẫn xem S-400 là nền tảng phòng không chủ lực trong nhiều năm tới.
