Sáng nay 14/7, Mỹ thẳng thừng bác yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông

"Mỹ bảo vệ một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do và rộng mở. Hôm nay chúng tôi đang tăng cường chính sách của Mỹ trong một phần quan trọng và gây tranh cãi của khu vực ấy – Biển Đông.

Chúng tôi đang làm rõ một điều: các tuyên bố của Bắc Kinh đối với tài nguyên ngoài khơi trên hầu hết Biển Đông là hoàn toàn bất hợp pháp, cũng như là chiến dịch bắt nạt của Trung Quốc nhằm kiểm soát chúng", tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo viết.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo

Theo đó, ông Pompeo khẳng định ở Biển Đông, Mỹ tìm cách bảo vệ hòa bình và ổn định, tôn trọng tự do trên biển phù hợp với luật pháp quốc tế và phản đối bất kỳ nỗ lực nào về việc sử dụng cách thức cưỡng ép hay vũ lực nhằm giải quyết tranh chấp. Ông Pompeo cũng khẳng định Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để đơn phương áp đặt ý chí của mình trong khu vực.

Ông viết: "Bắc Kinh đã không đưa ra cơ sở pháp lý nhất quán nào cho yêu sách "đường chín đoạn" ở Biển Đông kể từ khi chính thức tuyên bố đó vào năm 2009. Trong một quyết định có sự thống nhất ngày 12/7/2016, một tòa trọng tài thành lập theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (UNCLOS) 1982 – mà Trung Quốc là một quốc gia thành viên – đã bác bỏ yêu sách hàng hải của Trung Quốc, cho đây là yêu sách không có cơ sở luật pháp quốc tế".

Ngay trước khi tuyên bố của Mỹ được đưa ra, hãng tin AP dẫn lời quan chức cho hay Washington sẵn sàng bác gần hết các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông. Đây được xem là một động thái thái gia tăng của Mỹ chống lại Trung Quốc.

Trước đây, chính sách của Mỹ kiên định ở việc kêu gọi các tranh chấp hàng hải giữa Trung Quốc và láng giềng nên giải quyết một cách hòa bình thông qua luật pháp quốc tế, cụ thể là tòa trọng tài do Liên Hiệp Quốc hậu thuẫn.

Nhưng trong thông điệp mới này, Ngoại trưởng Pompeo thẳng thừng bác bỏ các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc, đồng thời cáo buộc Bắc Kinh đe dọa, làm suy yếu quyền chủ quyền của các nước Đông Nam Á có bờ biển ở Biển Đông, bắt nạt các nước này, ngăn không cho khai thác tài nguyên ngoài khơi.

Theo ông Pompeo, Trung Quốc đã áp đặt sự thống trị đơn phương ở Biển Đông và dùng sức mạnh để thay thế luật pháp quốc tế.

Vào ngày 12/7 cách đây 4 năm, Tòa trọng tài thành lập theo phụ lục VII Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển (hay còn được gọi vắn tắt là Tòa trọng tài quốc tế về Biển Đông) đã ra phán quyết trong vụ việc liên quan Biển Đông do Philippines đệ trình.

Phán quyết của tòa đã bác bỏ yêu sách chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông, bao gồm cả đường 9 đoạn do nước này tự vẽ và cái gọi là chủ quyền lịch sử là không có cơ sở pháp lý.

Trong tuyên bố ngày 13/7 mới đây, Đại sứ quán Trung Quốc tiếp tục biện hộ rằng Bắc Kinh không có nghĩa vụ phải thực thi phán quyết năm 2016, thậm chí cho rằng hành động của tòa đã xâm phạm chủ quyền Trung Quốc.

"Trung Quốc không công nhận hay tham gia phiên tòa và cái gọi là phán quyết của tòa. Phiên tòa Biển Đông và cái gọi là phán quyết mà nó đưa ra là bất hợp pháp và không có hiệu lực", Đại sứ quán Trung Quốc tuyên bố.

Cơ quan đại diện ngoại giao Trung Quốc tiếp tục ngang ngược khẳng định "chủ quyền lãnh thổ, cùng các quyền về hàng hải và lợi ích khác trên Biển Đông sẽ không bị ảnh hưởng bởi phán quyết. Trung Quốc kiên quyết phản đối và sẽ không bao giờ chấp nhận các yêu sách hoặc hành động dựa trên phán quyết vừa nói".