Tổng thống Haiti bị ám sát, Mỹ đóng cửa đại sứ quán

(VOH) - Rạng sáng ngày 7/7 theo giờ địa phương, Tổng thống Haiti Jovenal Moise đã bị giết hại tại nhà riêng, hiện vẫn chưa rõ lai lịch của những kẻ tấn công.

Thủ tướng lâm thời Haiti Claude Joseph đã lên án hành vi man rợ vô nhân đạo này. Cùng ngày, Mỹ đã đóng cửa đại sứ quán nước này tại Haiti.

Tổng thống Haiti bị ám sát, Mỹ đóng cửa đại sứ quán 1
Tổng thống Haiti Jovenal Moise bị ám sát vào ngày 7/7/2021. (Ảnh: AFP via Getty Images)

Trong một tuyên bố, ông Joseph cho biết một nhóm người không rõ danh tính đã tấn công vào tư dinh của Tổng thống Moise vào khoảng 1 giờ sáng và bắn chết vị nguyên thủ quốc gia này.

Ông Joseph cho biết thêm rằng Đệ nhất phu nhân Haiti cũng bị tấn công và hiện đang được điều trị. Ông lên án hành vi giết người này và kêu gọi người dân Haiti hãy bình tĩnh.

Theo lời ông Joseph, tình hình an ninh của Haiti đang nằm trong tầm kiểm soát của cảnh sát quốc gia và lực lượng vũ trang. Hiện các biện pháp đang được thực thi để bảo vệ đất nước nhằm đảm bảo quốc gia này vẫn tiếp tục hoạt động. Ông cho hay, khắp nơi tại thủ đô Haiti đầy tiếng súng.

Theo Reuters đưa tin, vào thời điểm xảy ra vụ tấn công, quốc gia Caribe nghèo khó này đang đối mặt với làn sóng bạo lực chính trị đang gia tăng. Do những chia rẽ về chính trị, Haiti đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng nhân đạo ngày càng tăng và tình trạng thiếu lương thực, hàng ngàn người đã phải rời bỏ nhà cửa vì lo sợ sẽ xảy ra hỗn loạn trên diện rộng.

Khi các băng nhóm tranh nhau quyền kiểm soát các đường phố, cảnh sát buộc phải can dự vào các cuộc tranh giành này. Thủ đô Port-au-Prince của Haiti thường xảy ra các vụ bạo lực và có chiều hướng gia tăng.

Ông Moise luôn phải đối mặt với các cuộc phản đối dữ dội kể từ khi ông nhậm chức tổng thống vào năm 2017.

Năm 2021, phe đối lập đã cáo buộc ông Moise cố dựng lên một chính quyền độc tài thông qua việc "phục vụ quá hạn", đồng thời ngày càng trở nên độc tài. Tuy nhiên, ông đã phủ nhận các cáo buộc này.

Ông Moise năm nay 53 tuổi. Trong năm qua, ông đã dành phần lớn thời gian vào trò chơi chính trị với phe đối lập trong nhiệm kỳ tổng thống của mình.

Ông cho biết nhiệm kỳ 5 năm của ông sẽ kết thúc vào năm 2022. Tuyên bố này đã được Mỹ, Liên Hiệp Quốc và Tổ chức các nước châu Mỹ ủng hộ, nhưng phe đối lập cho rằng ông nên rời khỏi chức vụ vào ngày 7/2/2021 với lý do hiến pháp Haiti quy định nhiệm kỳ tổng thống bắt đầu được tính kể từ thời điểm đắc cử chứ không phải thời điểm nhậm chức.

 Mỹ đóng cửa sứ quán tại Haiti

Tin cho hay, sau vụ ám sát tổng thống Haiti, đại sứ quán Mỹ tại nước này đã thông báo đóng cửa sứ quán vì lý do an ninh.

Người phát ngôn Nhà Trắng Jen Psaki nói vụ ám sát Tổng thống Moise là "một thảm kịch" và "tội ác kinh khủng". Bà cũng nói rằng chính quyền Mỹ sẽ sát cánh với người dân Haiti.

Phản ứng của các nước

Lãnh đạo một số nước trên thế giới ngày 7/7 đã lên án vụ ám sát ông Moise và bày tỏ tình đoàn kết với người dân Haiti.

Tổng thống Mỹ Joe Biden ngày 7/7 đã lên án vụ ám sát Tổng thống Haiti và gửi lời chia buồn tới người dân nước này. Ông cũng cho biết Mỹ sẵn sàng hỗ trợ Haiti sau vụ tấn công.

Trong một tuyên bố, ông Biden nói rằng: "Hay tin Tổng thống Haiti Jovenal Moise bị ám sát và Đệ nhất phu nhân Matine Moise cũng bị tấn công, chúng tôi cảm thấy sốc và đau buồn. Chúng tôi lên án hành động tồi tệ này, và tôi chân thành cầu chúc cho Đệ nhất phu nhân Matine Moise sớm bình phục".

Ông Biden ​​sẽ nghe báo cáo tóm tắt về vụ việc này. Ông nói với các phóng viên rằng chính phủ của ông cần biết thêm thông tin liên quan đến vụ ám sát. Ông cũng bày tỏ mối lo ngại về tình hình ở Haiti.

Trong khi đó, Tổng thống Colombia Iván Duque Márquez nói rằng: "Chúng tôi không thể chấp nhận hành vi ám sát đê hèn đối với Tổng thống Haiti Jovenal Moise. Đây là hành động hèn hạ và man rợ nhằm vào toàn thể người dân Haiti".

Nhà lãnh đạo Colombia cũng kêu gọi Tổ chức các nước châu Mỹ (OAS) cử một phái bộ khẩn cấp tới Haiti để duy trì trật tự tại quốc gia này.

"Tây Ban Nha lên án mạnh mẽ vụ ám sát Tổng thống Haiti Jovenal Moise. Chúng tôi gửi lời chia buồn tới gia đình ông ấy và bày tỏ sự ủng hộ đôi với người dân Haiti", Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez nói trên Twitter.

"Chúng tôi kêu gọi các lực lượng chính trị cùng đoàn kết để tìm lối thoát cho cuộc khủng hoảng nghiêm trọng mà nước này đang đối mặt", ông Sanchez nói thêm.

Thủ tướng Anh Boris Johnson cũng tweet rằng ông bị sốc trước vụ ám sát trên và kêu gọi người dân Haiti hãy bình tĩnh.

Trong khi đó, Tổng thống nước Cộng hòa Dominica, ông Luis Abinader, đã tổ chức một cuộc họp khẩn về tình hình ở Haiti, nhưng chưa đưa ra tuyên bố nào.