Trước đó, phần lớn Indonesia đã không còn ghi nhận ca bại liệt kể từ khi căn bệnh truyền nhiễm cao này được tuyên bố loại trừ khỏi quốc gia vào năm 2014. Tuy nhiên, đến năm 2022, một đợt bùng phát bệnh xảy ra tại tỉnh Aceh, khởi nguồn từ tình trạng tỷ lệ tiêm chủng định kỳ thấp và điều kiện vệ sinh môi trường chưa đảm bảo.
Theo số liệu của Bộ Y tế Indonesia, trong năm 2021, chỉ 50,9% trẻ sơ sinh tại tỉnh Aceh được tiêm vắc xin ngừa bại liệt. Đây là tỷ lệ thấp đáng báo động so với phần còn lại của đất nước. Nỗ lực tiêm chủng ở Aceh bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó có thông tin sai lệch về tính phù hợp của vắc xin với tín ngưỡng tôn giáo.
Sau khi phát hiện ca bệnh đầu tiên tại Aceh, các ca mắc tiếp tục xuất hiện ở nhiều khu vực khác gồm Banten, Tây Java, Trung Java, Đông Java, Bắc Maluku, Papua Trung, Papua Highland và Nam Papua. Chính phủ Indonesia đã lập tức triển khai các chiến dịch tiêm chủng khẩn cấp và truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng. Trong hai năm, gần 60 triệu liều vắc xin bổ sung đã được tiêm cho trẻ em tại các khu vực có nguy cơ.
Ca bệnh bại liệt cuối cùng được xác nhận tại tỉnh Nam Papua vào tháng 6-2024. Từ thời điểm đó, không ghi nhận thêm ca mắc nào ở trẻ em hay dấu vết virus trong môi trường. Theo WHO, việc không phát hiện thêm trường hợp mới trong vòng hơn một năm là điều kiện để tuyên bố kết thúc đợt bùng phát.
Bộ trưởng Y tế Indonesia Budi Gunadi Sadikin đánh giá kết quả này có được là nhờ sự tận tâm của đội ngũ nhân viên y tế và cam kết mạnh mẽ từ các bậc phụ huynh, chính quyền địa phương và cộng đồng. Ông cho rằng sự phối hợp đồng bộ đã đóng vai trò then chốt trong việc ngăn chặn lây lan và bảo vệ trẻ em trước nguy cơ liệt suốt đời.
Giám đốc WHO khu vực Tây Thái Bình Dương Saia Ma’u Piukala cũng đánh giá đây là "một bước tiến quan trọng" hướng tới mục tiêu xóa sổ bệnh bại liệt trên toàn cầu. Ông kêu gọi tiếp tục duy trì cảnh giác và đảm bảo tỷ lệ tiêm chủng cao để bệnh này “chỉ còn là ký ức”.
Hiện nay, Indonesia tiếp tục duy trì hai đợt tiêm chủng ngừa bại liệt bằng vắc xin đường uống loại 2 thế hệ mới. Đồng thời, tỷ lệ tiêm chủng thường xuyên cũng đang được cải thiện rõ rệt. Năm 2023, có 1,9 triệu trẻ em (63%) được tiêm liều vắc xin bại liệt bất hoạt (IPV) thứ hai. Đến năm 2024, con số này đã tăng lên 3,2 triệu trẻ em (73%) nhờ việc đưa vào sử dụng vắc xin hexavalent – loại vắc xin kết hợp sáu trong một, giúp giảm số lần tiêm và tăng cường miễn dịch với nhiều bệnh cùng lúc.
WHO tiếp tục theo dõi sát tình hình, đồng thời nhấn mạnh vai trò của hợp tác quốc tế trong việc duy trì thành quả và ngăn ngừa các đợt tái bùng phát trong tương lai.


