Đây là tuyến metro đầu tiên của TP.HCM, đánh dấu bước tiến quan trọng trong lịch sử phát triển giao thông công cộng và đô thị hóa của thành phố.
Tuyến metro số 1 dài 19,7 km, bao gồm 2,6 km đi ngầm và 17,1 km đi trên cao. Tuyến đường này đi qua các quận 1, Bình Thạnh, TP Thủ Đức (TP.HCM) và TP Dĩ An (Bình Dương) với 14 nhà ga.
Hệ thống ga bao gồm 3 ga ngầm (Bến Thành, Nhà hát Thành phố, Ba Son) và 11 ga trên cao (Công viên Văn Thánh, Tân Cảng, Thảo Điền, An Phú, Rạch Chiếc, Phước Long, Bình Thái, Thủ Đức, Khu Công nghệ cao, Đại học Quốc gia, Bến xe Miền Đông mới). Depot Long Bình – nơi bảo trì và vận hành đoàn tàu – nằm trên diện tích 20 ha tại TP Thủ Đức.
Tuyến metro này có tổng mức đầu tư lên tới 43.700 tỷ đồng, được trang bị 17 đoàn tàu hiện đại, mỗi tàu dài hơn 60 m với 3 toa, sức chứa 930 hành khách (147 ghế ngồi và 783 chỗ đứng).
Từ 10h ngày 22/12, toàn bộ 14 ga metro chính thức mở cửa đón khách. Trong 30 ngày đầu, hành khách được miễn phí hoàn toàn khi sử dụng metro. Sau thời gian này, vé sẽ được bán với nhiều mức giá ưu đãi:
Vé lượt: 7.000-20.000 đồng (thanh toán tiền mặt) hoặc 6.000-19.000 đồng (thanh toán không dùng tiền mặt).
Vé ngày: 40.000 đồng, không giới hạn số lượt đi.
Vé 3 ngày: 90.000 đồng.
Vé tháng: 300.000 đồng, riêng học sinh và sinh viên chỉ 150.000 đồng.
Người khuyết tật, người cao tuổi và các đối tượng chính sách khác được miễn phí theo quy định của TP.HCM.
Metro số 1 vận hành với tần suất cao, mỗi ngày trung bình 9 đoàn tàu hoạt động từ 5h sáng đến 22h đêm, thực hiện khoảng 200 chuyến. Thời gian di chuyển toàn tuyến từ Suối Tiên (gần Bến xe Miền Đông mới) đến Bến Thành chỉ khoảng 30 phút, với tần suất giãn cách 8-12 phút/chuyến.
Theo quy hoạch hiện tại, TPHCM dự kiến phát triển mạng lưới metro lên đến 10 tuyến với tổng chiều dài 510 km, đảm nhận 50-60% nhu cầu vận tải hành khách công cộng.
Giai đoạn từ nay đến năm 2035, thành phố sẽ tập trung hoàn thiện 7 tuyến metro với tổng chiều dài 355 km, bao gồm mở rộng tuyến số 1 và xây dựng các tuyến từ số 2 đến số 7.
Đến giai đoạn 2036-2045, TP.HCM sẽ tiếp tục phát triển thêm 3 tuyến metro (số 8, 9 và 10), nâng tổng chiều dài mạng lưới lên 510 km, với mức đầu tư dự kiến khoảng 67 tỷ USD.
Sự kiện đưa metro số 1 vào vận hành không chỉ là dấu mốc quan trọng trong việc hiện đại hóa giao thông công cộng, mà còn mở ra cơ hội mới để TPHCM phát triển bền vững, giảm tải áp lực giao thông đường bộ và nâng cao chất lượng sống cho người dân.