Theo báo cáo, vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội ở cấp phường, xã, thị trấn chưa được phát huy mạnh mẽ; hoạt động phản biện xã hội tuy có chuyển biến tích cực nhưng kết quả còn khiêm tốn, chưa phát huy đồng đều ở các cấp Mặt trận.
Qua gần 3 năm thực hiện Nghị quyết, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp tại TP.HCM có nhiều cách làm hay có hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng công tác giám sát, phản biện xã hội, góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền. Cụ thể là đã tổ chức giám sát 20 nội dung, với hơn 2.660 cuộc giám sát chuyên đề và đột xuất, tập trung vào các lĩnh vực mà người dân quan tâm hoặc còn nhiều bức xúc. Đặc biệt là tổ chức các đoàn giám sát việc thực hiện các chính sách hỗ trợ cho người dân gặp khó khăn do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19, công tác tổ chức bầu cử. Qua giám sát đã phát hiện những hạn chế, kiến nghị chính quyền các cấp điều chỉnh và khắc phục, góp phần bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân, hạn chế vi phạm pháp luật.
Nhiều ý kiến, kiến nghị sau giám sát được các cơ quan có thẩm quyền tiếp thu và phản hồi, góp phần tạo niềm tin trong Nhân dân, cụ thể đã có 1.957 tổng số 2.661 ý kiến, kiến nghị được giải quyết. Đối với hoạt động phản biện xã hội, hệ thống Mặt trận Tổ quốc các cấp thành phố chủ động tổ chức 713 hội nghị góp ý, phản biện xã hội, gửi 513 văn bản phản biện đối với các dự thảo Luật, dự án, đề án, kế hoạch có tác động, ảnh hưởng đến đời sống xã hội và cộng đồng dân cư. Nhất là các đề án, kế hoạch liên quan đến việc thực hiện cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM theo Nghị quyết 54, Nghị quyết 131 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị, với sự tham gia tích cực và đóng góp nhiều ý kiến, phản biện sâu sắc. Các ý kiến phản biện của Mặt trận được các cơ quan soạn thảo tiếp thu, đánh giá cao, đã và đang trở thành một kênh thông tin quan trọng, cần thiết giúp chính quyền Thành phố khi xem xét, quyết định các vấn đề trong công tác lãnh đạo, quản lý, điều hành.
Hiện nay, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP.HCM tiếp tục hướng dẫn Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận, huyện, thành phố Thủ Đức và cơ sở thực hiện nhiều hình thức giám sát chính quyền địa phương trong việc thực hiện Pháp lệnh 34 năm 2007 về dân chủ ở xã, phường, thị trấn….
Là tập thể điển hình trong thực hiện Nghị quyết đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc nhiệm kỳ 2019 -2024, Phó chủ tịch thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quận Bình Tân Nguyễn Văn Đâu cho biết: Qua 3 năm thực hiện quận nhận được sự khen thưởng của Thành phố thì hệ thống mặt trận quận rất phấn khởi vì thành quả đóng góp của Mặt trận quận được công nhận: “Việc phát động phong trào cho nhân dân tham gia không gian văn hóa Hồ Chí Minh là nội dung trọng tâm. Đồng thời tăng cường công tác giám sát, phản biện xã hội thực hiện theo quyết định 95, 96 và 94 của Thành ủy cũng như các nội dung thực hiện theo Chỉ thị 05. Từ nay đến cuối năm 2022, Mặt trận Bình Tân cũng tổ chức giám sát các nội dung, các lĩnh vực theo thẩm quyền cũng như theo trách nhiệm của mặt trận quận, đặc biệt là tăng cường công tác phản biện để làm sao giúp cho công việc phát triển, điều hành của quận một cách bền vững, văn minh, hiện đại, nghĩa tình”.
Với Luật sư Trương Thị Hòa, Ủy viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc TP.HCM, Phó chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Dân chủ - Pháp luật, là một trong các cá nhân được tặng Bằng khen về thành tích xuất sắc trong việc phối hợp, triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố lần thứ XI, cho biết: “Tôi cho rằng vai trò của Mặt trận hiện nay đã xác định rất rõ, giám sát và phản biện xã hội phải tăng cường và đặc biệt là quan tâm vấn đề an sinh xã hội, đời sống của người dân. Đồng thời quan tâm đến việc hỗ trợ các doanh nghiệp, bởi vì chúng ta đang thực hiện 2 nhiệm vụ cùng lúc là phòng chống Covid-19 và phát triển kinh tế. Vừa qua lãnh đạo TP đã có những phát biểu hết sức phấn khởi về TP mình, có những tầm nhìn kinh tế và các mặt khác, tôi cho rằng điều đó rất là hay”.
Theo bà Tô Thị Bích Châu – Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TPHCM: Để thực hiện tốt hơn vai trò giám sát thì Mặt trận Tổ quốc TP đã có Đề án 06 để giúp cho Mặt trận và các tổ chức thực hiện tốt hơn vai trò giám sát của mình về nâng cao vai trò của Mặt trận Tổ quốc và nhân dân giám sát Đảng và đảng viên và việc tổ chức thực hiện của chính quyền đến người dân, từ chính sách này chúng ta lắng nghe người dân được nhiều hơn từ việc triển khai đến việc chấp hành như thế nào để có sự tác động qua lại từ quyết định mà chúng ta đưa ra. “Hằng năm thông qua kế hoạch của mình, chúng tôi tổ chức giám sát việc thực hiện các kế hoạch, các chương trình cũng như thực hiện các quy định pháp luật từ cấp ủy đến chính quyền tổ chức đến người dân ảnh hưởng như thế nào. Đồng thời cũng giám sát việc thụ hưởng, lắng nghe, phản ánh của người dân, tác động thế nào qua những chính sách đó, cũng như phản ánh tới người dân những yêu cầu, quy định pháp luật và lắng nghe ý kiến của người dân trong thực hiện phản ánh đến các cấp chính quyền, đến Đảng để điều chỉnh, bổ sung những đường lối, chính sách, để cuộc sống của người dân ngày càng tốt đẹp, xã hội ngày càng phát triển”, bà Tô Thị Bích Châu cho biết thêm.
Phát biểu tại hội nghị, Phó Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Hồ Hải ghi nhận và biểu dương những thành tích mà khối đại đoàn kết toàn dân tộc Thành phố đã đạt được trong thời gian qua. Đồng thời yêu cầu mỗi đồng chí cán bộ Mặt trận cần chủ động hơn nữa, nêu cao tinh thần trách nhiệm hơn nữa, mỗi người hãy cố gắng làm đúng và làm tốt chức trách, nhiệm vụ được giao, góp phần xứng đáng để vào kết quả chung của cơ quan, đơn vị, xứng đáng với niềm tin của Nhân dân.
Dịp này, Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM vinh dự đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhì của Chủ tịch nước; bà Tô Thị Bích Châu, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP và Ban Phong trào được tặng Huân chương Lao động hạng về thành tích xuất sắc trong phòng chống dịch Covid-19. Có 9 cá nhân và tập thể được trao tặng Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ. Ủy ban MTTQ Việt Nam TPHCM cũng đã trao tặng nhiều bằng khen cho các cá nhân, tập thể đã có nhiều đóng góp trong công tác Mặt trận nửa nhiệm kỳ 2019 – 2024./.
