Theo Ban tổ chức, năm 2020-2021 là năm cả nước nói chung và TPHCM nói riêng diễn ra nhiều sự kiện chính trị quan trọng: Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, Đại hội Đảng bộ TPHCM lần thứ XI, Bầu cử đại biểu Quốc hội khoá XV và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, thành lập TP.Thủ Đức…. Đặc biệt, đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, khó lường, ảnh hưởng tiêu cực tới mọi mặt đời sống xã hội, cùng với thiên tai bão lũ lịch sử gây thiệt hại lớn cho nhiều địa phương.
Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thành ủy và UBND TP.HCM, sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng, các báo, đài TP.HCM đã vào cuộc với tinh thần trách nhiệm và nhiệt huyết, phản ánh sinh động những thành tựu quan trọng của đất nước và TP.HCM sau 35 năm đổi mới, đặc biệt là những nỗ lực phòng chống, ngăn chặn dịch Covid-19.
Bên cạnh đó, nhiều cơ quan báo chí còn tổ chức các hoạt động xã hội, từ thiện tạo được hiệu ứng lan tỏa sâu rộng trong xã hội.
Các hoạt động trên đã được thể hiện sinh động qua các tác phẩm tham dự Giải Báo chí TPHCM lần thứ 39 năm 2021 mang chủ đề “TP.Hồ Chí Minh: Dân chủ, đoàn kết, kỷ cương, sáng tạo, phát triển”. Đơn vị tham gia gồm báo in, báo điện tử, phát thanh, truyền hình với 05 nhóm theo 05 thể loại:
- Nhóm 1: Tin, ảnh báo chí (ảnh tin, ảnh phóng sự).
- Nhóm 2: Chính luận (Bình luận, xã luận, chuyên luận…).
- Nhóm 3: Phim tài liệu, điều tra, phóng sự, ký báo chí.
- Nhóm 4: Phỏng vấn, tường thuật, ghi nhanh.
- Nhóm 5: Công trình tập thể có tính nghiệp vụ báo chí, phục vụ công tác, tuyên truyền nhiệm vụ chính trị đạt hiệu quả xã hội cao; có cải tiến đổi mới về hình thức và nội dung, được xã hội ghi nhận.
Nội dung các tác phẩm dự thi được nhận định bám sát các chủ đề lớn từ kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, y tế, an ninh quốc phòng... Đặc biệt phản ánh các sự kiện chính trị quan trọng, Đại hội XIII của Đảng, Đại hội XI của TPHCM, công tác phòng chống đại dịch Covid-19, thực hiện “mục tiêu kép” của Chính phủ: vừa phòng chống dịch, vừa phát triển kinh tế- xã hội.
Đáng chí ý có tới khoảng 30% tác phẩm báo chí liên quan đến các hoạt động phòng chống dịch Covid-19 với nhiều tấm gương hy sinh tận tuỵ, phục vụ nhân dân của các lực lượng trên tuyến đầu chống dịch, có nhiều cách làm mới, sáng tạo trong thực hiện khuyến cáo 5K, trong cách thức truy vết, ngăn ngừa, phát hiện, cách ly, khoanh vùng, dập dịch và điều trị hiệu quả.
Nhiều bài báo và hình ảnh phản ánh những thiệt hại và công tác cứu trợ, khắc phục hậu quả thiên tai bão lũ ở một số tỉnh miền Trung; phát hiện và cùng các cơ quan chức năng đeo bám nhiều vụ tham nhũng, tiêu cực; tuyên truyền về công tác phòng chống tệ nạn này trên cơ sở “lấy tích cực đẩy lùi tiêu cực”.
Ngoài ra, không ít những tác phẩm báo chí dự thi đã cổ vũ, tôn vinh lịch sử dân tộc, truyền thống cách mạng trong đấu tranh xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, lệch lạc, các luận điệu xuyên tạc, chống phá cách mạng của các thế lực thù địch, bảo vệ vững chắc biên giới, biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước; đẩy mạnh thực hiện việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
18 cơ quan báo chí đã tham gia Giải với 262 tác phẩm dự thi (tăng 11 tác phẩm so với giải năm 2020) và 154 tác phẩm được vào chung khảo.
Kết quả có 65 giải thưởng gồm: 5 giải nhất, 14 giải nhì, 21 giải ba và 25 giải khuyến khích. Trong đó, Đài Tiếng nói nhân dân TPHCM đạt 5 giải gồm: 1 giải nhì; 2 giải ba và 2 giải khuyến khích.
Cụ thể:
1. Chương trình vận động ủng hộ cho hoạt động xây dựng những hệ thống lọc nước cho khu vực ĐBSCL - vận động ủng hộ hoạt động phòng chống dịch Covid-19 - Công trình tập thể - Đài Tiếng nói nhân dân TP.HCM - Phát sóng ngày 11/06/2020 và ngày 10/09/2020 - GIẢI NHÌ
2. Hành trình đi tìm sự đồng thuận trong dân - Nhóm tác giả: Trần Thị Phi Yến, Đoàn Công Phán, Phan Thế Anh - Đài Tiếng nói nhân dân TP.HCM - Phát sóng ngày 13/10-16/10/202 - GIẢI BA
3. Đảng trong trái tim người dân Thành phố Hồ Chí Minh - Nhóm tác giả: Ngô Thành Sang - Nguyễn Thị Mỹ Hương - Nguyễn Thị Thuỳ Trang - Đài Tiếng nói nhân dân TP.HCM - Phát sóng ngày 28, 29 và 30/10/2020 - GIẢI BA
4. Phóng sự ảnh "Dấu ấn phát triển Thành phố Hồ Chí Minh sau 46 năm ngày thống nhất đất nước" - Nguyễn Minh Phương - Đài Tiếng nói Nhân dân TP.HCM - Phát sóng ngày 12/04/2021 - GIẢI KHUYẾN KHÍCH
5. Khi cánh cửa vào thị trường châu Âu đã rộng mở - Nhóm tác giả: Nguyễn Thị Minh Phước, Nguyễn Thị Ngọc Bích, Nguyễn Thị Minh Hiệp - Đài Tiếng nói nhân dân TP.HCM - Phát sóng ngày 28, 29, 30, 31/7/2020 - GIẢI KHUYẾN KHÍCH
Theo Ban Tổ chức, các tác phẩm dự giải năm nay đã giảm dần sự cách biệt lớn về chất lượng giữa các tác phẩm của các cơ quan báo chí. Nhiều bài có tính phát hiện, phản ánh những vấn đề nóng bỏng, được dư luận quan tâm và đã đoạt giải cao như: Chương trình “Vận động ủng hộ cho hoạt động xây dựng những hệ thống lọc nước cho khu vực ĐBSCL – vận động ủng hộ phòng chống dịch Covid- 19” của Đài Tiếng nói Nhân dân TPHCM;
Loạt bài “Xây bản sắc văn hoá đô thị TPHCM” (5 kỳ) của Báo Người Lao động; Loạt bài “Lực lượng công an vì dân xông pha bão lũ” (2 kỳ) của Báo Công an TPHCM (nay là Chuyên đề Công an TPHCM); “Trên Biển Đông, chính nghĩa thuộc về Việt Nam: Trung Quốc sẽ tự đánh vào uy tín của mình nếu tuyên bố ADIZ trên Biển Đông” của Báo Phụ nữ TPHCM… được Hội đồng giám khảo đánh giá cao.
Các bài đoạt giải cao, đặc biệt là giải nhất được sự nhất trí cao của Hội đồng giám khảo, xứng đáng là các tác phẩm xuất sắc trong giải báo chí năm nay.
Do tình hình dịch Covid-19 tại Thành phố đang có những diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ lây nhiễm, Thành phố đang thực hiện Chỉ thị 15 của Chính phủ về áp dụng các biện pháp phòng chống dịch bệnh COVID-19, BCH Hội Nhà báo TP đã biểu quyết thống nhất chủ trương không tổ chức Lễ trao giải báo chí tập trung như hàng năm.
Thay vào đó, các cơ quan báo chí căn cứ tình hình thực tế của đơn vị tổ chức trao giải cho các tác giả tại trụ sở cơ quan báo chí. Lễ trao giải tại các báo với sự tham dự của các vị đại biểu, đại diện Ban Tuyên giáo Thành ủy, Sở Thông tin - Truyền thông, Hội Nhà báo TPHCM và phải đảm bảo yêu cầu phòng chống dịch.
Thời gian trao giải tại các cơ quan báo chí dự kiến trước ngày kỷ niệm ngày báo chí Cách mạng Việt Nam 21/6/2021.