Tin tứcTrong không khí cả nước kỉ niệm 70 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, phóng biên Đài TNND TPHCM có phỏng vấn Trung tá, nhà văn Nguyễn Đình Tú – Phó tổng biên tập Tạp chí Văn nghệ Quân đội để cùng điểm lại những thành tựu cũng như kế hoạch sắp tới của tạp chí.
Nhà văn Nguyễn Đình Tú (ảnh: Vnwebblog)
* Thưa ông, nhân kỉ niệm 70 năm thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, ông có thể chia sẻ những đóng góp chính của tạp chí Văn nghệ quân đội trong những năm qua trên văn đàn nước nhà?
Trung tá, nhà văn Nguyễn Đình Tú: Suốt hơn 55 năm, VNQĐ đã sản sinh ra rất nhiều thế hệ nhà văn tài năng cho đất nước. Từ thế hệ tạm gọi là văn nghệ sĩ đầu quân, đến văn nghệ sĩ chống Pháp, thế hệ nhà văn chống Mỹ, thế hệ nhà văn sau 1975, đến nay xuất hiện nhà văn tạm gọi là thế hệ nhà văn đổi mới. VNQĐ đã cung cấp cho văn đàn lực lượng sáng tác văn thơ rất mạnh, và lượng tác phẩm lớn. Văn, thơ, và lí luận phê bình đã gây được ấn tượng tốt trong lòng bạn đọc.
* Trong 57 năm qua, VNQĐ đã cung cấp cho văn đàn lực lượng sáng tác lớn. Xin đề cập đến thế hệ nhà văn đổi mới, tôi thấy họ sáng tác khá nhiều về đề tài chiến tranh cách mạng (CM). Ông nhận xét như thế nào về tác phẩm của các tác giả trẻ này?
Trung tá, nhà văn Nguyễn Đình Tú: các nhà văn quân đội để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bạn đọc chính là mảng sáng tác về đề tài chiến tranh CM. Thế hệ nhà văn đổi mới như lứa chúng tôi hiện nay, có thể kể tên như là nhà văn Nguyễn Bình Phương, Đỗ Bích Thúy, Phạm Duy Nghĩa, nhà văn Đỗ Tiến Thụy, Nguyễn Xuân Thủy,... Đó là lớp nhà văn rất quan tâm đến mảng đề tài mà chúng tôi gọi là mảng đề tài ruột của mình – đó là đề tài chiến tranh. Thế nhưng, chúng tôi bị sức ép rất lớn là chúng tôi viết về chiến tranh như thế nào khi mà các thế hệ nhà văn đi trước đều đã ghi được dấu ấn bằng những tác phẩm viết về chiến tranh. Chúng tôi chưa hề trải qua chiến tranh, viết về chiến tranh với tư thế người ngoài cuộc, chúng tôi chưa từng nghe thấy tiếng bom rơi đạn nổ. Khác nhau về thế hệ sẽ khác nhau về cách kể, cách thể hiện dù cùng một đề tài. Các nhà văn thế hệ mới của VNQĐ cũng đã bắt tay vào viết những tiểu thuyết về chiến tranh. Điều này báo hiệu rằng, các nhà văn mới chưa hề trải qua chiến tranh đã bắt đầu khai thác đề tài ruột của mình và họ đã ghi được dấu ấn nhất định trong lòng bạn đọc bằng một lối kể khác, tâm thế khác khi nhìn về những cuộc chiến đã trải qua. Đó là sự tiếp nối truyền thống, là dấu mốc mới mà thế hệ nhà văn đổi mới chúng tôi cung cấp cho văn đàn nói chung và về đề tài chiến tranh CM nói riêng.
* Như ông chia sẻ thì các nhà văn thế hệ đổi mới chịu sức ép tự thân về đề tài chiến tranh CM. Tuy nhiên, với tạp chí VNQĐ tôi thấy có thêm sức ép nữa đó là sức ép với các loại hình giải trí hiện nay. Vậy thì tạp chí VNQĐ nếu chỉ chuyên về đề tài chiến tranh CM thì khó tiếp cận với độc giả khi hiện nay có quá nhiều loại hình giải trí?
Trung tá, nhà văn Nguyễn Đình Tú: Văn học nói riêng và văn hóa đọc nói chung đang chịu sự cạnh tranh gay gắt của văn hóa nghe nhìn. Đó là yếu tố khách quan mang lại. Với những người làm công tác văn học thì chúng ta vẫn chung thủy với lĩnh vực mà chúng ta hoạt động. Còn nó bị tác động tới đâu thì tôi nghĩ mỗi nhà văn, nhà thơ sẽ tự có bản lĩnh, suy nghĩ riêng để đối mặt với sự cạnh tranh đó. Dù văn hóa nghe nhìn có phát triển đến đâu chăng nữa thì văn học là loại hình đặc thù, loại hình không thể nào biến mất khỏi đời sống xã hội. Đối với chúng tôi thì văn hóa nghe nhìn không phải là sức ép lớn mà sức ép lớn là sức ép tự thân, tức là làm sao để có tác phẩm hay.
* Nhân kỉ niệm 70 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, và trong năm sau, 2015, cả nước có rất nhiều ngày kỉ niệm lớn, thì VNQĐ có những đợt sáng tác hay đợt vận động như thế nào?
Trung tá, nhà văn Nguyễn Đình Tú: Kỷ niệm 70 năm thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam thì chúng tôi đã tổ chức cuộc thi viết truyện ngắn 2013 – 2014. Cuộc thi này vừa kết thúc 1 tháng trước đây. Vào 22/12 thì chúng tôi làm lễ trao giải. Và tôi vui mừng thông báo với thính giả là từ người đoạt giải Nhất đến người đoạt giải Tư đều là những người còn rất trẻ, thuộc thế hệ 7x, 8x, thậm chí là 9x và hầu hết họ đều viết về đề tài chiến tranh, viết rất hay. Đây có thể gọi là thành công của cuộc thi. Và sắp tới đây, chúng tôi phát động cuộc thi thơ 2015 – 2016 để hướng tới 60 năm thành lập tạp chí VNQĐ vào năm 2017.
* Cảm ơn ông!