Những câu chuyện lý thú giải mã các địa danh Nam Kỳ lục tỉnh trong Chuyện cũ ở Sốc-Trăng

(VOH) - Sách đề cập đến nhiều khía cạnh: đất đai, thủy thổ, con người, phong tục, cung cấp nhiều tư liệu quý giá về vùng Sốc-Trăng và Hậu Giang từ lúc người Việt mới đến khai hoang định cư.

Chuyện cũ ở Sốc-Trăng (2 tập, bìa cứng) của học giả Vương Hồng Sển là tập khảo cứu – du ký tổng hợp từ rất nhiều tư liệu, về vùng đất Sốc-Trăng từ thuở xưa cho đến năm 1945 vừa được Nhà xuất bản Trẻ giới thiệu đến độc giả. Sách đề cập đến nhiều khía cạnh: đất đai, thủy thổ, con người, phong tục, cung cấp nhiều tư liệu quý giá về vùng Sốc-Trăng và Hậu Giang từ lúc người Việt mới đến khai hoang định cư.

Điểm đặc sắc của bộ sách nằm ở những chi tiết khó có thể tìm thấy trong chính sử, ví như những câu chuyện lý thú nhằm giải mã các địa danh Nam Kỳ lục tỉnh. Vương Hồng Sển không chỉ là nhà văn hóa, học giả, người sưu tập cổ ngoạn nổi tiếng mà còn là một tên tuổi lớn hiểu biết sâu rộng về miền Nam, những tác phẩm ông viết vì vậy vừa giàu thông tin vừa lôi cuốn và thuyết phục.

Những câu chuyện lý thú giải mã các địa danh Nam Kỳ lục tỉnh trong Chuyện cũ Sốc Trăng 1
Bộ sách "Chuyện cũ ở Sốc-Trăng"

Tập 1 bàn về các nội dung: Danh từ Sốc-Trăng có từ đời nào?, Thời kỳ nước Chàm làm chủ cõi Nam, Thời kỳ thuộc Miên làm chủ lần đầu, Cuộc Nam tiến không ngừng: Sự phát triển của Sốc Trăng và Hậu Giang, các biến cố lớn từ đó cho đến năm 1780, Đất Hậu-Giang thuộc Nam Triều, nhưng từ Thiệu Trị (1841-1847) trở lại giao quan Miên cai trị cho đến năm Tây chiếm: Phần này nói rõ cách người Miên thay triều Huế cai trị vùng đất này, những biến chuyển trong buổi giao thời cận đại, và những cổ tích Miên còn lại ở Sốc-Trăng: các tượng thần, vết tích đền thờ cổ…, Sốc-Trăng thời thuộc Pháp.

Tập 2 bàn về các nội dung: Chi tiết về những biến động thời cuộc những năm 1945-1947 ở Sốc-Trăng. Dưới thời chiến, việc lưu trữ tài liệu rất khó khăn, như cụ Vương Hồng Sển chia sẻ: “…nếu không có người rị-mọ và cất giữ kỹ như tôi, không liều lĩnh và khéo giữ quốc-cấm như tôi, thì tập hồ sơ ắt đã bị thủ tiêu lâu rồi và có đâu còn giu74 đến hôm nay để hóa ra tài-liệu duy nhứt còn sót lại của buổi 1945-1947, tỉnh Sốc-Trăng lọt trong tay quân đội Nhựt chúng nó chiếm đóng tung-hoành và cảnh ba đào náo động cho tới năm 1947…”, Những tâm sự của cụ Sển ở tuổi 86. Đặc biệt, 14 phụ lục là những giấy tờ hành chính, biên bản, vi bằng, công báo… thời kỳ đó.

Nếu như tập 1 thiên về khảo cứu vùng đất xưa, thì tập 2 là những chuyện tác giả mắt thấy tai nghe về giới quan viên, chính sách… thuở giao thời,  tính tự sự cũng rõ nét hơn.

Trong sách có những chỗ tác giả viết theo lối chính tả xưa, hoặc viết hoa, viết thường, viết chêm từ tiếng Pháp, khẩu ngữ… theo thói quen riêng. NXB Trẻ xin giữ trọn những điểm đó để tôn trọng di cảo của Học giả, ở những tập sách đã xuất bản cũng theo cách này.