1. Viêm khớp vai là gì?
Khớp vai là một trong những khớp quan trọng vì đây là khớp nối giữa chi trên với thân người giúp chúng ta thực hiện các động tác mong muốn. Viêm quanh khớp vai là chứng bệnh mãn tính các mô mềm quanh khớp như gân, cơ, dây chằng bao khớp gây đau, làm hạn chế vận động.
Mặc dù bệnh lý này không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể làm giảm hoạt động, lao động và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Viêm khớp vai thường xảy ra ở những người trên 40 tuổi, nữ nhiều hơn nam, thường bị đau khớp vai phải hoặc đau khớp vai trái, ít khi đau 2 vai cùng một lúc.
Viêm khớp vai ít khi xảy cùng lúc 2 bên vai (Nguồn: Internet)
2. Nguyên nhân gây viêm khớp vai
Đau khớp vai thường do một số nguyên nhân thường gặp sau đây:
- Người lao động chân tay mà động tác lao động thường phải giơ tay cao hơn 90 độ. Một số công việc có nguy cơ bị viêm khớp vai cao như thợ trát trần nhà, thợ quét sơn, công nhân sử máy khi máy ở vị trí cao hơn vai,…
- Thói quen chống tỳ khủyu tay lên bàn dễ dẫn đến viêm khớp vai.
- Các động tác gây căng dãn gân cơ khớp vai lặp đi lặp lại kéo dài như chơi tennis, đánh gôn, ném lao, xách các vật nặng,…
- Người có tiền sử chấn thương vùng khớp vai trong các trường hợp như ngã chống thẳng bàn tay hoặc khủyu tay xuống nền gây lực dồn lên khớp vai, các chấn thương phần mềm vùng khớp vai, gãy xương cánh tay, xương đòn, xương bả vai,…
- Đã từng phẫu thuật hoặc nắn gãy các xương liên quan đến khớp vai như xương cánh tay, xương đòn, xương bả vai hoặc người phải bất động khớp vai một thời gian dài như sau đột quỵ có nguy cơ bị viêm quanh khớp vai cao.
- Mắc một số bệnh mãn tính như viêm khớp dạng thấp, đái tháo đường, bệnh ở phổi và lồng ngực, đột quỵ não,…cũng là những nguyên nhân tiềm ẩn gây viêm khớp vai.
3. Dấu hiệu nhận biết viêm khớp vai
Khi bị viêm khớp vai bạn sẽ nhận thấy những biểu hiện sau đây:
3.1 Những cơn đau ở vùng vai
Ở giai đoạn đầu, người bệnh sẽ chỉ cảm thấy đau trong một thời gian ngắn. Về sau, cơn đau sẽ kéo dài liên tục, dai dẳng lâu ngày, thường xuyên đau vào ban đêm, khi thời tiết thay đổi hoặc vận động mạnh.
Ngoài ra, người bệnh còn cảm thấy đau đớn lan lên cổ hoặc tràn xuống cánh tay, khi vai vô tình va chạm sẽ cảm thấy nhức, tê liệt.
3.2 Hoạt động của khớp vai bị hạn chế
Khi bị viêm khớp vai, người bệnh sẽ thấy khó khăn trong việc đưa tay lên xuống hoặc quay vòng khớp vai. Nếu sau một thời gian dài không vận động thì các tổ chức phần mềm quanh khớp vai và cơ lực dần dần sụt giảm. Do đó, người bệnh sẽ gặp khó khăn đối với các động tác bình thường như chải đầu, rửa mặt, mặc quần áo, chống nạnh,…
3.3 Sợ lạnh thích ấm
Người bị viêm khớp thường sợ lạnh, không dám ra gió, trong những ngày mưa hoặc trời lạnh ẩm bệnh sẽ càng nặng thêm. Bệnh có dấu hiệu thuyên giảm vào lúc trời ấm áp.
3.4 Cảm giác đau đớn khi ấn lên vùng vai
Dấu hiệu nổi bật của bệnh viêm khớp vai là khi ấn lên gân cơ nhị đầu hoặc cơ delta tại mỏm cùng vai, người bệnh sẽ cảm thấy đau.
4. Các thể viêm khớp vai
Dưới đây là 5 thể viêm khớp vai thường gặp:
4.1 Thể viêm cấp tính
Ở thể này, người bệnh bị đau vai dữ dội, cường độ đau càng tăng khi vận động, đau xuyên qua sau lưng, lan lên cổ, gáy, đầu, đau lan xuống cánh tay, bàn tay. Cơn đau kéo dài vài tuần thì giảm dần và cử động bình thường nhưng có một số trường hợp diễn tiến xấu hơn.
4.2 Thể liệt cứng, thể hãm khớp
Bệnh nhân thường bị cứng quanh khớp vai, cứng ngay khi bị đau lần đầu hoặc sau khi đau cấp tính, chụp X-quang thấy các cấu trúc của xương bả vai và xương đầu cánh tay bị thưa ra.
4.3 Thể đau khớp
Ở thể này, người bệnh chỉ đau nhẹ ở khớp vai, cử động các chiều đều khá dễ dàng.
4.4 Thể liệt vai
Thể này xảy ra do đứt các gân cơ ở vành đai sau, bệnh nhân cảm thấy đau nhiều và không cử động được cánh tay hoàn toàn, trong khi đó các ngón tay và bàn tay vẫn cử động bình thường. Chụp X-quang thấy đầu xương cánh tay kéo lên cao hơn, khoảng cách giữa đầu xương cánh tay và mỏm xương cùng vai hẹp vào một cách rõ ràng. Đa số người bệnh rơi vào thể này đều bị teo cơ cánh tay hoặc viêm co rút teo khớp vĩnh viễn.
4.5 Thể co rút đau khớp vai
Ở giai đoạn đầu, người bệnh cảm thấy đau nhức dưới nhiều cường độ khác nhau, vận động khó khăn như không thể đưa tay lên cao, không đưa tay ra sau lưng được, không thể giang tay ra từ 70 – 90 độ được. Khi sờ nắn, người bệnh thấy đau nhiều ở mặt trước hơn mặt sau, cử động bàn tay và các ngón tay bị hạn chế một cách rõ ràng.
5. Viêm khớp vai có nguy hiểm không?
Mặc dù viêm quanh khớp vai không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể gây ra những tác hại nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh về lâu dài. Cụ thể:
5.1 Gây mất chức năng vận động bình thường
Trong thời gian đầu mắc bệnh, nếu không có cách điều trị kịp thời và đúng cách, người bệnh rất dễ gặp những biến chứng nguy hiểm trong đó bao gồm cả việc giảm hoặc có thể mất đi chức năng vận động thông thường như cầm nắm...từ đó khiến họ mất đi khả năng lao động.
Viêm khớp vai nếu không chữa trị có thể gây nguy hiểm sau này (Nguồn: Internet)
5.2 Teo cơ, biến dạng khớp hoặc tàn phế
Nếu ở giai đoạn cuối của bệnh mà người bệnh vẫn không được điều trị đúng cách thì sẽ gây ra những biến chứng nghiêm trọng như teo cơ, biến dạng khớp, dính khớp và nguy hiểm hơn bại liệt, tàn phế.
6. Điều trị viêm khớp vai
Điều trị viêm quanh khớp vai tùy thuộc vào từng thể bệnh khác nhau, thường phối hợp nhiều biện pháp như phục hồi chức năng viêm khớp vai bằng các bài tập vận động, xoa bóp, bấm huyệt, chiếu tia hồng ngoại sóng ngắn. Bên cạnh đó, kết hợp với việc dùng thuốc giảm đau, kháng viêm…để điều trị.
Phục hồi chức năng là chữa bệnh an toàn và hiệu quả. Phục hồi chức năng nhằm mục đích tránh teo cơ và cứng khớp đồng thời phục hồi sức mạnh của các cơ. Đối với phục hồi chức năng khớp vai, quá trình này sẽ diễn ra lâu, đòi hỏi sự kiên trì. Bắt đầu là những bài tập vận động thụ động kéo dài trong vài tuần, sau đó là những bài tập chủ động. Quá trình tập có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng tuỳ theo tình trạng bệnh của mỗi người.
Nếu người bệnh được hướng dẫn và tích cực tập vận động khớp vai thì khả năng hồi phục chức năng sẽ nhanh, ngược lại nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, luyện tập quá mức, thời gian khỏi bệnh sẽ kéo dài hơn. Vì vậy khi bị đau quanh khớp vai bạn cần đến các cơ sở y tế khám và điều trị phục hồi chức năng để hạn chế biến chứng.