Tin tứcViệc sử dụng thuốc lá không chỉ gây gánh nặng bệnh tật mà còn làm suy giảm chất lượng nguồn lao động và tăng chi phí y tế.
Tại hội nghị về phòng chống tác hại thuốc lá sáng 21/11 ở Hà Nội, Thạc sĩ Phan Thị Hải, Phó Giám đốc Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá, cho biết mỗi năm tại Việt Nam có hơn 104.300 ca tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá, bao gồm 85.500 ca trực tiếp và 18.800 ca do hút thuốc thụ động.
Theo thống kê, hiện Việt Nam có hơn 15 triệu người hút thuốc và hàng chục triệu người chịu ảnh hưởng từ khói thuốc thụ động. Dù các biện pháp kiểm soát như in cảnh báo trên bao bì, tăng thuế, và truyền thông đã phát huy hiệu quả nhất định, tỷ lệ người hút thuốc vẫn cao so với các nước trong khu vực.
Thuế thuốc lá quá thấp, cần thay đổi
WHO nhận định Việt Nam là một trong những nước có mức thuế và giá bán thuốc lá thấp nhất khu vực ASEAN. Thuế thuốc lá hiện tại chỉ chiếm khoảng 36% giá bán lẻ, thấp hơn nhiều so với mức trung bình toàn cầu là 62% và mức khuyến cáo của WHO là 75%.
Thạc sĩ Nguyễn Tuấn Lâm, đại diện WHO tại Việt Nam, nhấn mạnh: "Mức thuế hiện tại khiến thuốc lá ngày càng trở nên rẻ hơn và dễ tiếp cận hơn theo thời gian. Tăng thuế là biện pháp nhanh nhất và hiệu quả nhất để giảm tiêu thụ thuốc lá."
Theo Bộ Y tế, việc tăng thuế thuốc lá cần thực hiện theo lộ trình đều đặn. Đề xuất áp thuế tuyệt đối 5.000 đồng/bao từ năm 2026 và tăng dần lên 15.000 đồng/bao vào năm 2030, kết hợp với mức thuế tỷ lệ 75%. Điều này sẽ giúp tỷ lệ thuế đạt khoảng 65% giá bán lẻ, gần đạt mức khuyến cáo của WHO.
Kỳ vọng giảm sử dụng thuốc lá và bảo vệ thanh thiếu niên
Theo WHO, khi giá thuốc lá tăng trung bình 10%, mức tiêu thụ thuốc lá sẽ giảm khoảng 4% tại các nước thu nhập cao và 5% tại các nước thu nhập trung bình và thấp. Đặc biệt, đối với nhóm thanh thiếu niên, việc tăng giá thuốc lá có thể giảm tiêu thụ tới 10% hoặc hơn.
Đề xuất tăng thuế của Bộ Y tế sẽ được đưa ra lấy ý kiến Quốc hội trong dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi và dự kiến thông qua vào năm 2025. Chính sách này không chỉ hướng đến mục tiêu cải thiện sức khỏe cộng đồng mà còn góp phần giảm gánh nặng kinh tế do các bệnh liên quan đến thuốc lá.
