Tin tứcSáng 29/9, Ủy ban Kinh tế họp phiên toàn thể thẩm tra dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Đại diện cơ quan soạn thảo, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết so với dự thảo được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến ngày 22/9, một số nội dung đã được điều chỉnh.
Cụ thể, Điều 70 của dự thảo cũ quy định Nhà nước thu hồi đất phục vụ phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng (trong đó có phát triển khu đô thị, nhà ở thương mại và dự án khác) khi trên 80% người có đất đồng ý. Tuy nhiên, sau khi tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ, Chủ tịch Quốc hội, dự thảo mới không còn quy định này.
Trước đó. dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) về thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng cho phép "Các dự án khác được trên 80% người dân có đất thu hồi đồng ý" đang nhận được nhiều ý kiến không đồng thuận.
Ngày 22/9, tại Phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 9/2022, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã xem xét, cho ý kiến lần đầu về dự án Luật Đất đai (sửa đổi), đại diện cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh lưu ý quy định nhà nước thu hồi đất với dự án khu đô thị, khu nhà ở thương mại sẽ tác động rất lớn đến quyền của người sử dụng đất.
Về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng bày tỏ băn khoăn khi thu hồi đất các dự án được trên 80% người dân có đất thu hồi đồng ý. Theo Chủ tịch Quốc hội, còn 20% chưa đồng ý thì áp dụng cơ chế hành chính để thu hồi đất, như vậy là không được. Theo Chủ tịch Quốc hội, dân sự là dân sự, hành chính là hành chính, không thể cộng vào để thu hồi đất. Quy định như vậy là chung chung, không đúng chủ trương của trung ương.
Giải trình, làm rõ thêm về nội dung thu hồi đất được các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu, Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho biết việc đưa ra điều kiện, tiêu chí cho từng trường hợp thu hồi đất là rất khó. Nhà ở thương mại và khu đô thị được nêu ở dự thảo luật là dự án trọng điểm của quốc gia, phục vụ quá trình đô thị hóa, hiện đại hóa đất nước nhanh, đồng bộ. Bộ sẽ tiếp thu đầy đủ các ý kiến tại phiên thảo luận để rà soát, nghiên cứu lại nội hàm, tiêu chí, tiêu chuẩn của trường hợp thu hồi đất, nhất là dự án nhà ở thương mại, khu đô thị.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà nêu rõ trong dự thảo quy định điều kiện thu hồi đất đối với dự án nhà ở thương mại sử dụng các loại đất không phải là đất ở để tạo quỹ đất đấu giá quyền sử dụng đất, hoặc đấu thầu dự án có sử dụng đất để Nhà nước thu được giá trị tăng thêm điều tiết lợi ích tổng thể cho toàn xã hội và người sử dụng đất.
Đối với dự án lấn biển phải được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư; dự án sử dụng đất cho hoạt động khoáng sản thì phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép cho hoạt động khoáng sản.
Dự án chỉnh trang đô thị, khu dân cư nông thôn phải thuộc trường hợp cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ, khu dân cư bị ô nhiễm môi trường, có nguy cơ sạt lở, sụt lún, bị ảnh hưởng bởi thiên tai có nguy cơ đe dọa đến tính mạng của người dân.
Hoặc để di dời các công trình, cơ sở sản xuất kinh doanh thuộc trường hợp phải di dời do ô nhiễm môi trường theo quy định hoặc để bố trí tái định cư; khu dân cư bị xuống cấp nghiêm trọng về hạ tầng và không phù hợp với quy hoạch.
Theo Bộ trưởng Hà, dự thảo sửa đổi đã không quy định trường hợp thu hồi khi có 80% người có đất thu hồi đồng ý như trong dự thảo trước đó.
Cơ quan thẩm tra - Ủy ban Kinh tế thì cho rằng đưa dự án khu đô thị, khu nhà ở thương mại thuộc nhóm thu hồi để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng là không phù hợp. Ban soạn thảo cần xác định rõ các tiêu chí, điều kiện của những dự án Nhà nước thu hồi đất để tránh thu tràn lan.
"Quy định Nhà nước thu hồi đất với dự án khu đô thị, khu nhà ở thương mại cần thận trọng vì sẽ ảnh hưởng lớn tới quyền, lợi ích của người dân, tiềm ẩn nguy cơ gây khiếu nại, tố cáo, bất ổn xã hội", Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nói.
