Theo các cơ quan chuyên môn, những diễn biến này cho thấy xu thế thiên tai ngày càng khó dự báo, đồng thời đặt ra nhiều thách thức cho công tác phòng, chống thiên tai trong thời gian tới. Dự báo sang năm 2026, thiên tai tiếp tục diễn biến khó lường.

Trong các tháng 10 và 11, khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ liên tiếp xảy ra nhiều đợt mưa lớn diện rộng. Tại Bắc Bộ, từ ngày 6 đến 8/10, do ảnh hưởng của bão số 11 và hoàn lưu sau bão, khu vực phía Đông Bắc Bộ, đặc biệt là Tuyên Quang, Thái Nguyên và Hà Nội, xuất hiện mưa to đến rất to.
Tại Trung Bộ, nổi bật là hai đợt mưa lớn kéo dài. Đợt thứ nhất diễn ra từ ngày 23/10 đến 3/11 tại các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi. Riêng trạm Bạch Mã ghi nhận lượng mưa lên tới 1.740mm trong ngày 27/10, là mức mưa trong ngày lớn nhất từng được quan trắc tại Việt Nam. Đợt thứ hai xảy ra từ ngày 16 đến 21/11, ảnh hưởng các tỉnh từ Quảng Trị đến Khánh Hòa.
Mưa lớn kéo dài đã gây ra lũ lụt nghiêm trọng trên diện rộng, với mực nước đỉnh lũ trên nhiều sông vượt các mốc lịch sử. Chưa từng có năm nào ghi nhận lũ đặc biệt lớn và lũ lịch sử đồng thời xuất hiện trong cùng một năm tại 20 con sông. Đáng chú ý, trận lũ lịch sử tại Phú Yên, nay là khu vực phía Đông tỉnh Đắk Lắk, được đánh giá vượt đỉnh lũ năm 1993 trên lưu vực sông Ba.
TS. Hoàng Phúc Lâm cho biết, mỗi khi xuất hiện các cơn bão mạnh có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền, các chuyên gia dự báo phải liên tục họp, trao đổi để đưa ra nhận định phù hợp trong bối cảnh nhiều yếu tố bất định. Trường hợp đáng nhớ là bão số 15. Sáng 25/11, khi hệ thống này còn là áp thấp nhiệt đới trên miền Trung Philippines, nhiều trung tâm dự báo trong khu vực và thế giới đều nhận định khi vào Biển Đông sẽ mạnh lên thành bão. Tuy nhiên, các mô hình dự báo cho thấy sự khác biệt lớn về hướng di chuyển và cường độ.
Cùng thời điểm, các mô hình cũng cảnh báo khả năng xuất hiện một đợt mưa to đến rất to trên diện rộng, kéo dài từ 3 đến 5 ngày tại khu vực Nam Trung Bộ, trong bối cảnh nhiều địa phương vừa trải qua mưa lũ lịch sử. Theo TS. Lâm, việc đưa ra cảnh báo sớm hoặc muộn đều tiềm ẩn những rủi ro nhất định. Trên cơ sở đánh giá tổng thể, cơ quan khí tượng đã nhận định bão nhiều khả năng suy yếu trên biển, ít gây gió mạnh trực tiếp trên đất liền và lượng mưa không quá lớn.
Nhận định về năm 2026, TS. Hoàng Phúc Lâm cho biết hiện tượng ENSO nhiều khả năng duy trì trạng thái La Nina yếu trong những tháng đầu năm, sau đó có thể chuyển dần sang trạng thái trung tính vào nửa cuối năm. Trong các tháng 1 và 2/2026, miền Bắc có thể chịu ảnh hưởng của các đợt không khí lạnh mạnh, gây rét đậm, rét hại trên diện rộng, cần đề phòng sương muối và băng giá tại vùng núi phía Bắc. Ngược lại, Tây Nguyên và Nam Bộ có khả năng xuất hiện mưa trái mùa trong thời kỳ mùa khô.
Số lượng bão và áp thấp nhiệt đới trong năm 2026 được dự báo xấp xỉ trung bình nhiều năm. Nắng nóng có khả năng xuất hiện với tần suất tương đương trung bình nhiều năm, tập trung tại Bắc Bộ và Trung Bộ từ tháng 4 đến tháng 8, cao điểm tháng 6 và 7; tại Tây Nguyên và Nam Bộ từ tháng 2 đến tháng 5, cao điểm tháng 3 và 4. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng rõ nét, chính quyền và người dân được khuyến cáo thường xuyên theo dõi, cập nhật thông tin dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn để chủ động ứng phó.


