Phát biểu chất vấn, đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp cho hay có trường hợp thanh tra thường xuyên hoặc thanh tra đột xuất nhưng không phát hiện được vi phạm mà sau khi có tố cáo phải tiến hành tái thanh tra lại phát hiện có vi phạm. Có những vụ tiêu cực do báo chí phát hiện mà thanh tra không phát hiện. Dư luận nghi ngờ là có tiêu cực của Đoàn thanh tra trước.
Nhiều vụ lực lượng công an phát hiện, truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng chưa có thanh tra kết luận hoặc kết luận không đến nơi đến chốn. Đại biểu đề nghị Tổng thanh tra làm rõ nguyên nhân của tình trạng này.
Đại biểu Hoàng Đức Thắng – Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị quan tâm về vấn đề có hay không tiêu cực trong các cuộc thanh tra treo?
Theo đại biểu, hiện nay còn nhiều cuộc thanh tra do Thanh tra Chính phủ tiến hành đã quá thời hạn theo quy định, có những cuộc đã trên 5 năm, như vậy là gấp hơn 10 lần thời gian tối đa cho phép nhưng chưa ban hành được kết luận. Vì vậy, đại biểu Hoàng Đức Thắng đề nghị Tổng Thanh tra cho biết những cuộc thanh tra này là do không kết luận được hay do lý do nào khác?
Đặt vấn đề chất vấn Tổng Thanh tra Chính phủ tại hội trường, đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Thủy cho biết, tại phiên thảo luận về dự án Luật thanh tra một số đại biểu Quốc hội đã phản ánh về việc chậm ban hành kết luận thanh tra và lo ngại việc chậm ban hành kết luận có thể sẽ tác động và ảnh hưởng đến tính khách quan của kết luận thanh tra.
Đại biểu Thủy đề nghị Tổng thanh tra Chính phủ cho biết những giải pháp nào Thanh tra Chính phủ sẽ triển khai để bảo đảm hoạt động thanh tra về việc ban hành kết luận thanh tra được đúng thời hạn theo quy định của pháp luật?
Trả lời chất vấn các đại biểu, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, nguyên nhân chậm kết luận thanh tra là do nguyên nhân chủ quan vì có nhiều cuộc thanh tra có quy mô hớn, tính chất phức tạp, liên quan đến sự phát triển ổn định của nền kinh tế, nên cần cân nhắc kỹ lưỡng, mất nhiều thời gian. Bên cạnh đó, một số quy định của pháp luật có nhiều cách hiểu khác nhau, cần thời gian tham khảo ý kiến cơ quan chuyên môn, dẫn đến chậm thời hạn.
Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã đánh giá có 15 cuộc thanh tra của Thanh tra Chính phủ chậm ra kết luận thanh tra. Thanh tra Chính phủ đã tích cực thực hiện nhiều giải pháp cải thiện vấn đề này, dự thảo xong, báo cáo Thủ tướng Chính phủ để báo cáo kết luận thanh tra của 13 cuộc. Thanh tra Chính phủ sẽ nỗ lực để có kết luận thanh tra 2 cuộc còn lại trong năm 2022.
Hiện nay Thanh tra Chính phủ có những cuộc thanh tra chậm từ nhiều năm trước, Tổng Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh, qua kiểm tra, không có tiêu cực trong các vụ việc này, các vụ việc chậm đang được tích cực khắc phục.
Về vấn đề tập trung quyền lực trong hoạt động thanh tra, ông Đoàn Hồng Phong cho biết, hiện tại Thanh tra Chính phủ đang thực hiện đúng theo các quy định của pháp luật hiện hành. Trong lần sửa đổi Luật Thanh tra đã có ý kiến về vấn đề này.
Về giải pháp, Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết Thanh tra Chính phủ đang kiến nghị sửa đổi một số điều khoản trong Luật Thanh tra về nội dung thời hạn đưa ra kết luận thanh tra, đồng thời, nâng cao chất lượng các cuộc thanh tra, khắc phục tình trạng chậm ban hành, nghiêm cấm bỏ lọt, bỏ sót hành vi vi phạm, ban hành và quán triệt thực hiện quy chế về việc tổ chức hoạt động thanh tra.
Về vấn đề bảo đảm liêm chính trong đội ngũ ngành thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ nêu rõ, đây là nhiệm vụ quan trọng, nhất là đạo đức công vụ thanh tra. Theo ông Phong, hàng lang pháp luật đang dần hoàn thiện để có cơ sở giám sát hoạt động đoàn thanh tra, hạn chế tình trạng vi phạm về đạo đức công vụ. Luật Thanh tra sửa đổi sẽ quy định rõ hơn; rà soát và thực hiện quy chế ứng xử; phát hiện và xử lý nghiêm những vi phạm trong hoạt động thanh tra.
Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết, dư luận có phản ánh, cán bộ thanh tra trong ngành có biểu hiện và dấu hiệu tiêu cực; mong các đại biểu Quốc hội và cử tri phản ánh trực tiếp để Tổng Thanh tra xem xét, xử lý theo quy định pháp luật.
Tổng Thanh tra thừa nhận, thời gian qua có một số kết luận thanh tra chưa đúng bản chất. Nguyên nhân chủ quan là do ý thức chấp hành kỷ luật của đoàn thanh tra chưa cao; năng lực trình độ một số cán bộ còn kém; cơ chế chính sách còn bất cập, bên cạnh đó lãnh đạo của cơ quan thanh tra với đoàn thanh tra chưa quyết liệt; giám sát và thẩm định kết quả thanh tra còn hạn chế. Cần thực hiện những biện pháp mạnh mẽ để nâng cao trình độ chuyên môn, siết chặt việc chấp hành kỷ luật, sửa đổi những cơ chế còn bất cập để giải quyết tình trạng này.