Mo Huabin “trúng số độc đắc” khi các video quảng cáo “cà phê enzyme” của công ty anh lan truyền trên TikTok vào năm ngoái. Các clip có những tách cà phê lắc lư, những cái gật đầu của bác sĩ, những cảnh quay trước và sau khi giảm cân đáng kinh ngạc.
Các video của Mo đã thu hút hàng triệu lượt xem trên TikTok, giúp tạo ra một lượng lớn đơn đặt hàng, hứa hẹn với những người mua đồ uống rằng họ sẽ giảm từ 15 đến 25kg với mức giá 129 đô la (hơn 3 triệu đồng). “
Cà phê giảm cân, cà phê kích thích tình dục, thực ra chỉ là cà phê thông thường, không có gì đặc biệt cả” Mo, sống ở Thâm Quyến, thừa nhận trong một cuộc phỏng vấn với Financial Times.
“Tôi không biết tại sao nó lại trở nên nổi tiếng như vậy.” Việc shopping trên TikTok đã mang lại doanh thu khoảng 15 tỷ đô la cho công ty mẹ ByteDance có trụ sở tại Bắc Kinh vào năm ngoái.
Nhưng khác với nền tảng "chị em" Douyin được kiểm soát chặt chẽ tại Trung Quốc, TikTok được “lộng hành” với thuật toán cho phép bất kỳ nội dung nào cũng có thể thành "hot trend" thu hút sự chú ý.
Những người như Mo sử dụng TikTok để tiếp thị và hướng người dùng đến các trang web của bên thứ ba để hoàn tất giao dịch mua bán, đôi khi trả tiền cho ByteDance để đẩy video sản phẩm của họ vào nguồn cấp dữ liệu của người dùng dưới dạng quảng cáo.
Ba nhân viên của TikTok cho biết việc dọn dẹp nội dung lừa đảo trên ứng dụng và theo dõi số lượng người bán ngày càng tăng của nó dường như đã giảm xuống trong bối cảnh thúc đẩy tăng trưởng điên cuồng.
Trên thị trường thương mại điện tử TikTok Shop của tập đoàn ở Vương quốc Anh, đã tìm thấy nhiều tài khoản bán sản phẩm vi phạm nguyên tắc của ByteDance, bao gồm trà và cà phê giảm cân cũng như các loại thuốc kê đơn như Tretinoin, thuốc trị mụn và Hydroquinone, thuốc làm trắng da.
“TikTok ưu tiên lợi nhuận hơn là quy định về hàng hóa trên nền tảng của mình” một giám đốc điều hành cấp cao có kiến thức về ra quyết định trong thương mại điện tử tại ứng dụng video cho biết. TikTok cho biết họ “có các chính sách nghiêm ngặt để bảo vệ người dùng khỏi nội dung giả mạo, lừa đảo hoặc gây hiểu lầm, bao gồm cả quảng cáo” và xóa nội dung vi phạm các nguyên tắc của họ.
Những nỗ lực của ByteDance nhằm kiểm soát các nền tảng của họ dường như trái ngược hoàn toàn với cách tiếp cận mạnh tay để kiểm duyệt bất kỳ nội dung nào trên Douyin.
Mo cho biết khả năng lan truyền trên TikTok với tư cách là một tài khoản mới đã mang đến cho nhóm của anh ấy những cơ hội không có trên Instagram và YouTube. Anh ấy nói rằng việc tìm hiểu các quy tắc của nền tảng là “khá dễ dàng”, đồng thời bổ sung thêm “nếu tài khoản bị đóng, đôi khi chúng tôi có thể kích hoạt lại chúng hoặc chỉ cần thiết lập tài khoản mới”.
Các video của nhóm anh ấy thường có các clip của Tiến sĩ Dana Brems, một bác sĩ phẫu thuật bàn chân và người có ảnh hưởng trên mạng xã hội ở Los Angeles, nhằm tăng thêm độ tin cậy cho những tuyên bố rằng cà phê enzyme có thể giúp giảm cân. Brems nói: “Hầu hết mọi người sẽ không bị mê những video này nhưng nếu một tài khoản được đủ người xem, thì mọi người sẽ có thể mua hàng theo tâm lý số đông”.
Một số video lừa đảo được đánh dấu là quảng cáo, nghĩa là những người như Mo đã trả tiền cho TikTok để đẩy các clip vào nguồn cấp dữ liệu của người dùng.
Brems đã tải lên các video TikTok của riêng cô ấy để cảnh báo những người theo dõi về vấn đề này. Mo nhận thức được việc làm của mình gây hại, nên cuối năm ngoái đã lập kênh Douyin để lật tẩy các loạt cà phê giảm cân đang lan truyền, cũng như chuyển sang bán hàng hóa hợp pháp.