Với những ai yêu mến dòng phim tài liệu lịch sử Việt Nam hẳn khó quên những bộ phim ấn tượng, giàu cảm xúc của Hãng phim Truyền hình TPHCM (TFS) như: Mê Kông ký sự, Giữa ngàn thác lũ, Đứa con người lính Mỹ, Hơn cả huyền thoại,…
Đây là những bộ phim tài liệu quý giá đã được vinh danh bởi những giải thưởng điện ảnh cao quý, xuất phát từ tâm huyết của một người mang trong lòng tình yêu đất nước, quê hương, luôn đi tìm những giá trị chân thiện mỹ. VOH trò chuyện với NSƯT–đạo diễn Nguyễn Hoàng.
*VOH: Xin chào đạo diễn–NSƯT Nguyễn Hoàng, cơ duyên nào đã đưa anh đến với dòng phim tài liệu?
Đạo diễn–NSƯT Nguyễn Hoàng: Tôi học về đạo diễn điện ảnh là chính, sau khi tốt nghiệp, về Hãng phim TFS, lúc đó NSND Phạm Khắc - vốn là người làm phim tài liệu rất hay - khuyến khích tôi nên cố gắng xây dựng phim tài liệu cho hãng phim mới thành lập của mình, sao cho nó đẹp và cũng là để giữ gìn truyền thống.
*VOH: Dòng phim tài liệu, đặc biệt là những phim tài liệu lịch sử Việt Nam đóng vai trò như thế nào đối với với cái nhìn của công chúng, đặc biệt là giới trẻ ngày nay ?
Đạo diễn–NSƯT Nguyễn Hoàng: Phim tài liệu là một thể loại đặc biệt, nếu chúng ta làm tốt thì ai cũng thích xem. Cần phải thể hiện cho tốt vấn đề sự thật, làm sao mà người xem thấy nó là sự thật thì nó mới đạt kết quả tốt. Ngay từ đầu tôi đã quyết tâm phải gặp được người thật, việc thật. Phim tài liệu phải có những nhân vật đó thì người ta mới tin, chứ không phải dùng thuyết minh hay lời bình ào ạt.
*VOH: Hơn bốn mươi năm gắn bó với dòng phim tài liệu, điều gì làm cho anh có được tâm huyết và ý chí để có thể vượt qua những khó khăn thử thách ?
Đạo diễn–NSƯT Nguyễn Hoàng: Khi đã bước vào làm phim tài liệu, tôi thấy có những cái rất quý giá mà tiền tài không thể mua được. Có những nhân chứng đang sống, đang nói chuyện được với chúng ta, mà không ghi lại được thì đó là lỗi lớn,. thậm chí là lỗi với lịch sử. Chính vì vậy, trong tay tôi lúc nào cũng có máy ảnh và máy quay phim, khi nào gặp chuyện hay, gặp người tốt, họ có những vấn đề hay thì mình phải ghi lại ngay.
Có những phim mình ghi lại cả chục năm sau mới làm, nếu như ta không có ý thức, không ghi lại được những "người hay" thì phim chúng ta sẽ không hay.
Như Anh hùng LLVT Nguyễn Thành Trung, khi anh xâm nhập vào lòng địch, mẹ anh rất lo, bà và mọi người xung quanh cứ tưởng là đứa con phản bội rồi, nhưng anh Trung đã nói với mẹ “thôi mẹ đừng có lo, sau này rồi mẹ biết con như thế nào”. Và tôi đã ghi lại được ! Những chi tiết như vậy rất quý hiếm.
*VOH: Xin anh giới thiệu nột vài bộ phim tài liệu mà anh tâm đắc ?
Đạo diễn–NSƯT Nguyễn Hoàng: Phim về anh tử tù Lê Văn Thức ở Bến Tre; phim về Anh hùng Nguyễn Thành Trung ném bom Dinh Độc Lập, đó là những cái mình tâm đắc. Rồi sau này là tôi làm những phim về Trung ương cục miền Nam thời ở trong rừng, tôi rất thích.
Có câu nói từ một vị đạo diễn người Mỹ, đó là “một đất nước mà không có phim tài liệu thì giống như trong một gia đình mà không có cuốn album hình ảnh”, quả thực như vậy, phim tài liệu là những thứ quý vô cùng mà ít ai biết.
*VOH: Đối với những người trẻ đang theo đuổi dòng phim tài liệu hiện nay, đạo diễn Nguyễn Hoàng có lời khuyên nào dành cho các bạn ?
Đạo diễn–NSƯT Nguyễn Hoàng: Bây giờ có những bạn trẻ làm rất hay, rất tốt. Làm phim này là phải nhiệt huyết và đam mê. Phim mấy ngàn phút mà chọn chỉ có hai ba chục phút là phải mất công ghê lắm, rất khó. Hiện giờ, làm sao phim tài liệu phải thu hút khán giả, chứ không phải làm qua loa, nó đòi hỏi người làm phim phải sáng tạo nhiều và phải làm việc nhiều.
Cảm ơn NSƯT–đạo diễn Nguyễn Hoàng.
