Chưa bao giờ việc trở lại trường của học sinh TPHCM nói riêng, học sinh cả nước nói chung lại nhiều thử thách đến vậy. Học online hay trở lại trường học trong bối cảnh dịch bệnh vẫn còn nhiều phức tạp không chỉ là nỗi lo của các bậc làm cha mẹ mà còn là sự cân nhắc cẩn trọng của ngành giáo dục, ngành y tế và lãnh đạo các cấp. Vần đề này được phản ánh qua bài đầu tiên trong loạt bài "Đưa trẻ trở lại trường" với nhan đề "Gian nan đường đến lớp".
Chị Nguỵ Ánh Ngân, ngụ tại Quận 10 chia sẻ chỉ trong 1 tháng, con gái lớp 2 của chị đã dừng học trực tiếp để chuyển sang học online 2 đợt. Đợt dừng đến trường chuyển sang học online lần đầu tiên khi con trở lại học được 1 tuần. Lớp con xuất hiện 1 bạn F0, lúc bấy giờ các trường áp dụng quy định cách ly theo dõi 14 ngày. Con ở nhà được 11 ngày thì Thành phố điều chỉnh thời gian cách ly theo dõi xuống còn 7 ngày nên con được trở lại trường học tập cùng các bạn. Chưa kịp vui mừng, con đi học 2 ngày thì cô bạn ngồi ngay sau lưng mắc covid-19, con chị Ngân trở thành F1 và tiếp tục học qua internet tại nhà. Chị Ngân chia sẻ: "Đi học là cứ tâm thế được ngày nào hay ngày đó. Gia đình mình kinh doanh tại nhà nên cũng không ảnh hưởng nhiều, con cũng đã có một học kỳ học online nên quen. Tuy nhiên một số bạn bè của mình gặp khó khăn khi không có người giữ con."
Đầu tháng 3, trường tiểu học Phan Đình Phùng, Quận 3 có khoảng 63% học sinh học tập trực tiếp tại trường. Số còn lại một phần bản thân các em là F0, F1, một phần do giáo viên chủ nhiệm là F0 nên cả lớp chuyển sang hình thức học online. Ông Mai Quang Phương, Phó hiệu trưởng trường tiểu học Phan Đình Phùng cho biết nhà trường có 11 giáo viên và hơn 150 học sinh là F0. Theo quy định, F1 được xác định là những trường hợp học sinh có vị trí ngồi xung quanh trong bán kính 2 mét. Vì vậy, số F1 của mỗi trường khá lớn. Riêng 7 trường hợp giáo viên chủ nhiệm là F0, cả 7 lớp đều chuyển sang hình thức học trực tuyến. "Hiện nay đối với giáo viên F0, phải cách ly tại nhà, các cô phải dạy trực tuyến trên Google meet. Học sinh sẽ ở nhà học trực tuyến với giáo viên. Giáo viên nhà trường đã tiêm đủ 3 mũi vắc xin nên khi trở thành F0, sức khoẻ của các cô cũng không nhiều triệu chứng", thầy Phương cho biết thêm.
Ở cấp học lớn hơn tình hình cũng diễn ra tương tự. Sau tết nguyên đán trường Trung học cơ sở Võ Trường Toàn, Quận 1, cũng đón học sinh tất cả các khối trở lại trường. Tuy nhiên, đi học được 2 tuần, số học sinh học trực tiếp giảm từ 90% còn khoảng 70%. Một phần do ảnh hưởng bởi tình trạng học sinh phải cách ly do là F1, F0, một phần phụ huynh lo lắng chưa đồng ý cho con trở lại trường. Đặc biệt, có 2 phụ huynh xin bảo lưu việc học của con lại một năm do chưa thực an tâm cho con trở lại trường. Bà Nguyễn Thị Mỹ Hạnh, Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Võ Trường Toàn cho hay: "Thực ra, học sinh rất vui khi đến trường. Có lẽ do đợt dịch vừa qua đối với nhân dân Thành phố bị ảnh hưởng nặng nề cho nên phụ huynh vẫn lo sợ hậu Covid đối với các con nên chưa được an tâm lắm."
Tuy nhiên, phụ huynh cũng rất đa dạng, có người lo lắng vô cùng nhưng cũng có người chủ quan thái quá. Qua quá trình rà soát các ca F0 tại trường, nhiều trường học phát hiện không ít trường hợp học sinh là F1 do có người thân trong gia đình là F0 nhưng phụ huynh không khai báo để con em vẫn đến trường. Ông Nguyễn Xuân Đắc, Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Nguyễn Gia Thiều cho rằng đặt mình vào vị trí phụ huynh cũng có nhiều khó khăn khi cha mẹ đi làm, con ở nhà không có người trông coi. Tuy nhiên, vị hiệu trưởng này cũng mong mỗi người cần đặt lợi ích của cộng đồng, của môi trường học tập con em mình lên trên để có những ứng xử cho phù hợp. "Rất cần sự phối hợp của phụ huynh học sinh. Khi con em sốt ho, khó thở, hay người nhà có bệnh (F0)... phụ huynh nên cho con nghỉ ở nhà trong thời điểm này để theo dõi sức khoẻ", thầy Đắc nói.
Thống kê gần đây của Sở Giáo dục và Đào tạo, số ca nghi nhiễm trong trường học đã hơn 44.000 ca, trong đó hơn 40.000 trường hợp là học sinh. Trung bình mỗi ngày, ở các cấp học, bậc học trên địa bàn TPHCM phát hiện khoảng 200 ca nghi nhiễm Covid-19 trong nhà trường, chưa kể các trường hợp nghi nhiễm khác được phát hiện tại gia đình... Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho rằng, đến thời điểm hiện tại các ca nhiễm dù có dấu hiệu chựng lại nhưng vẫn còn phức tạp. Vì vậy, công tác phòng chống dịch cần tiếp tục quan tâm, cũng như các đơn vị cần linh hoạt chủ động hơn nữa kế hoạch và hoạt động của nhà trường: "Thực sự các trường đã thực hiện khá đều tay từ khi bắt đầu cho học sinh đi học trực tiếp thông qua phương án phòng chống dịch và kế hoạch hoạt động của các nhà trường. Tuy nhiên, tình hình hiện nay đòi hỏi các đơn vị phải tập trung hơn nữa vì diễn biến dịch hiện nay cũng khá phức tạp. Vì vậy, đề nghị các đơn vị tiếp tục tập trung cho hoạt động phòng chống dịch và linh hoạt chuyển đổi giữ 2 hình thức".
Không như những lần nghỉ học phòng dịch trước đây, con đường trở lại trường của học sinh lần này có nhiều gian nan hơn cho cả thầy và trò. Giáo viên và học sinh không chỉ đảm bảo nhiệm vụ dạy và học mà còn phải làm tốt công tác phòng chống dịch. Trong đó, việc linh hoạt chuyển đổi hình thức dạy học trực tiếp và dạy học qua internet được xem là phương án cần thiết, là giải pháp khả thi nhất cho việc dạy học trong bối cảnh hiện tại.
