Bí thư Thành ủy TPHCM Đinh La Thăng tại buổi làm việc
Lãnh đạo thiếu sâu sát cơ sở
Bí thư Thành ủy TPHCM Đinh La Thăng đánh giá cao kết quả sau một năm triển khai nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ X, có 12/14 chỉ tiêu đạt và 2 chỉ tiêu chưa đánh giá. Trong kết quả đó, có vai trò quan trọng của ngành khoa học công nghệ, các nhà khoa học, trí thức của thành phố.
Tuy nhiên, tồn tại lớn nhất hiện nay là khoa học công nghệ chưa thực sự trở thành động lực để nâng cao năng lực sản xuất, năng suất lao động, năng lực cạnh tranh và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, chúng ta còn thiếu một số nhà khoa học đầu ngành.
Sở Khoa học công nghệ thành phố chưa làm tốt vai trò này, chưa có giải pháp đủ mạnh để khuyến khích doanh nghiệp và thu hút đầu tư tư nhân cho nghiên cứu đổi mới ứng dụng khoa học công nghệ, đầu tư cho khoa học công nghệ hiệu quả. Cụ thể là nguồn kinh phí đầu tư cho khoa học công nghệ thành phố, quỹ đầu tư khoa học công nghệ dành riêng cho doanh nghiệp không được tận dụng triệt để, phải điều tiết, nộp lại thành phố.
Trong 7 chương trình đột phá của thành phố có chương trình nâng cao chất lượng tăng trưởng, nâng cao năng suất lao động và chất lượng cạnh tranh của thành phố, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố phải thể hiện rõ hơn nữa vai trò của mình để thực hiện chương trình này.
Một nguyên nhân này là lãnh đạo Sở Khoa học công nghệ ít đi cơ sở, thiếu thực tiễn, chính vì thế không có giải pháp đột phá.
Khoa học công nghệ phải là số 1
Bí thư Thành ủy đề nghị, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố tiếp tục tập trung thực hiện các chỉ tiêu, mục tiêu cụ thể mà Đảng bộ thành phố đã đề ra, phải thực sự là tư lệnh trong lĩnh vực khoa học công nghệ để điều hành, giúp UBND thành phố, Thành ủy triển khai các nghị quyết xây dựng một đô thị thông minh.
Với cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 thì cần có đề án cụ thể để TPHCM sẵn sàng đón nhận. Chúng ta có thành tựu khoa học công nghệ, chất lượng nguồn nhân lực cao, có kinh phí, có vị trí tốt thì chúng ta phải tranh thủ thời cơ.
Bí thư thành ủy Đinh La Thăng đề nghị, Đảng bộ Sở Khoa học công nghệ năng động hơn, sáng tạo hơn, phải thấm nhuần, phải quán triệt vai trò cực kỳ quan trọng của KHCN đối với thành phố, phải tranh thủ chớp thời cơ của cách mạng công nghiệp lần thứ 4 để giúp thành phố phát triển, phấn đấu thực sự trở thành một trung tâm kinh tế, tài chính, khoa học công nghệ, giáo dục đào tạo, y tế của khu vực. Muốn sánh vai với các cường quốc năm châu hay không thì khoa học công nghệ phải là số 1, mới rút ngắn được thời gian, khoa học công nghệ sẽ cho chúng ta sự đột phá .
Thành phố cần có một quy hoạch chung về dân số để cân bằng với hạ tầng và điều kiện sinh sống, phát triển. Quy hoạch này cần dựa trên Hiến pháp và pháp luật để đề ra rào cản kỹ thuật, có thể quản lý được dân số nhưng vẫn thu hút được nguồn nhân lực chất lượng cao.
Sở Tài chính quản lý chặt để tạo hiệu quả của đồng tiền nhưng phải tạo cơ hội, tạo điều kiện cho các nhà khoa học đầu tư nhiều hơn vào việc nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ. Quan trọng nhất vẫn là chất lượng, hiệu quả của kết quả nghiên cứu, không để cơ chế tài chính làm nản lòng nhà khoa học.
Tạo cơ chế thuận lợi cho khoa học công nghệ
Phó chủ tịch UBND TPHCM, ông Lê Thanh Liêm cũng khẳng định, Ủy Ban sẽ tạo cơ chế thuận lợi, sẵn sàng hỗ trợ ngành khoa học công nghệ thành phố tạo bước đột phá. Trong đó, Sở Khoa học và Công nghệ thành phố phải chủ động, phải là đầu tàu của sự đổi mới này.
“Mình phải hết sức chủ động, không chờ đợi, do đó, sắp tới, về cơ chế tài chính đặc thù hoặc là vấn đề tuyển nhân sự, đi công tác nước ngoài…thành phố sẽ có xem xét phù hợp với địa phương để tính toán. Những vấn đề nào bất cập thì thành phố sẽ thí điểm và sẽ có chỉ đạo đầu mối để làm thí điểm”, ông Liêm nói.
Tuy nhiên, thách thức lớn nhất là thành phố phải tái cơ cấu lại toàn bộ kinh tế thành phố, phải xác định rõ cơ hội và thách thức riêng đối với thành phố thì mới tranh thủ được cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4.
Bên cạnh đó, giáo dục cần phải định hướng vào các ngành khoa học công nghệ, xây dựng được hạ tầng để ứng dụng khoa học công nghệ, có chính sách phù hợp giúp cho doanh nghiệp đang hoạt động đổi mới khoa học công nghệ, sáng tạo, góp phần cho sự tăng trưởng của thành phố.
Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ thành phố, ông Nguyễn Việt Dũng cũng cho biết, Sở đã và đang thiết kế những chương trình khoa học công nghệ trọng điểm trong những năm sắp tới, dựa trên tầm nhìn là xây dựng hệ thống đổi mới sáng tạo cho TPHCM.
