Table of Contents
Tuyến tụy và tuyến trên thận là những tuyến nội tiết quan trọng điều hòa các hoạt động trao đổi chất của cơ thể.
I. Lý thuyết về tuyến tụy và tuyến trên thận
Nội dung 1. Tuyến tụy
Vai trò của tuyến tụy
- Tuyến tụy vừa làm chức năng ngoại tiết vừa làm chức năng nội tiết.
- Chức năng nội tiết do các tế bào đảo tụy thực hiện:
+ Tế bào a tiết glucagon.
+ Tế bào b tiết insulin.
- Vai trò của các hoocmôn: Nhờ tác dụng đối lập của 2 loại hoocmôn ® tỷ lệ đường huyết luôn ổn định ® đảm bảo hoạt động sinh lí của cơ thể diễn ra bình thường.
Nội dung 2. Tuyến trên thận
Vị trí | Cấu tạo | Vai trò |
Gồm 1 đôi nằm trên đỉnh 2 quả thận.
| - Phần vỏ tuyến gồm 3 lớp: lớp cầu, lớp sợi, lớp lưới. - Phần tủy tuyến.
| - Phần vỏ tuyến: + Lớp ngoài (lớp cầu) tiết hoocmôn điều hòa các muối Na, K trong máu. + Lớp giữa (lớp sợi) tiết hoocmôn điều hòa đường huyết (tạo glucose từ protein và lipit). + Lớp trong (lớp lưới) tiết hoocmôn điều hòa sinh dục nam. - Phần tủy tuyến: tiết 2 loại hoocmôn: ađrênalin và norađrênalin gây tăng nhịp tim, co mạch, tăng nhịp hô hấp, dãn phế quản, góp phần cùng glucagôn điều chỉnh lượng đường huyết khi bị hạ đường huyết. |
I. Bài tập luyện tập về tuyến tụy và tuyến trên thận của Hệ thống trường Nguyễn Khuyến - Lê Thánh Tông
Phần 1: Câu hỏi tự luận
Câu 1: Nguyên nhân của hội chứng Cushing là gì? Nêu biểu hiện của người bị hội chứng này.
Câu 2: Nêu vị trí của tuyến trên thận và tuyến tụy.
Câu 3: Thế nào là bệnh hạ đường huyết?
ĐÁP ÁN
Câu 1: Hướng dẫn trả lời:
Hội chứng Cushing là do khối u của tuyến trên thận gây nên. Bệnh nhân mắc bệnh này do lớp giữa của tuyến trên thận tiết nhiều hoocmôn gây rối loạn chuyển hóa gluxit và protein làm đường huyết tăng, huyết áp cao, cơ yếu và phù nề. Khối lượng cơ và xương bị giảm do protein bị phân giải. Có trường hợp bệnh nhân tích mỡ ở vai hoặc mặt gây vai u, mặt phị.
Câu 2: Hướng dẫn trả lời:
- Tuyến trên thận gồm 1 đôi nằm trên đỉnh 2 quả thận.
- Tuyến tụy nằm ở ổ bụng, là 1 phần của hệ tiêu hóa được bao quanh bởi lá lách, gan, dạ dày, túi mật và ruột non, nằm phía sau dạ dày sát thành sau ổ bụng.
Câu 3: Hướng dẫn trả lời:
Hạ đường huyết xảy ra khi lượng đường trong máu giảm xuống mức quá thấp. Nguyên nhân có thể do tác dụng phụ của thuốc điều trị tiểu đường.
Phần 2: Câu hỏi trắc nghiệm
Câu 1. Tuyến gồm 1 đôi nằm trên đỉnh của hai quả thận là
- tuyến tụy.
- tuyến cận giáp.
- tuyến trên thận.
- tuyến lệ.
Câu 2. Hoocmôn insulin thuộc tuyến nội tiết là
- tuyến sinh dục.
- tuyến tụy.
- tuyến thượng thận.
- tuyến yên.
Câu 3. Vai trò nội tiết của tuyến tụy do bộ phận nào đảm nhiệm?
- Đảo tụy.
- Tá tràng.
- Mật.
- Gan.
Câu 4. Hoocmôn điều hòa các muối natri, kali trong máu thuộc phần nào của tuyến trên thận?
- Lớp giữa của vỏ tuyến.
- Lớp trong của vỏ tuyến.
- Tủy tuyến.
- Lớp ngoài của vỏ tuyến.
Câu 5. Nhận định nào dưới đây là sai?
- Tuyến tụy cũng được xem là 1 phần của hệ tiêu hóa.
- Hoocmôn insulin có vai trò quan trọng trong điều hòa đường huyết.
- Hoocmôn tirôxin thuộc tuyến trên thận.
- Tuyến trên thận gồm phần vỏ và phần tủy tuyến.
ĐÁP ÁN
Câu 1. Đáp án: C
Hướng dẫn trả lời:
Tuyến trên thận gồm 1 đôi nằm trên đỉnh 2 quả thận.
Đáp án A, B, D sai.
Câu 2. Đáp án: B
Hướng dẫn trả lời:
Tuyến tụy tiết hoocmôn insulin.
Đáp án A, C, D sai.
Câu 3. Đáp án: A
Hướng dẫn trả lời:
Vai trò nội tiết của tuyến tụy là do các tế bào đảo tụy đảm nhiệm.
Đáp án B, C, D sai.
Câu 4. Đáp án: D
Hướng dẫn trả lời:
Hoocmôn điều hòa các muối natri, kali trong máu thuộc lớp ngoài của vỏ tuyến.
Đáp án A, B, C sai.
Câu 5. Đáp án: C
Hướng dẫn trả lời:
Hoocmôn tirôxin thuộc tuyến giáp.
Đáp án A, B, D sai vì đều là các nhận định đúng.
GIÁO VIÊN BIÊN SOẠN: ĐỖ THU HIỀN
ĐƠN VỊ: TRƯỜNG THCS – THPT NGUYỄN KHUYẾN BÌNH DƯƠNG