Có hàng tỷ loại vi khuẩn đa dạng sống trên da của chúng ta. Vì da và các mô bên ngoài tiếp xúc thường xuyên với môi trường, nên vi khuẩn có thể dễ dàng xâm nhập vào các vùng da trên cơ thể. Hầu hết các loại vi khuẩn sống trên da và tóc đều có khả năng sinh sản (có lợi cho cả vi khuẩn và vật chủ).
Một số vi khuẩn da thậm chí còn bảo vệ da khỏi vi khuẩn gây bệnh bằng cách tiết ra các chất ngăn chặn vi khuẩn gây hại xâm nhập. Số khác bảo vệ da khỏi các mầm bệnh bằng cách cảnh báo các tế bào trong hệ miễn dịch và tạo ra một phản ứng miễn dịch.
Đặc điểm chính
Đa số vi khuẩn sống trên da của chúng ta là hội sinh hoặc tương hỗ.
Vi khuẩn hội sinh là vi khuẩn không có ích hoặc gây hại đến chúng ta nhưng bản thân chúng được hưởng lợi từ mối quan hệ này.
Vi khuẩn tương hỗ giúp chúng ta hưởng lợi từ mối quan hệ với chúng.
Các vi khuẩn mà chúng ta tìm thấy trên da được phân loại theo môi trường phát triển của chúng: da dầu, da ẩm hoặc da khô.
Trong khi hầu hết các chủng vi khuẩn trên da là vô hại, những loại khác có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe. Những vi khuẩn này có thể gây ra mọi vấn đề từ nhiễm trùng nhẹ (mụn nhọt, áp-xe và viêm mô tế bào) cho đến nhiễm trùng máu nghiêm trọng, viêm màng não và ngộ độc thực phẩm.
Vi khuẩn da có đặc trưng dựa vào các loại môi trường mà chúng phát triển: vùng bã nhờn hoặc nhờn (đầu, cổ và thân); khu vực ẩm ướt (nếp gấp của khuỷu tay và giữa các ngón chân); và các khu vực khô (bề mặt rộng của cánh tay và chân).
1. Propionibacterium acnes
Vi khuẩn propionibacterium acnes được tìm thấy sâu trong nang lông và lỗ chân lông của da và chúng thường không gây ra vấn đề gì.
Propionibacterium acnes phát triển mạnh trên bề mặt dầu của da và nang lông. Những vi khuẩn này góp phần vào sự phát triển của mụn trứng cá khi chúng sinh sôi nảy nở do sản xuất dầu dư thừa và lỗ chân lông bị tắc.
Vi khuẩn propionibacterium acnes sử dụng bã nhờn do tuyến bã nhờn sản xuất làm nguyên liệu cho sự phát triển của chúng. Bã nhờn là một loại lipit bao gồm chất béo, cholesterol và hỗn hợp các chất lipid khác cần thiết cho sự khỏe mạnh của da, giữ ẩm và bảo vệ tóc và da. Tuy nhiên, mức độ sản xuất bã nhờn bất thường góp phần gây ra mụn trứng cá do nó có khả năng làm tắc nghẽn lỗ chân lông, dẫn đến sự phát triển quá mức của vi khuẩn Propionibacterium acnes và gây ra phản ứng tế bào bạch cầu gây viêm nhiễm.
2. Corynebacterium
Vi khuẩn Corynebacterium diphtheriae sản sinh độc tố gây bệnh bạch hầu.
Vi khuẩn Corynebacterium bao gồm các loài vi khuẩn gây bệnh và không gây bệnh. Vi khuẩn Corynebacterium diphteriae sản sinh độc tố gây bệnh bạch hầu. Bạch hầu là một bệnh nhiễm trùng gây ảnh hưởng đến cổ họng và niêm mạc mũi. Nó cũng gây ra các tổn thương cho sự phát triển của da khi vi khuẩn xâm chiếm vùng da bị tổn thương trước đó.
Bạch hầu là một bệnh nghiêm trọng và trong trường hợp nguy hiểm có thể gây tổn thương cho thận, tim và hệ thần kinh. Ngay cả corynebacteria không bạch hầu cũng đã được chứng minh là gây bệnh cho những người có hệ thống miễn dịch bị ức chế. Nhiễm trùng không bạch hầu nghiêm trọng liên quan đến các dụng cụ cấy ghép phẫu thuật và có thể gây viêm màng não, nhiễm trùng đường tiết niệu.
3. Staphylococcus epidermidis
Vi khuẩn Staphylococcus cholermidis là một phần của hệ thực vật thông thường, được tìm thấy trong cơ thể và trên da.
Vi khuẩn Staphylococcus cholermidis thường là những cư dân vô hại trên da, hiếm khi gây bệnh đối với những người khỏe mạnh. Những vi khuẩn này có thể tạo thành một hàng rào sinh học dày đặc (một chất nhầy nhụa bảo vệ vi khuẩn khỏi kháng sinh, hóa chất và các chất hoặc điều kiện nguy hiểm khác) có thể bám dính trên bề mặt polyme.
S. cholermidis thường gây nhiễm trùng nếu người bệnh bị mất khả năng miễn dịch. S. cholermidis cũng trở thành một trong những nguyên nhân hàng đầu gây nhiễm trùng máu ở bệnh viện vì nó xuất hiện nhiều trên các thiết bị y tế cấy ghép như ống thông khí, chân giả, máy tạo nhịp tim và van nhân tạo và có xu hướng ngày càng kháng thuốc kháng sinh mạnh hơn.
4. Staphylococcus aureus
Vi khuẩn Staphylococcus aureus được tìm thấy trên da và màng nhầy của người và nhiều loại động vật. Những vi khuẩn này thường vô hại, nhưng nhiễm trùng có thể xảy ra trên vùng da bị thương, trong tuyến mồ hôi hoặc tuyến bã nhờn bị tắc nghẽn.
Staphylococcus aureus là một loại vi khuẩn da phổ biến có thể được tìm thấy ở các khu vực như da, khoang mũi và đường hô hấp. Trong khi một số chủng tụ cầu khuẩn vô hại, những chủng khác như Staphylococcus aureus kháng methicillin(MRSA), có thể gây ra các vấn đề nguy hiểm cho sức khỏe. S. aureus thường lây lan qua tiếp xúc vật lý và qua thông qua vết thương trên da để gây nhiễm trùng. MRSA thường được bị lây lan trong thời gian nằm viện.
Vi khuẩn S. aureus có khả năng bám dính trên bề mặt do sự hiện diện của các phân tử kết dính tế bào nằm ngay bên ngoài thành tế bào vi khuẩn. Chúng có thể kết dính trên nhiều khu vực khác nhau bao gồm cả thiết bị y tế. Nếu những vi khuẩn này tiếp cận với các cơ quan bên trong cơ thể và gây nhiễm trùng, chúng có thể gây ra tử vong.
5. Streptococcus pyogenes
Vi khuẩn Streptococcus pyogenes gây nhiễm trùng da (chốc lở), áp-xe, nhiễm trùng bronchio-pulmonary và một dạng vi khuẩn của viêm họng liên cầu khuẩn có thể dẫn đến các biến chứng như thấp khớp cấp tính.
Vi khuẩn Streptococcus pyogenes thường xâm chiếm các vùng da và trong cổ họng của cơ thể. S. pyogenes cư trú trong các khu vực này và hầu như không gây ra vấn đề nào. Tuy nhiên, S. pyogenes có thể trở thành mầm bệnh đối với những người có hệ thống miễn dịch bị tổn thương. Loại vi khuẩn này gây ra một số căn bệnh từ nhiễm trùng nhẹ đến các bệnh đe dọa đến tính mạng, trong đó bao gồm viêm họng liên cầu khuẩn, sốt đỏ tươi, chốc lở, viêm cân hoại tử, hội chứng sốc nhiễm độc, nhiễm trùng máu và sốt thấp khớp cấp tính. S. pyogenes tạo ra độc tố phá hủy các tế bào của cơ thể, đặc biệt là hồng cầu và bạch cầu. S. pyogenes còn được gọi là "vi khuẩn ăn thịt" vì chúng phá hủy các mô bị nhiễm bệnh gây ra các bệnh viêm hoặc hoại tử.
