Tiến sĩ Pattanathu Rahman - nhà công nghệ sinh học vi sinh vật của trường Portsmouth, đồng thời là giám đốc của Viện Công nghệ sinh học TeeGene ở Anh, đã làm việc cùng với tiến sĩ nghiên cứu Sam Joy và những người khác nhằm tạo ra một chất hoạt động bề mặt sinh học với phương pháp ủ rơm bằng men.
Xà phòng sinh học được chế tạo như thế nào?
Theo tiến sĩ Rahman, chất hoạt động bề mặt là một hợp chất hóa học ngậm dầu và nước, làm giảm sức căng bề mặt chất lỏng, tăng cường khả năng làm sạch và thẩm thấu của sản phẩm. Chất hoạt động bề mặt sinh học là một giải pháp thay thế cho các chất hoạt động bề mặt hóa học và được dùng phổ biến trong các sản phẩm tẩy rửa, thuốc, kem chống nắng, đồ trang điểm, thuốc trừ sâu.
Tiến sĩ Pattanathu Rahman - giám đốc Viện Công nghệ sinh học TeeGene, Anh (nguồn: Internet)
Các hợp chất này được sản xuất từ vi khuẩn, vì vậy chúng là một sản phẩm hữu cơ lành tính và dễ phân hủy nhờ quá trình lên men tự nhiên. Rahman và cộng sự cho rằng giải pháp của họ không gây độc hại và là một sự thay thế hoàn toàn thân thiện với môi trường. Phương pháp này có thể được áp dụng trong việc sản xuất sản phẩm sử dụng các nguyên vật liệu tổng hợp có nguồn gốc từ dầu mỏ.
Tiến sĩ hy vọng rằng loại xà phòng này sẽ được tung ra thị trường tiêu thụ sớm trong tương lai. Thêm vào đó, quá trình sản xuất xà phòng cũng sẽ được đầu tư để gia tăng năng suất từ vài lít cho đến vài trăm nghìn lít.
Những chất thải nông nghiệp khác cũng được áp dụng phương pháp tương tự để chế tạo xà phòng. Ông Rahman chia sẻ: “Chúng tôi có thể biến đổi các chất thải như rơm rạ, vỏ cám lúa mạch, lõi bắp, bã mía, cám và rơm lúa mì nhờ sự tham gia của men sinh học, giúp chuyển hóa chúng thành sirô đường lên men".
Các nhà khoa học nói rằng việc sử dụng các chất hoạt động bề mặt sinh học từ rơm hay các phế phẩm nông nghiệp sẽ giúp làm giảm tác động tới môi trường. Ví dụ, hầu hết các chất hoạt động bề mặt sinh học được sử dụng trong các đồ dùng gia dụng đều bị thải ra ngoài đại dương, và việc nông dân đốt chất thải nông nghiệp sẽ tạo ra lượng lớn khí thải độc hại.
Tiến sĩ Pattanathu Rahman và một nghiên cứu sinh tại trường đại học Portsmouth (nguồn: University of Porthsmouth)
Vi khuẩn cũng tham gia vào quá trình sản xuất xà phòng sinh học
Trong một thông cáo báo chí, tiến sĩ Rahman cho biết: “Đa số mọi người xem loại xà phòng này là cách hiệu quả để loại bỏ vi khuẩn trên người. Tuy nhiên, chúng tôi đã xem xét khái niệm này bằng việc tìm ra cách làm xà phòng từ vi khuẩn. Chúng có những đặc tính chống khuẩn phù hợp cho các loại mỹ phẩm và vật liệu sinh học”.
Trả lời về cách đồng hóa phương pháp, tiến sĩ giải thích, “Chúng tôi sử dụng những vi khuẩn có lợi trong sữa chua hoặc men pho mát hay men mật ong để tạo ra hợp chất bề mặt sinh học”. Nghiên cứu của trường đại học Portsmouth cho biết, rơm là nguyên liệu được sử dụng để tạo ra chất hoạt động bề mặt sinh học với sự kết hợp của các men xúc tác. Cùng làm việc với trường đại học Amity và Viện công nghệ ở Ấn Độ, trung tâm Đổi mới men sinh học của trường đại học Portsmouth đã tiến hành nghiên cứu những loại men phù hợp có thể tham gia vào quá trình chế tạo xà phòng.
Trong cuộc họp về Các chất hoạt động bề mặt ở Châu Âu ICIS, tiến sĩ chia sẻ một vài chi tiết: “Ngành công nghiệp đang “cầu cứu” một phương pháp mới thay thế cho các hóa chất hoạt động bề mặt. Đồng thời, các công ty lớn cũng đang nhắm đến những thị trường sử dụng hoạt chất sinh học này”.
Với giá trị thị trường ước tính lên tới 2,8 triệu đô la Mỹ vào năm 2023, những hợp chất sinh học này là một nguồn thay thế tiềm năng cho các chất hoạt động bề mặt tổng hợp. Theo tiến sĩ Rahman, thị trường ở Châu Âu đang dẫn đầu việc kinh doanh các hoạt chất bề mặt với tổng doanh thu toàn cầu đạt 53,8%, theo sau là Bắc Mỹ và các nước Châu Á - Thái Bình Dương. Tiến sĩ nói thêm: “Nguồn lợi nhuận đáng kể thu được trong những năm gần đây từ hợp chất hoạt động bề mặt là nhờ vào tính thân thiện của chúng: ít độc hại, đặc hiệu và có thể phân hủy sinh học tự nhiên”. Điều này giúp đạt tiêu chuẩn của Chỉ thị Hội đồng Châu Âu về Chất hoạt động bề mặt, từ đó góp phần thúc đẩy việc sử dụng những hoạt chất sinh học này vào các sản phẩm tẩy rửa công nghiệp.