Chỉ số kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) là một chỉ số quan trọng để xác định xem tuyến tiền liệt của nam giới có bất thường hay không.
Một bệnh nhân nam 58 tuổi, có chỉ số PSA ngày càng cao khi kiểm tra sức khỏe trong những năm gần đây. Bệnh nhân này lo ngại rằng mình có thể bị ung thư tuyến tiền liệt.
Vì lo lắng cho rằng phương pháp sinh thiết truyền thống sẽ cho kết quả không được chính xác nên bệnh nhân đã chọn một phương pháp xét nghiệm hiện đại chính xác hơn và quả nhiên kết quả bệnh nhân này được chẩn đoán mắc ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn II.
Phương pháp sinh thiết truyền thống có thể cho ra kết quả âm tính giả
Hứa Phú Thuận, bác sĩ chuyên khoa tiết niệu uy tín người Đài Loan (Trung Quốc) cho biết, sinh thiết là một phương pháp y khoa quan trọng để xác định chính xác bệnh ung thư và nhiều bệnh lý nguy hiểm khác. Khi bệnh nhân lo ngại về ung thư tuyến tiền liệt, các bác sĩ tiết niệu thường đề nghị bệnh nhân nên làm sinh thiết để mục đích kiểm tra chính xác hơn.
Phương pháp xét nghiệm truyền thống là sử dụng siêu âm để dẫn đầu dò từ hậu môn qua trực tràng đến tuyến tiền liệt để lấy mẫu làm sinh thiết. Lấy mẫu thông thường là lấy ngẫu nhiên 12 lát.
Một số ít bệnh nhân có thể đã trải qua vô số lần lấy mẫu sinh thiết nhưng vẫn nhận được kết quả âm tính giả hoặc bị nhiễm trùng dẫn đến nhiễm trùng huyết. Xác suất nhiễm trùng sau phương pháp xét nghiệm này khoảng 5% và xác suất nhiễm trùng huyết là 2%.
Bác sĩ Hứa Phú Thuận cho biết, hiện nay có phương pháp lấy mẫu mới gọi là “sinh thiết chính xác mục tiêu”, chồng hình ảnh MRI lên hình ảnh siêu âm thời gian thực, có thể giúp bác sĩ lấy mẫu sinh thiết đúng vị trí chính xác hơn, điều này giúp nâng cao độ chính xác của sinh thiết.
MRI là công nghệ chẩn đoán hình ảnh tiên tiến và hiện đại cũng có thể được sử dụng với AI để xác định hình thái mô tuyến tiền liệt, mật độ tế bào, tín hiệu MRI và các thông số khác, cung cấp điểm số đánh giá khối u tuyến tiền liệt và hỗ trợ bác sĩ xác định chính xác khả năng mắc khối u ác tính hay không.
Tăng độ chính xác lên 30%
Đồng thời, đầu dò của phương pháp “sinh thiết chính xác mục tiêu” được thay đổi để đi vào từ dưới bìu (khác với phương pháp cũ là đầu dò từ hậu môn qua trực tràng đến tuyến tiền liệt) và điều này giúp tỷ lệ nhiễm trùng có thể giảm xuống dưới 1%.
Bệnh nhân cần được gây mê tĩnh mạch trong suốt quá trình lấy mẫu sinh thiết và có thể hoàn thành trong khoảng nửa giờ.
Bác sĩ Hứa Phú Thuận cho biết, một nghiên cứu tại Anh cho thấy “sinh thiết chính xác mục tiêu” có thể tăng độ chính xác trong chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt lên 30%, nhưng vẫn cần được thực hiện bởi các bác sĩ có kinh nghiệm để tránh bệnh nhân phải lấy mẫu sinh thiết nhiều lần.
Nam giới trên 50 tuổi nên khám sức khỏe định kỳ
Mặc dù ung thư tuyến tiền liệt tương đối nhẹ so với các loại ung thư khác (nguyên nhân gây tử vong do ung thư đứng hàng thứ tư ở nam giới), nhưng bệnh nhân có thể khó phát hiện ra ra ung thư này.
Triệu chứng duy nhất của một số bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt là đi tiểu gấp thường xuyên, phải dậy đi tiểu giữa đêm nhiều lần hoặc đau lưng. Một số người thậm chí còn có tế bào ung thư di căn đến cột sống, nhưng họ không biết mình bị ung thư tuyến tiền liệt.
Do đó, nam giới trên 50 tuổi được khuyến cáo nên siêu âm tuyến tiền liệt, sờ nắn và xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA) hàng năm.
Bác sĩ Hứa Phú Thuận cho biết, mức PSA trên 4,0 ng/mL được coi là bất thường và thường được bác sĩ khuyến cáo nên làm sinh thiết tuyến tiền liệt. Tuy nhiên, vì mức PSA tăng theo tuổi tác nên một số bác sĩ xem xét mức cao hơn dành cho nam giới lớn tuổi (mức 5,0 ng/ml) và ngưỡng thấp hơn cho nam giới trẻ tuổi (như 2,5 ng/mL).
Nếu kết quả cho thấy chỉ số ung thư cao thì nên chủ động tái khám. Nếu được các bác sĩ xác nhận mắc ung thư tuyến tiền liệt, việc điều trị càng sớm càng tốt.
