Tin tứcBộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Nguyễn Chí Dũng, cho biết cơn bão đã ảnh hưởng đến 26 địa phương, chiếm khoảng 41% GDP của cả nước và 40% dân số của cả nước. UOB dự báo tăng trưởng cả năm hạ xuống còn 5,9%.
Bão Yagi đã khiến hơn 2.100 người thương vong trên khắp châu Á với tổng thiệt hại ước tính vượt quá 14 tỷ đô la Mỹ, trở thành một trong những cơn bão gây thiệt hại lớn nhất trong lịch sử.
Tăng trưởng mạnh mẽ trước thiên tai
Trước khi bão Yagi đổ bộ, kinh tế Việt Nam đã thể hiện sự phục hồi ấn tượng. Trong 8 tháng đầu năm 2024, nền kinh tế ghi nhận nhiều chỉ số tích cực:
Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) của Việt Nam liên tục vượt trội so với các nước ASEAN kể từ tháng 6/2024.
Sản lượng sản xuất ghi nhận mức tăng trưởng hai chữ số trong suốt bốn tháng liên tiếp, từ tháng 5 đến tháng 8/2024.
Xuất khẩu duy trì đà tăng trưởng mạnh với mức tăng hai chữ số trong 7 trên 8 tháng đầu năm. Thặng dư thương mại đạt 18,5 tỷ USD tính đến hết tháng 8, hướng đến việc vượt qua mức thặng dư kỷ lục 28,4 tỷ USD của năm 2023.
Doanh số bán lẻ trong nước cũng duy trì mức tăng trưởng ổn định với tốc độ trung bình hàng tháng đạt 8,8% so với cùng kỳ năm 2023. Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tiếp tục đổ vào Việt Nam, phản ánh sự tin tưởng của các nhà đầu tư quốc tế.
Tính đến hết tháng 10/2024, dòng vốn FDI thực hiện đã tăng 8%, đạt 14,2 tỷ USD. Nếu duy trì được đà tăng này, tổng vốn FDI cả năm 2024 có thể đạt trên 20 tỷ USD, duy trì mức trên 20 tỷ USD trong ba năm liên tiếp.
Dòng vốn FDI đăng ký cũng tăng trưởng mạnh, đạt 20,5 tỷ USD tính đến tháng 8/2024, tăng 7% so với cùng kỳ năm trước. Phần lớn FDI tập trung vào lĩnh vực sản xuất (70%), với nguồn vốn lớn đến từ Singapore (33%) và Nhật Bản (12%).
Dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam cuối năm 2024
Bão Yagi đã làm gián đoạn đà tăng trưởng mạnh mẽ này. Từ quý 3 năm 2024, những tác động của cơn bão lên các khu vực bị ảnh hưởng phía Bắc Việt Nam bắt đầu xuất hiện, làm giảm sản lượng trong nhiều lĩnh vực như sản xuất, nông nghiệp, và dịch vụ.
Trước những ảnh hưởng từ thiên tai, UOB đã điều chỉnh giảm dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Sau khi đạt mức tăng trưởng 6,93% trong quý 2/2024, tốc độ nhanh nhất trong hai năm, UOB dự báo tăng trưởng trong quý 3 sẽ giảm xuống còn 5,7%, thấp hơn mức dự báo trước đó là 6%. Trong quý 4, tăng trưởng dự kiến giảm tiếp xuống 5,2% (so với dự báo ban đầu là 5,4%).
Mức tăng trưởng cả năm 2024 được điều chỉnh xuống còn 5,9%, giảm nhẹ so với mức dự báo ban đầu là 6%. Tuy nhiên, so với năm 2023 khi tăng trưởng chỉ đạt 5%, đây vẫn là sự phục hồi tích cực. Dự báo tăng trưởng GDP cho năm 2025 cũng được điều chỉnh tăng lên 6,6%, thể hiện kỳ vọng vào sự phục hồi và tăng trưởng sau thiên tai.
Chính sách tiền tệ và lạm phát
Với những thách thức về tăng trưởng và lạm phát do thiên tai gây ra, UOB dự báo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) sẽ giữ nguyên lãi suất chính sách đến hết năm 2024. Từ đầu năm đến hết tháng 8/2024, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng 4% so với cùng kỳ năm trước, chỉ thấp hơn một chút so với mục tiêu 4,5%.
Áp lực lạm phát có thể gia tăng trong những tháng cuối năm do sản lượng nông nghiệp bị ảnh hưởng bởi bão Yagi. Thực phẩm chiếm 34% trong rổ hàng hóa tính CPI, và sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng nông nghiệp có thể đẩy giá lương thực tăng cao. Tuy nhiên, thay vì cắt giảm lãi suất trên diện rộng, NHNN được dự báo sẽ triển khai các biện pháp hỗ trợ theo trọng tâm, tập trung vào những khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất bởi thiên tai.
Mặc dù có áp lực nới lỏng chính sách tiền tệ từ việc Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) dự kiến giảm lãi suất, NHNN được dự báo sẽ duy trì lãi suất tái cấp vốn ở mức 4,5% trong thời gian còn lại của năm 2024. Thay vào đó, NHNN sẽ tập trung thúc đẩy tăng trưởng tín dụng và các biện pháp hỗ trợ khác.
Tỷ giá và sức mạnh của đồng VND
Một trong những điểm sáng của kinh tế Việt Nam trong quý 3/2024 là sự phục hồi mạnh mẽ của đồng VND. Trong quý 3, VND đã ghi nhận mức tăng 3,2% so với USD, đạt mức 24.630/USD, đây là mức tăng theo quý lớn nhất kể từ năm 1993. Sự phục hồi này diễn ra trong bối cảnh sức mạnh của đồng USD giảm dần khi Fed bắt đầu chu kỳ nới lỏng tiền tệ.
Triển vọng cho đồng VND cũng được đánh giá tích cực, với dự báo tỷ giá USD/VND sẽ tiếp tục giảm trong các quý tới. Cụ thể, tỷ giá USD/VND được dự báo sẽ giảm xuống 24.500 vào quý 4/2024, 24.300 vào quý 1/2025, 24.100 vào quý 2/2025 và 23.900 vào quý 3/2025.
Triển vọng kinh tế năm 2025
Dù chịu ảnh hưởng từ bão Yagi và các thách thức về lạm phát, triển vọng dài hạn của kinh tế Việt Nam vẫn được UOB đánh giá cao. Với sự phục hồi mạnh mẽ dự kiến trong các lĩnh vực sản xuất, xuất khẩu và thương mại, Việt Nam có thể vượt qua những khó khăn tạm thời và đạt tăng trưởng GDP 6,6% trong năm 2025.
Những yếu tố hỗ trợ cho sự phục hồi này bao gồm dòng vốn FDI mạnh mẽ, chính sách tiền tệ ổn định và môi trường kinh doanh thuận lợi. Các biện pháp tái thiết sau thiên tai cùng với nỗ lực của chính phủ trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững sẽ giúp Việt Nam tiếp tục là điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư quốc tế.
