Tin tứcXuất khẩu thép 8 tháng tăng trưởng khả quan
Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, trong 8 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu sắt thép của Việt Nam đạt 8,88 triệu tấn, thu về hơn 6,4 tỷ USD, tăng 20,7% về lượng và 14% về kim ngạch so với cùng kỳ năm ngoái.
Chỉ tính riêng tháng 8, Việt Nam xuất khẩu trên 1,37 triệu tấn, mang về 941 triệu USD, tăng 32% về lượng và 21% về giá trị so với tháng trước. Tuy giá thép bình quân giảm 5,5% so với cùng kỳ, đạt khoảng 730 USD/tấn, sản lượng tăng mạnh đã bù đắp cho sự sụt giảm này.
Một trong những yếu tố then chốt đóng góp cho tăng trưởng là sự phục hồi của thị trường bất động sản và đầu tư công. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp thép đã nắm bắt tốt cơ hội từ các thị trường lớn như Hoa Kỳ, Italia, và Campuchia. Trong 8 tháng qua, Hoa Kỳ vẫn là thị trường xuất khẩu thép lớn nhất của Việt Nam với hơn 1,26 triệu tấn, đạt 1,04 tỷ USD, tăng 16% về lượng và 38% về giá trị so với cùng kỳ.
Các thị trường khác như Nga, Ả Rập Xê Út, và Tây Ban Nha cũng ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng. Thị trường Italia, tuy giảm 14,8% về lượng và 24,7% về kim ngạch, vẫn duy trì là điểm đến quan trọng với hơn 1 triệu tấn thép xuất khẩu.
Năm 2024, chính phủ đã đề ra kế hoạch chi tiêu đầu tư công đạt mức cao kỷ lục, với hơn 677.000 tỷ đồng, tương đương 32,2% tổng ngân sách quốc gia. Tuy nhiên, đến cuối tháng 7/2024, tỷ lệ giải ngân chỉ đạt 29,75%, đồng nghĩa với việc các tháng cuối năm sẽ chứng kiến sự tăng tốc mạnh mẽ trong việc giải ngân đầu tư công, giúp thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ thép xây dựng.
Ngoài ra, thị trường bất động sản cũng đang có dấu hiệu khởi sắc với nguồn cung nhà ở tăng 28,5% trong quý II/2024, cùng với sự gia tăng của các dự án đầu tư hạ tầng. Chính những yếu tố này đã tạo động lực cho nhu cầu thép trong nước, đặc biệt là thép xây dựng – loại thép có mức tiêu thụ tăng 15,1% trong nửa đầu năm 2024.
Ông Nguyễn Đức Dũng, Phó Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), nhận định rằng thị trường thép nội địa sẽ vẫn gặp khó khăn trong tháng 9, nhưng giá thép khó có thể giảm sâu hơn mức 13.000 đồng/kg. Triển vọng thị trường sẽ tích cực hơn vào quý IV khi mùa xây dựng bắt đầu, cùng với nỗ lực tháo gỡ khó khăn trong bất động sản và đẩy mạnh đầu tư công.
Xuất khẩu thép – điểm sáng cuối năm
Bên cạnh nhu cầu tiêu thụ thép trong nước, xuất khẩu thép cũng đang là động lực tăng trưởng chính của ngành. Tính đến hết tháng 8, xuất khẩu thép của Việt Nam đã đạt những thành tích ấn tượng với nhiều thị trường ghi nhận sự tăng trưởng cao. Đặc biệt, Hoa Kỳ, thị trường xuất khẩu thép lớn nhất của Việt Nam, ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng lên tới 89,2% so với cùng kỳ, đạt 1,12 triệu tấn.
Hiệp hội Thép Thế giới (WSA) dự báo nhu cầu thép toàn cầu sẽ tăng 1,9% trong năm 2024, đạt 1.849 triệu tấn. Những thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam như ASEAN, châu Âu, và Mỹ dự kiến sẽ tăng trưởng lần lượt 5,2%, 5,8%, và 1,6%, mang đến cơ hội lớn cho ngành thép Việt Nam. Các doanh nghiệp thép trong nước cũng đang nỗ lực mở rộng sang các thị trường mới, như Thái Lan và Malaysia, hứa hẹn sẽ đem lại tăng trưởng xuất khẩu mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.
Lợi thế cạnh tranh cho thép Việt Nam
Một trong những yếu tố quan trọng giúp ngành thép Việt Nam duy trì tăng trưởng xuất khẩu là các biện pháp chống bán phá giá. Bộ Công Thương đã tiến hành điều tra chống bán phá giá đối với sản phẩm thép nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc trong năm 2024. Điều này không chỉ giúp bảo vệ thị trường nội địa mà còn tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thép Việt Nam tăng sức cạnh tranh.
Các biện pháp chống bán phá giá dự kiến sẽ có tác động tích cực đến phân khúc thép cuộn cán nóng (HRC), một trong những sản phẩm quan trọng của ngành thép Việt Nam. Hiện tại, hơn 60-70% lượng HRC tiêu thụ trong nước phải nhập khẩu. Việc áp dụng các biện pháp này sẽ giúp doanh nghiệp thép nội địa tận dụng tốt hơn nguồn cung trong nước và giảm phụ thuộc vào nhập khẩu.
Dù có nhiều triển vọng, ngành thép Việt Nam vẫn phải đối mặt với những thách thức không nhỏ. Chủ nghĩa bảo hộ tại các quốc gia nhập khẩu thép đang ngày càng gia tăng, đặc biệt là tại các thị trường quan trọng như châu Âu và Mỹ. Các yêu cầu khắt khe về phát thải carbon và bảo vệ môi trường cũng là trở ngại lớn đối với các doanh nghiệp thép Việt Nam. Từ năm 2004 đến nay, ngành thép Việt Nam đã đối mặt với hơn 70 vụ kiện về chống bán phá giá và các biện pháp phòng vệ thương mại.
Ngoài ra, các chính sách liên quan đến biến đổi khí hậu của EU cũng đặt ra yêu cầu cao đối với ngành thép Việt Nam. Việc áp dụng các tiêu chuẩn sản xuất thép xanh là một yếu tố quan trọng để các doanh nghiệp có thể duy trì và mở rộng thị trường xuất khẩu.
Mặc dù đối mặt với nhiều thách thức, ngành thép Việt Nam đang đứng trước cơ hội bứt phá trong các tháng cuối năm 2024. Sự hồi phục của thị trường bất động sản, đẩy mạnh đầu tư công, cùng với các biện pháp chống bán phá giá sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu thép tăng trưởng mạnh mẽ. Dự báo, nhu cầu thép toàn cầu sẽ tiếp tục tăng, đặc biệt tại các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam như Hoa Kỳ, ASEAN, và châu Âu.
Các doanh nghiệp thép Việt Nam cần nỗ lực duy trì sức cạnh tranh thông qua việc đầu tư công nghệ mới, nâng cao chất lượng sản phẩm và đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường quốc tế. Điều này không chỉ giúp ngành thép duy trì đà tăng trưởng mà còn góp phần nâng cao vị thế của thép Việt Nam trên thị trường thế giới.